Википедија

Стрептококи: Разлика помеѓу преработките

Интерактивен преглед на историјата
[проверена преработка][проверена преработка]
← Постаро уредувањеПоново уредување →
Избришана содржина Додадена содржина
НагледноВикитекст
сНема опис на уредувањето
с Замена со македонски назив на предлошка, replaced: cite web → Наведена мрежна страница (4)
Ред 1:
{{Таксономија|domain=[[Бактерии|Bacteria]]|phylum=[[Firmicutes]]|name=''Стрептококи''|genus='''''Streptococcus'''''|image=Streptococci.jpg|image_width=270px|classis=[[Бацили|Bacilli]]<ref>{{citeНаведена webмрежна страница|url=http://txsearch.ddbj.nig.ac.jp/txsearch/txsearch.TXSearch?tx_Clas=scientific+name&tx_Name=Streptococcus&tx_Rank=All&tx_Rmax=10&tx_Dcls=yes&tx_Lang=en&tx_Mode=DETAIL&tx_Id=1301&tx_R_Id=0|accessdate=30 March 2010|title=Result of detail taxonomy information|publisher=[[DNA Data Bank of Japan]]|work=TXSearch Taxonomy Retrieval|date=19 February 2010}}</ref>|ordo=[[Lactobacillales]]|familia=[[Streptococcaceae]]|genus_authority=[[Friedrich Julius Rosenbach|Rosenbach]], 1884|subdivision=* ''[[Streptococcus acidominimus]]''<ref name=Streptococcus>{{cite journal|last1=Parte|first1=A.C.|title=Streptococcus|journal=www.bacterio.net|url=http://www.bacterio.net/streptococcus.html}}</ref>
* ''[[Streptococcus agalactiae]]''
* ''[[Streptococcus alactolyticus]]''<ref name=Streptococcus/>
Ред 104:
* ''[[Streptococcus vestibularis]]''
* ''[[Streptococcus viridans]]''
* ''[[Streptococcus zooepidemicus]]''|subdivision_ranks=Видови<ref>[http://www.bacterio.net/streptococcus.html LPSN entry for ''Streptococcus'']</ref>|color=LightSalmon}}'''Стерптококи'' (Streptococcus)''''' е [[Род (биологија)|род]] на [[Грампозитивни бактерии]] кои припаѓаат на коленото [[Firmicutes]] и [[Ред (биологија)|редот]] [[Lactobacillales]] (бактерии на млечно-киселинско вриење). [[Делба на клетките|Клеточната делба]] кај овој род се одвива долж една [[Координатен систем|оска]], така што тие растат во ланци или парови, па оттука и името—од [[Грчки јазик|грчки]] στρεπτός ''streptos'', што значи лесно свиткан или извртен како синџир (извртен синџир).
 
Повеќето се [[оксидаза]]-негативни и [[каталаза]]-негативни, и главно се факултативни [[Анаероб|анаеробианаероб]]и.
 
Во 1984 година, многу бактерии кои претходно биле сметани за стрептококи беа прекласифицирани во [[Род (биологија)|родови]]<nowiki/>те ''[[Enterococcus]]'' и ''[[Lactococcus]]''.<ref name="pmid12364372">{{cite journal|author=Facklam R|title=What happened to the streptococci: overview of taxonomic and nomenclature changes|journal=Clin. Microbiol. Rev.|volume=15|issue=4|pages=613–30|date=October 2002|pmid=12364372|pmc=126867|doi=10.1128/CMR.15.4.613-630.2002|url=http://cmr.asm.org/cgi/pmidlookup?view=long&pmid=12364372}}</ref> Моментално познати се над 50 [[Вид (биологија)|видови]] од овој род. Најдено е дека бактерии од овој род се дел од саливарната ([[Плунковни жлезди|плункова]]) микрофлора.<ref>{{cite journal|url=https://www.nature.com/articles/srep22943|title=Preliminary analysis of salivary microbiome and their potential roles in oral lichen planus|first1=Kun|last1=Wang|first2=Wenxin|last2=Lu|first3=Qichao|last3=Tu|first4=Yichen|last4=Ge|first5=Jinzhi|last5=He|first6=Yu|last6=Zhou|first7=Yaping|last7=Gou|first8=Joy D Van|last8=Nostrand|first9=Yujia|last9=Qin|first10=Jiyao|last10=Li|first11=Jizhong|last11=Zhou|first12=Yan|last12=Li|first13=Liying|last13=Xiao|first14=Xuedong|last14=Zhou|date=10 March 2016|publisher=|journal=Scientific Reports|volume=6|issue=1|accessdate=6 May 2017|doi=10.1038/srep22943|pmid=26961389|pmc=4785528}}</ref>
 
== Патогенеза и класификација ==
Освен честиот стрептококен [[фарингит]], други стрептококни видови се причинители на многу заболувања кај човекот: [[коњуктивит]],<ref>http://www.medicinenet.com/pink_eye/article.htm</ref> [[Менингитис|менингит]], [[бактериска пневмонија]], [[ендокардит]], [[црвен ветер]] и [[некротизирачки фасцит]]. Сепак, многу стрептококни видови не се патогени, и се составен дел на [[Коменсализам|коменсалната]] хумана [[микрофлора]] на [[Усна празнина|устата]], [[Кожа|кожатакожа]]та, [[Дигестивен систем|цревата]] и [[Респираторен систем|горниот респираторен тракт]]. Исто така, стрептококите се неопходна состојка во производство на [[ементалер]] (швајцарско сирење).
 
Стрептококните видови се класифицирани врз основа на нивните хемолитички својства.<ref name="Baron">{{cite book|author=Patterson MJ|title=Streptococcus. ''In:'' Baron's Medical Microbiology|editor=Baron S|display-editors=etal|edition=4th|publisher=Univ of Texas Medical Branch|year=1996|id=[https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/bv.fcgi?rid=mmed.section.824 (via NCBI Bookshelf)] {{ISBN|0-9631172-1-1}}}}</ref> Алфа-хемолитичките видови предизвикуваат [[оксидација]] на [[Железо|железотожелезо]]то во [[Хемоглобин|хемоглобинотхемоглобин]]от, давајќи зеленикава боја на [[Крвен агар|крвниот агар]]. Бета-хемолитичките видови предизвикуваат целосна руптура на [[Еритроцити|еритроцититееритроцити]]те. На крвен агар, ова се манифестира како безбоен појас околу колониите на бактериите. Гама-хемолитичките видови не предизвикуваат [[хемолиза]].
 
Бета-хемолитичните стрептококи понатаму се класифицираат со [[Ланцефилд]] групирање во [[серотипови]] (што претставува поделба спрема специфични [[Јаглехидрат|јаглехидратијаглехидрат]]и присутни на [[Клеточен ѕид|клеточениот ѕид]]).<ref name="Facklam_2002">{{cite journal|author=Facklam R|title=What happened to the streptococci: overview of taxonomic and nomenclature changes|journal=Clin Microbiol Rev|volume=15|issue=4|pages=613–30|year=2002|pmid=12364372|pmc=126867|doi=10.1128/CMR.15.4.613-630.2002}}</ref> Дваесет опишаните серотипови се именуваат како Ланцефилд група од А до V (со исклучок на I и J).
 
Од медицински аспект, најважни групи се: алфа-хемолитичните стрептококи ''[[S. pneumoniae]]'' и ''[[Streptococcus viridans]]'' и бета-хемолитичните стрептококи од Ланцефилд групата А и В, познати како "група А strep" и "групата В strep".
Ред 167:
 
=== Алфа-хемолитични ===
При алфа-хемолиза [[Агар|агаротагар]]от под бактериската колонија станува потемен и зеленикав. ''[[Streptococcus pneumoniae]]'' и група на орални стрептококи (''[[Streptococcus viridans]]'') се алфа-хемолитични. Алфа хемолизата е предизвикана од продукцијата на [[водород пероксид]], при што [[Хемоглобин|хемоглобинотхемоглобин]]от се оксидира во зелен [[биливердин]].
 
==== Пневмококи ====
Ред 173:
 
==== Вириданс група: алфа-хемолитични ====
* Вириданс стрептококите се голема група на [[Коменсализам|коменсални]] бактерии, кои се или алфа-хемолитични (продуцираат зелено обојување на крвен [[агар]], па оттука името "viridans", од латински ''vĭrĭdis'', зелено), или се нехемолитички. Тие не поседуваат Ланцефилд [[Антиген|антигениантиген]]и.<ref name="Sherris">{{cite book|veditors=Ryan KJ, Ray CG|title=Sherris Medical Microbiology|edition=4th|pages=293–4|publisher=McGraw Hill|year=2004|isbn=0-8385-8529-9}}</ref>
 
=== Бета-хемолитични ===
Бета хемолизата е целосна лиза на [[еритроцити]] во медиумот, при што се формира околу и под колонијата светла (жолтеникава) и транспарентна зона. Лизата на еритроцитите е предизвикана од [[егзотоксин]] - [[стрептолизин]], кој го продуцира бактеријата. Има два вида на стрептолизин: стрептолизин O (SLO) и стрептолизин S (SLS). Стрептолизинот О е [[кислород]]-сензитивен [[цитотоксин]], а се излачува најчесто од групата А стрептококи (GAS), и стапува во интеракција со [[Холестерол|холестеролотхолестерол]]от од [[Клеточна мембрана|мембраната]] на [[Еукариоти|еукариотските клетки]] (главно еритроцити, [[леукоцити]], [[макрофаги]] и [[тромбоцити]]), што обично резултира со бета-хемолиза на крвен агар. Стрептолизин S е кислород-несензитивен цитотоксин кој го создаваат бројни GAS видови, што резултира со соодветно обезбојување на крвен агар. SLS-продуцирачките видови ги афектираат [[Имунолошки систем|имуните клетки]] - [[Гранулоцити|полиморфонуклеарните леукоцити]] и [[Лимфоцит|лимфоцитителимфоцит]]ите, со што го компромитираат имуниот одговор на домаќинот. ''Streptococcus pyogenes'', или GAS, се бета-хемолитични бактерии.
 
Некои слабо бета-хемолитични видови предизвикуваат интензивна бета-хемолиза кога растат заедно со видови на ''[[Стафилококи|Staphylococcus]]''. Тоа се нарекува CAMP тест. Оваа особина ја покажува ''[[Streptococcus agalactiae]]'' и таа може да се искористи во идентификација на други бактерии како ''[[Clostridium perfringens]] ''и'' [[Listeria monocytogenes]].''
==== Група А ====
[[S. pyogenesе|''S. pyogenes''е]] предизвикувач на широк спектар на стрептококни инфекции. Тие можат да бидат инвазивни или неинвазивни. Неинвазивните инфекции се поблаги и почести. Тука спаѓаат стрептококниот фарингит и [[Импетиго|импетиготоимпетиго]]то (инфекција на кожа).<ref name="Cohen-Poradosu 2007">{{cite journal|vauthors=Cohen-Poradosu R, Kasper DL|title=Group A streptococcus epidemiology and vaccine implications|journal=Clin. Infect. Dis.|volume=45|issue=7|pages=863–5|year=2007|pmid=17806050|doi=10.1086/521263}}</ref> Во неинвазивните инфекции спаѓа и [[Шарлах|шарлахотшарлах]]от, кој не е толку чест во последно време.
 
Инвазивните инфекции предизвикани од група А бета-хемолитичните стрептококи се поретки и потешки. Настануваат кога бактеријата ќе се најде таму каде што вообичаено ја нема - во [[крв]] или внатрешни органи,<ref>{{citeНаведена webмрежна страница|title=Streptococcal Infections (Invasive Group A Strep)|url=http://www.nyc.gov/html/doh/html/cd/cdstrep.shtml|publisher=New York City Department of Health and Mental Hygiene|accessdate=21 November 2012}}</ref> при што се јавуваат заболувања како што се: [[стрептококниот токсичен шок синдром]], [[Некротизирачки фасцит|некротизирачкиот фасцит]], [[пневмонија]] и [[сепса]]. Глобално овие бактерии се причина за повеќе од 500,000 смртни случаи секоја година што ги прави водечки патоген причинител.
 
Дополнителни компликации причинети од овие бактерии се [[ревматска треска]] и [[акутен гломерулонефрит]]. Ревматската треска е болест која ги напаѓа [[Зглоб|зглобовитезглоб]]овите, [[Бубрег|бубрезите]] и [[Срцев залисток|срцевите залистоци]], и е последица на нелекувана strep А инфекција, а не од бактеријата per se. Ревматската треска е предизвикана од [[Антитело|антитела]], создадени од [[Имунолошки систем|имунолошкиот систем]] при борба со инфекција кои вкрстено реагираат со други [[Протеин|протеинипротеин]]и во организмот. Оваа "вкрстена-реакција" е причина за [[Автоимуни болести|автоимуни реакции]] на организмот кои прават оштетувања. Сличен автоимун механизам причинет од Група А бета-хемолитични стрептококни (GABHS) инфекции се претпоставува дека кај децата предизвикува автоимуни невропсихијатриски заболувања каде автоимуните антитела ги напаѓаат [[Ганглија|базалните ганглии]], што причинува моторни, психички и други нарушувања.
 
Овие инфекции обично се дијагностицираат со брзиот [[strep тест]] или со култура.
 
==== Група В ====
''[[S. agalactiae]]'', или група В ''Streptococcus'', '''GBS''', предизвикува пневмонија и менингит кај новороденчиња и постари лица. Тие исто така можат да ги колонизираат [[Црева|цреватацрева]]та и [[Женски репродуктивен систем|женските репродуктивни органи]], зголемувајќи ги ризиците во текот на [[Бременост|бременостабременост]]а.
 
==== Група C ====
Во оваа група спаѓа ''[[S. equi]]'', кој предизвикува респираторни инфекции кај [[Коњ|коњитекоњ]]ите,<ref name="Harrington_2002">{{cite journal|vauthors=Harrington DJ, Sutcliffe IC, Chanter N|title=The molecular basis of Streptococcus equi infection and disease|journal=Microbes Infect|volume=4|issue=4|pages=501–10|year=2002|pmid=11932201|doi=10.1016/S1286-4579(02)01565-4}}</ref> и ''S. zooepidemicus—S. equi'' е клонален потомок или биовар на ''S. zooepidemicus''—која предизвикува инфекции кај неколку видови на [[цицачи]], вклучувајќи ги [[Говеда|говедатаговеда]]та и коњите. ''[[S. dysgalactiae]]'' е исто така член на групата С, бета-хемолитични стрептококи, и предизвикува фарингит и други пиогени инфекции слични на инфекциите предизвикани од групата А стрептококи.
 
==== Група D (ентерококи) ====
Ред 208:
 
==== Група H стрептококи ====
Групата H стрептококи предизвикува инфекции кај кучиња со средна големина. Ретко предизвикуваат болести кај човекот освен при директен контакт со кучешка муцка, било како резултат на лижење на лицето или индиректно преку лижење на рацете.<ref>{{citeНаведена webмрежна страница|title=Bacterial Infection (Streptococcus) in Dogs|url=http://www.petmd.com/dog/conditions/respiratory/c_multi_streptococcal_infections|website=petmd.com|accessdate=12 December 2014}}</ref>
 
== Молекуларна таксономија и филогенетика ==
[[Податотека:Streptococcus_phylogenetic_tree.png|мини|[[Филогенетско дрво]] на стрептококни видови, врз основа на податоците од PATRIC.<ref>{{citeНаведена webмрежна страница|title=Bacteria-Firmicutes-Bacilli-Lactobacillales-Streptococcaceae-Streptococcus|url=http://patricbrc.org/portal/portal/patric/Phylogeny?cType=taxon&cId=1301|website=PATRIC, University of Chicago|accessdate=12 December 2014}}</ref> 16S рРНК групите се означени со загради и нивните клучни членови се обоени црвено.|лево|317x317пкс|алт=]]
Стрептококите се поделени во шест групи врз основа на секвенци на [[16S рибозомна РНК|16S рРНК]]: ''S. anginosus'', ''S.bovis'', ''S. mitis'', ''S. mutans'', ''S. pyogenes'' и ''S. salivarius''.<ref name="Kawamura1995">{{cite journal|vauthors=Kawamura Y, Hou XG, Sultana F, Miura H, Ezaki T|year=1995|title=Determination of 16S rRNA sequences of ''Streptococcus mitis'' and ''Streptococcus gordonii'' and phylogenetic relationships among members of the genus ''Streptococcus''|url=|journal=Int J Syst Bacteriol|volume=45|issue=|pages=406–408|doi=10.1099/00207713-45-2-406|pmid=7537076}}</ref> Овие групи врз основа на 16S рРНК се потврдени и со секвенционирање на целиот [[геном]] (види слика). Најважните патогени ''S. pneumoniae'' и ''S. pyogenes'' припаѓаат на групите ''S. mitis'' и ''S. pyogenes'', соодветно, додека предизвикувачот на [[Кариес|забниот кариес]], ''[[Streptococcus mutans]]'', е базален на целата стрептококна група.
 
== Геномика ==
[[Податотека:Streptococcus_gene_overlap.png|мини|Заеднички и специфични гени кај ''[[Streptococcus sanguinis]]'', ''[[S. mutans]]'' и ''[[S. pneumoniae]]''. Според Xu et al. (2007)<ref name="Xu2007">{{Cite journal|pmid=17277061|pmc=1855836|year=2007|author1=Xu|first1=P|title=Genome of the opportunistic pathogen Streptococcus sanguinis|journal=Journal of Bacteriology|volume=189|issue=8|pages=3166–75|last2=Alves|first2=J. M.|last3=Kitten|first3=T|last4=Brown|first4=A|last5=Chen|first5=Z|last6=Ozaki|first6=L. S.|last7=Manque|first7=P|last8=Ge|first8=X|last9=Serrano|first9=M. G.|last10=Puiu|first10=D|last11=Hendricks|first11=S|last12=Wang|first12=Y|last13=Chaplin|first13=M. D.|last14=Akan|first14=D|last15=Paik|first15=S|last16=Peterson|first16=D. L.|last17=MacRina|first17=F. L.|last18=Buck|first18=G. A.|doi=10.1128/JB.01808-06}}</ref> |243x243пкс]]
[[Геном|Геномите]]ите на стотици видови стрептококи се [[Секвенционирање|секвенционирани]].<ref>[http://patricbrc.org/portal/portal/patric/Taxon?cType=taxon&cId=1301 Streptococcus] genomes and related information at [http://patricbrc.org/ PATRIC]</ref> Повеќето стрептококни геноми се 1.8 до 2.3 Mb во големина и кодираат 1,700 до 2300 протеини. Некои поважни геноми се наведени во табелата.<ref name="Ferretti2004">{{cite journal|vauthors=Ferretti JJ, Ajdic D, McShan WM|title=Comparative genomics of streptococcal species|journal=The Indian journal of medical research|volume=119 Suppl|pages=1–6|year=2004|pmid=15232152}}</ref> Четирите видови прикажани во табелата покажуваат во просек 70% идентичност во протеинските секвенци.
{| class="wikitable"
!карактеристика
Ред 257:
* {{Наведено списание|date=March 2000|title=Adoption of perinatal group B streptococcal disease prevention recommendations by prenatal-care providers—Connecticut and Minnesota, 1998|url=https://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/rr5111a1.htm|journal=MMWR Morb. Mortal. Wkly. Rep.|volume=49|issue=11|pages=228–32|pmid=10763673}} (англиски)
<div class="cx-template-editor-source-container" dir="ltr" style="display: none;" lang="en"><div class="cx-template-editor-source"><div class="cx-template-editor-title" title="This template formats a citation to an article in a magazine or journal, using the provided source information (e.g. journal name, author, title, issue, URL) and various formatting options.">Cite journal</div><div class="cx-template-editor-param"><div class="cx-template-editor-param-title"><span id="date" class="cx-template-editor-param-key">Source date</span><span data-key="date" title="Date of the source; do not wikilink. As listed in the publication" class="cx-template-editor-param-desc"></span></div><div class="cx-template-editor-param-value" data-key="date" style="position: relative;">March 2000</div></div><div class="cx-template-editor-param"><div class="cx-template-editor-param-title"><span id="title" class="cx-template-editor-param-key">Title</span><span data-key="title" title="The title of the article; can be wikilinked to an existing Wikipedia article or url may be used to add an external link, but not both. Displays in quotes." class="cx-template-editor-param-desc"></span></div><div class="cx-template-editor-param-value" data-key="title" style="position: relative;">Adoption of perinatal group B streptococcal disease prevention recommendations by prenatal-care providers—Connecticut and Minnesota, 1998</div></div><div class="cx-template-editor-param"><div class="cx-template-editor-param-title"><span id="url" class="cx-template-editor-param-key">URL</span><span data-key="url" title="The URL of the online location where the text of the publication can be found. Requires schemes of the type &quot;http://...&quot; or maybe even the &amp;nbsp;protocol relative scheme &quot;//...&quot;" class="cx-template-editor-param-desc"></span></div><div class="cx-template-editor-param-value" data-key="url" style="position: relative;"><nowiki>https://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/rr5111a1.htm</nowiki></div></div><div class="cx-template-editor-param"><div class="cx-template-editor-param-title"><span id="journal" class="cx-template-editor-param-key">Journal</span><span data-key="journal" title="Name of the source journal; may be wikilinked; displays in italics; alias of 'work'" class="cx-template-editor-param-desc"></span></div><div class="cx-template-editor-param-value" data-key="journal" style="position: relative;">MMWR Morb. Mortal. Wkly. Rep.</div></div><div class="cx-template-editor-param"><div class="cx-template-editor-param-title"><span id="volume" class="cx-template-editor-param-key">Volume</span><span data-key="volume" title="For one publication published in several volumes" class="cx-template-editor-param-desc"></span></div><div class="cx-template-editor-param-value" data-key="volume" style="position: relative;">49</div></div><div class="cx-template-editor-param"><div class="cx-template-editor-param-title"><span id="issue" class="cx-template-editor-param-key">Issue</span><span data-key="issue" title="Issue identifier when the source is part of a series that is published periodically" class="cx-template-editor-param-desc"></span></div><div class="cx-template-editor-param-value" data-key="issue" style="position: relative;">11</div></div><div class="cx-template-editor-param"><div class="cx-template-editor-param-title"><span id="pages" class="cx-template-editor-param-key">Pages</span><span data-key="pages" title="Pages in the source that support the content (not an indication of the number of pages in the source; displays after 'pp.'" class="cx-template-editor-param-desc"></span></div><div class="cx-template-editor-param-value" data-key="pages" style="position: relative;">228–32</div></div><div class="cx-template-editor-param"><div class="cx-template-editor-param-title"><span id="pmid" class="cx-template-editor-param-key">PMID</span><span data-key="pmid" title="PubMed Unique Identifier" class="cx-template-editor-param-desc"></span></div><div class="cx-template-editor-param-value" data-key="pmid" style="position: relative;">10763673</div></div></div></div>
 
[[Категорија:Грампозитивни бактерии]]
[[Категорија:Бактерии]]
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Стрептококи“