Википедија

Македонци во Грција: Разлика помеѓу преработките

Интерактивен преглед на историјата
[проверена преработка][проверена преработка]
← Постаро уредувањеПоново уредување →
Избришана содржина Додадена содржина
НагледноВикитекст
с Исправка, replaced: Западна Македонија (периферија)|Западна Македонија → Западна Македонија (Грција)|Западна Македонија using AWB
Ред 62:
|region6={{државнознаме|Романија}}
|pop6= 9.052
|ref6= <ref name="Aegean Macedonians Address To UNHCR">[http://faq.macedonia.org/history/12.1.3.html Aegean Macedonians Address To UNHCR]</ref>
|region7={{државнознаме|Србија}}
|pop7= 7.500
Ред 68:
|region8={{државнознаме|Полска}}
|opo8= 11.458
|ref8= <ref name="Aegean Macedonians Address To UNHCR">[http://faq.macedonia.org/history/12.1.3.html Aegean Macedonians Address To UNHCR]</ref>
|region9={{државнознаме|Чешка}}
|pop9= 11.623
|ref9= <ref name="Aegean Macedonians Address To UNHCR">[http://faq.macedonia.org/history/12.1.3.html Aegean Macedonians Address To UNHCR]</ref>
|region10={{државнознаме|Албанија}}
|pop10= 10.000
Ред 77:
|region11={{државнознаме|Унгарија}}
|pop11= 7.253
|ref11= <ref name="Aegean Macedonians Address To UNHCR">[http://faq.macedonia.org/history/12.1.3.html Aegean Macedonians Address To UNHCR]</ref>
|region12={{државнознаме|Германија}}
|pop12=
|region13={{државнознаме|Русија}}
|pop13= 11.980
|ref13= <ref name="Aegean Macedonians Address To UNHCR">[http://faq.macedonia.org/history/12.1.3.html Aegean Macedonians Address To UNHCR]</ref>
|languages= [[македонски јазик|македонски]] и [[грчки јазик|грчки]]
|religions= [[православие]]; [[католицизам]]
Ред 88:
}}
 
'''Грчките Македонци''' се граѓаните на [[Република Грција]] кои имаат [[Македонци|македонска национална свест]] или Македонците кои водат потекло од територијата на денешна Грција. Најголем дел од Македонците во Грција живеат или потекнуваат од [[Егејска Македонија]] (тие се познати како [[Егејци#Егејци|'''егејски Македонци''' или '''Егејци''']]) и има други македонски емигранти во другите делови на грчката република. Тие не се официјално признато етничко малцинство во Грција. Според тврдењата дадени од [[Виножито (политичка партија)|Виножито]], единствената политичка организација на Македонците во Грција, денес во државата има околу 400.000 Македонци.<ref name=VE />
 
Во ноември [[1919]] година, [[Грција]] и [[Бугарија]] потпишаа конвенција за иселување на населението што живееше во двете држави и 86.571 Македонци и Бугари беа принудени да заминат од Грција во Бугарија. Исто така, како последица на [[Грчка граѓанска војна|Грчката граѓанска војна]] се случи [[Народно Ослободителен Фронт#Егзодус на етничките Македонци од Грција|егзодусот на Македонците од Грција]].
 
Најголемиот дел од егејските Македонци кои живеат денес во [[Република Македонија]] водат потекло од [[Лерин|Леринско]]ско, [[Воден|Воденско]]ско, [[Костур (град)|Костурско]], [[Кајлар|Кајларско]]ско и др.
 
== Егејци ==
Ред 106:
[[Податотека:Makedonski dijalekti-prilagodeno.png|мини|Македонските дијалекти во целиот регион.]]
 
Од Македонците во Грција користен е [[македонскиот јазик]]. Македонците од егејско потекло го користат [[Југоисточно македонско наречје|југоисточното наречје на македонскиот јазик]]. Во ова наречје спаѓаат [[долнопреспански дијалект]], понатаму [[костурски дијалект]], [[нестрамско-костенарски дијалект]], [[солунско-воденски дијалект]], [[прилепско-битолски дијалект]] (во [[Лерин]]ско) и [[серско-драмско-лагадинско-неврокопски дијалект]]. Македонскиот јазик го говори претежно постарото македонско население.
 
Македонскиот јазик не е признат како малцински или регионален јазик во Грција и е познат во грчката јавност како „славомакедонски јазик“ ({{lang-el|Σλαβομακεδονική γλώσσα}}).
 
Во XIX и XX век македонскиот јазик и дијалекти беа презервирани со учењето во училиштата на [[Бугарската егзархија]]. Во [[1925]] година со донесување на одлуката од страна на грчката влада за печатење на ''[[Абецедар]]от'' јавно е признаено постоењето на словенско население во северните делови на Грција. Абецедарот имаше цел за образование на македонски јазик во Грција, но за жал тоа се случи за многу мало време. Со доаѓањето на [[Јоанис Метаксас]] на власт македонскиот јазик беше официјално забранет. За време на [[Граѓанската војна во Грција]] македонскиот јазик беше учен во 87 училишта на 10.000 ученици во северна Грција од страна на [[Комунистичка партија на Грција|комунистичките сили]].
 
Во 2006 година се издаде нова верзија на Абецедарот од страна на Виножито. Денес македонскиот јазик се учи во Грција но во тајност поради страв од грчките власти.<ref>[http://www.novamakedonija.com.mk/NewsDetal.asp?vest=32310108242&id=9&setIzdanie=21941 Нова Македонија - Македонскиот јазик во Грција се учи тајно како во турско]</ref> Курсови по македонски јазик има во [[Воден]], [[Лерин]], [[Овчарани]], [[Солун]] и други градови со македонско население.
 
Бројот на зборувачи на македонскиот јазик во Грција денес не е познат, но според ''[[Ethnologue]]'' има 180.000 македонски зборувачи само во административната област [[Западна Македонија (периферијаГрција)|Западна Македонија]].
 
== Историја ==
[[File:Slavonic toponym in Greece.png|мини||Словенски топоними во Грција]]
* [[Античка Македонија]]
* [[Словенски миграции на Балканскиот полуостров]]
Ред 143:
{{главна|Деца-бегалци}}
=== Егејските Македонци во Република Македонија ===
Први населувања на [[Македонци]] од [[Егејска Македонија]] на територијата на [[Вардарска Македонија]] (денешна [[Република Македонија]]) се забележуваат уште за време на првите големи прогони од грчките окупаторски власти, по [[Лозански договор|Лозанскиот договор]] во дваесеттите и почетокот на триесетите години на 20-от век. Во овој период Македонци од егејскиот дел на [[Македонија]] се населуваат во [[Струмица|Струмичко]], [[Гевгелија|Гевгелиско]] и [[Кавадарци|Кавадаречко]]. Овие македонски доселеници водат потекло претежно од средишниот и источниот дел на Егејска Македонија - [[Кукуш|Кукушко]]ко, [[Меглен]], [[Солун|Солунско]]ско, [[Сер|Серско]]ско и др. За овие луѓе најчесто не се користи терминот „Егејци“ иако водат потекло од Егејска Македонија.
 
Помасовните населувања на Македонци од егејскиот дел на [[Македонија]] во Република Македонија се забележуваат во педесетите години на 20-от век, по масовните протерувања на [[децата-бегалци]] и нивните семејства од нивните домови од страна на грчките монархо-фашистички власти по Граѓанската војна во Грција 1945-1949 година. Голем број од децата-бегалци по нивното прифаќање во источноевропските социјалистички земји се враќаат во [[СР Македонија]] тогаш во склопот на [[СФРЈ]]. Егејските Македонци во овој период почнуваат да се населуваат во сите градови во Република Македонија, а плански се населувани и во [[Западна Македонија]] во [[Тетово]], [[Гостивар]], [[Дебар]] и во турски напуштени села во [[Источна Македонија]].
Ред 161:
*[[Павле Раковски]] - македонски национален деец
*[[Мирка Гинова]] — борец од времето на [[Втората светска војна]] и [[Граѓанска војна во Грција|Граѓанската војна во Грција]]
*[[Ристо Шишков]] — македонски [[Филм|филмскифилм]]ски и [[Театар|театарскитеатар]]ски [[глумец]]
*[[Кирил Пенушлиски]] — македонски [[фолклорист]], основоположник на фолклористиката во [[Македонија]]
*[[Тодор Симовски]] — [[Македонци|македонски]] партизан, издавач, [[историчар]] и национален деец
Ред 189:
* [[Васил Пујовски]] - драмски писател и поет за деца и за возрасни
*[[Паскал Гилевски]] — [[Македонци|македонски]] [[поет]], [[раскажувач]], романисер, [[есеист]], [[критичар]] и [[преведувач]]
*[[Васко Караџа]] — [[Македонци|македонски]] [[писател]] и [[преведувач]] од [[Македонски јазик|македонски]] на [[Грчки јазик|грчки јазик]] и обратно
*[[Ристо Јачев]] — македонски [[поет]], романописец, театарски критичар, [[артист]], [[новинар]], уредник, критичар и преведувач
*[[Методија Тошевски]] - поет, Министер за финансии во СРМ и во Експерската влада 1991-1993 г. Главен државен ревизор
Ред 207:
== Наводи ==
{{наводи}}
 
 
{{Македонска дијаспора}}
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Македонци_во_Грција“