Германија: Разлика помеѓу преработките
[проверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
сНема опис на уредувањето |
с отстранета Категорија:Алпски земји користејќи го HotCat |
||
Ред 97:
{{Main|Имиња на Германија}}
Англискиот збор ''Germany'' потекнува од латинското [[Магна Германија]], кој стапил во употреба откако [[Гај Јулиј Цезар]] го прифатил овој назив за луѓето источно од [[Рајна]].<ref>{{наведена книга |last= Шулце |first=Хаген
[[Германски јазик|Германскиот]] збор ''Deutschland'' (првично ''diutisciu land'', „германска земја“) потекнува од ''deutsch'', наследено од [[Стар високогермански јазик|стариот високогермански]] ''diutisc'' „популарен“ (односно, кои припаѓаат на ''diot'' или ''diota'' „луѓе“; првично користено за разликување на јазикот на обичните луѓе од латинскиот и римските наследници).
Ред 152:
[[Податотека:Europe under Nazi domination.png|мини|десно|300п|Третиот Рајх]]
На почетокот на Германската револуција во ноември 1918, Германија била прогласена за [[република]]. Меѓутоа, борбата за власт продолжила, со [[Баварска Советска Република|освојувањето на власта во Баварија]] на радикалните комунисти. Револуцијата завршила на 11 август 1919, кога демократскиот [[Вајмарски устав]] бил потпишан од [[Претседател на Германија|претседателот]] [[Фридрих Еберт]].<ref>Fulbrook 1991, pp. 156–160.</ref> Страдајќи од [[Големата криза|Големата депресија]] од 1929, суровите услови поставени со Версајскиот договор и нестабилните влади, Германците ја изгубиле идентификацијата со владата. Ова било влошени од широко распространетата десничарска {{lang|de|''[[Dolchstoßlegende]]''}}, или митот за забивање на нож во грбот, кој тврдел дека Германија изгубила во Првата светска војна, поради оние кои сакале да ја соборат владата. Вајмарската влада била обвинета за предавство на Германија со потпишувањето на Версајскиот договор. Од 1932, [[Комунистичка партија на Германија|Германската комунистичка партија]] и [[Нацистичка партија|Нацистичката партија]] го контролирале мнозинството во парламентот, разгорени од незадоволството на Вајмарската влада. По серија неуспешни кабинети, претседателот [[Паул фон Хинденбург]] го назначил [[Адолф Хитлер]] како [[канцелар на Германија]] на 30 јануари 1933.<ref>Fulbrook 1991, pp. 155–158, 172–177.</ref> На 27 февруари 1933, зградата на [[Палење на Рајхстагот|Рајхстагот]] била запалена и како последица на тоа бил донесен итен декрет, кој ги укинал основните права на граѓаните. Овој закон поминал во парламентот давајќи му на Хитлер неограничена законодавна власт. Само [[Социјалдемократска партија на Германија|Социјалдемократската партија]] гласала против, додека [[Комунистичка партија на Германија|комунистичките]] членови на парламентот веќе биле затворени.<ref>{{нмс |url= http://www.dhm.de/lemo/html/nazi/innenpolitik/ermaechtigungsgesetz/index.html |title=Das Ermächtigungsgesetz 1933 |accessdate=25 март 2011 |publisher=
[[Податотека:Potsdamer Platz 1945.jpg|thumb|300п|Берлин во руини по [[Втора светска војна|Втората светска војна]]]]
Ред 158:
Во 1935, Германија ја повратила контролата на [[Сар (Друштво на народите)|Сар]], а во 1936 воената контрола на [[Рајнска Област|Рајнската Област]], обата изгубени со Версајскиот договор.<ref>Fulbrook 1991, pp. 188–189.</ref> Во 1938, [[Австрија]] била [[Аншлус|припоена]], а во 1939, над [[Германска окупација на Чехословачка|Чехословачка]] била воспоставена германска контрола. [[Инвазија на Полска|Инвазијата на Полска]] била подготвена со [[Пакт Рибентроп-Молотов|пактот Рибентроп-Молотов]] и [[Операција Химлер|операцијата Химлер]]. На 1 септември 1939, германскиот [[Вермахт]] започнал [[блицкриг]] со [[Втора полска република|Полска]], која била брзо окупирана од Германија и од советската [[Црвена армија]]. Обединетото Кралство и Франција ѝ објавиле војна на Германија, означувајќи го почетокот на [[Втора светска војна|Втората светска војна]].<ref name="Fulbrook 190">Fulbrook 1991, pp. 190–195.</ref> Како напредувала војната, Германија и нејзините [[Сили на Оската|сојузници]] брзо постигнале контрола на поголемиот дел од [[Окупирана Европа|континентална Европа]] и [[Северна Африка]], иако плановите за [[Битка за Британија|принудување на Обединетото Кралство]] на примирје или предавање не успеале. На 22 јуни 1941, Германија го прекршила пактот Рибентроп-Молотов и го [[Операција Барбароса|нападнала Советскиот Сојуз]]. [[Јапонско Царство|Јапонскиот]] [[напад на Перл Харбор]] довел Германија да ѝ објави војна на Соединетите Американски Држави. [[Сталинградска битка|Сталинградската битка]] ја принудила германската армија да се повлече од [[Источен фронт во Втората светска војна|Источниот фронт]].<ref name="Fulbrook 190"/> Во септември 1943, германскиот сојузник Италија се предале и германските трупи биле принудени да бранат дополнителен фронт во Италија. [[Операција Нептун|Д-денот]] го отворил [[Западен фронт во Втората светска војна|Западниот фронт]], како што сојузничките трупи напредувале кон германската територија. На 8 мај 1945, [[Денот на победата во Европа|германските вооружени сили се предале]] откако Црвената армија го окупирала Берлин.<ref>{{наведена книга |last=Steinberg |first=Heinz Günter |title=Die Bevölkerungsentwicklung in Deutschland im Zweiten Weltkrieg: mit einem Überblick über die Entwicklung von 1945 bis 1990 |year=1991 |publisher=Kulturstiftung der dt. Vertriebenen |isbn=9783885570899 |language=германски}}</ref>
Во она што подоцна стана познато како [[Холокауст]], режимот на Третиот Рајх донел политики, кои директно се однесувале на многу дисиденти и малцинства. Милиони луѓе биле убиени од нацистите во текот на Холокаустот, вклучувајќи голем број на [[Евреи]], [[Роми]], [[Јеховини сведоци]], [[Генералплан Ост|Полјаци и други Словени]], вклучувајќи советски воени затвореници, лица со ментални и/или физички пречки, хомосексуалци и [[Холокауст|членови на политичката опозиција]].<ref>{{наведена книга |last=Niewyk |first=Donald L. |title=The Columbia Guide to the Holocaust |year=2000 |publisher=Columbia University Press |pages=45–52 |coauthors=Nicosia, Francis R. |isbn =9780231112000}}</ref> Втората светска војна била одговорна за повеќе од 40 милиони мртви во Европа.<ref>{{наведени вести | url = http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/4530565.stm | title = Leaders mourn Soviet wartime dead | work = BBC News | date=9 May 2005 |accessdate=18 March 2011 }}</ref> [[Нирнбершки процес|Нирнбершкиот процес]] на нацистичките воени криминалци бил одржан по Втората светска војна.<ref>{{нмс |last=Овери |first=Ричард |title= Нирнберг: Нацистите на судење |url=http://www.bbc.co.uk/history/worldwars/wwtwo/nuremberg_article_01.shtml |publisher=BBC History |date =17 февруари 2011 |accessdate=25 март 2011}}</ref> Воените жртви за Германија се проценети на 5,3 милиони германски војници<ref name="Rűdiger Overmans 2000">Rűdiger Overmans. ''Deutsche militärische Verluste im Zweiten Weltkrieg''. Oldenbourg 2000. ISBN 3-486-56531-1</ref> и милиони германски цивили;<ref>Das Deutsche Reich und der Zweite Weltkrieg, Bd. 9/1, ISBN 3-421-06236-6. Page 460 (Оваа студија била подготвена од Германскиот воено-историски истражувачки центар, агенција на германската влада)</ref><ref>{{наведена книга|author1=Peter Antill|author2=Peter Dennis|title=Berlin 1945: end of the Thousand Year Reich|url=http://books.google.com/books?id=vAzgsCDUky0C|accessdate=24 June 2011|date=10 October 2005|publisher=Osprey Publishing|isbn=9781841769158|page=85}}</ref><ref>Bonn : Kulturstiftung der Deutschen Vertriebenen, ''Vertreibung und Vertreibungsverbrechen, 1945–1948 : Bericht des Bundesarchivs vom 28. Mai 1974 : Archivalien und ausgewählte Erlebnisberichte'' / [Redaktion, Silke Spieler]. Bonn :1989 ISBN 3-88557-067-X. (Ова е студија на германските жртви поради „воен криминал“ подготвена од архивите на германската влада)</ref><ref>Germany reports. With an introd. by Konrad Adenauer. Germany (West). Presse- und Informationsamt. Wiesbaden, Distribution: F. Steiner, 1961] Page 32</ref><ref>Robert N. Proctor, ''Racial Hygiene: Medicine under the Nazis'', Harvard 1988,</ref> и губењето на војната резултирало со [[Граница Одра-Ниса|големи територијални загуби]]; протерување на околу 15 милиони Германци од поранешните источни територии на Германија и други држави; масовно силување на германските жени;<ref>{{наведена книга |last =Beevor |first =Antony
=== Разделување на Германија ===
Ред 218:
Од 1949 година, во партискиот систем на Германија доминира [[Христијанска демократска унија (Германија)|Христијанската демократска унија]] и [[Социјалдемократска партија на Германија]], па така досега сите канцелари биле членови на овие партии. Меѓутоа, помалата либерално [[Слободна демократска партија (Германија)|Слободна демократска партија]] (која има членови во Бундестагот од 1949 г.) и [[Сојуз 90/Зелени]] (која првпат обезбедила места во парламентот во 1983 г.) исто така имаат значајни улоги.<ref>{{нмс|url= http://countrystudies.us/germany/159.htm|title= Христијанска демократска унија/Христијанска социјална унија|publisher=Библиотека на Конгресот (САД)|accessdate=26 март 2011}}</ref>
Германија има [[Континентално право|граѓански правен систем]] заснован на [[Римско граѓанско право|римското право]] со одредени упати од [[Раногерманско право|германското право]]. ''[[Сојузен уставен суд на Германија|Bundesverfassungsgericht]]'' (Сојузен уставен суд) е германски Врховен суд одговорен за уставни прашања, со моќ на уставна контрола.<ref name="state"/><ref>{{нмс |url= http://www.bundesverfassungsgericht.de/en/index.html |title= Сојузен уставен суд |publisher= Bundesverfassungsgericht |accessdate=26 март 2011}}</ref> Германскиот систем на врховни судови, наречен ''Oberste Gerichtshöfe des Bundes'', е специјализиран: за граѓански и кривични дела, највисокиот суд на жалби е [[Врховен суд на Германија|Врховниот суд]], а за други прашања, надлежни се судовите [[Сојузен суд за труд на Германија|Сојузен суд за труд]], [[Сојузен социјален суд на Германија|Сојузен социјален суд]], [[Сојузен финансиски суд на Германија|Сојузен финансиски суд]] и [[Сојузен административен суд на Германија|Сојузен административен суд]]. ''[[Völkerstrafgesetzbuch]]'' ги регулира последиците од [[злосторства против човештвото]], [[геноцид]] и [[воени злосторства]] и им дава на германските судови [[универзална јурисдикција]] во некои околности.<ref>{{нмс |url=http://bundesrecht.juris.de/vstgb/BJNR225410002.html#BJNR225410002BJNG000200000 |title=Völkerstrafgesetz Teil 1 Allgemeine Regelungen |publisher= Bundesministerium der Justiz |accessdate=19 април 2011|language=германски}}</ref> Кривичните и граѓанските дела се кодифицирани на национално ниво во ''[[Кривичен законик|Strafgesetzbuch]]'' и ''[[Граѓански законик|Bürgerliches Gesetzbuch]]'' соодветно. Германскиот казнен систем е насочен кон рехабилитација на криминалците и заштита на општата јавност.<ref>{{нмс |url=http://www.gesetze-im-internet.de/stvollzg/__2.html|title=§ 2 Strafvollzugsgesetz |publisher=Bundesministerium der Justiz|accessdate=26 март 2011|language= германски}}</ref> Освен за ситни злосторства, кои се судат пред еден професионален судија и сериозните политички дела, сите обвиненија се судат пред мешан состав на судии-поротници, кои седат на страна заедно со професионалните судии.<ref>{{наведена книга | title= Кривична правда во Германија| first= Јерг-Мартин|last= Јеле| author2= [[Сојузно министерство за правда (Германија)|Германско сојузно министерство за правда]] | publisher= Forum-Verlag | year= 2009 | page= 23 | isbn= 9783936999518 | url= http://books.google.com/books?id=-V-ng-8jOoQC&pg=PA23 | ref= {{harvid|Jehle|BMJ|2009}}}}</ref><ref>{{наведено списание | title= Судии-поротници во германските кривични судови| page=141 | first1 = Герхард| last1=
=== Административна поделба ===
Ред 383:
Детали за методологијата, детални табел се обезбедени од {{нмс|url=http://www.destatis.de/jetspeed/portal/cms/Sites/destatis/Internet/DE/Presse/abisz/Bevoelkerungsvorausberechnung,templateId=renderPrint.psml | title = Bevölkerungsentwicklung in Deutschland bis 2060| date = 18 ноември 2009 | publisher = [[Statistisches Bundesamt]] | language = германски| accessdate = 15 февруари 2011| archiveurl = http://web.archive.org/web/20101229190016/http://www.destatis.de/jetspeed/portal/cms/Sites/destatis/Internet/DE/Presse/abisz/Bevoelkerungsvorausberechnung,templateId=renderPrint.psml| archivedate = 29 декември 2010}}</ref>
Германците сочинуваат 91% од населението на Германија. До 2010, околу седум милиони странски државјани биле регистрирани во Германија и 19% од жителите на државата биле со странско или делумно странско потекло (вклучувајќи ги и лицата, кои потекнуваат или делумно потекнуваат од етничките Германци - повратници), 96% од нив живееле во Западна Германија или Берлин.<ref>{{наведена книга| title=Bevölkerung und Erwerbstätigkeit:Bevölkerung mit Migrationshintergrund – Ergebnisse des Mikrozensus 2010| trans_title = Population and employment: Population with migrant background – Results of the 2010 microcensus| url = https://www.destatis.de/DE/Publikationen/Thematisch/Bevoelkerung/MigrationIntegration/Migrationshintergrund2010220107004.pdf?__blob=publicationFile| format = PDF| accessdate = 7 март 2012 | series = Fachserie 1 Reihe 2.2|date=14 јули 2010| publisher = Statistisches Bundesamt| language = германски| id = Artikelnummer: 2010220107004| pages = 6–8}}<br />[[Сојузна статистичка служба на Германија|Сојузното статистичко биро]] ги дефинира лицата со
Германија има голем број на големи [[Список на градови во Германија|градови]]. Најголема област е регионот [[Рајна-Рур]] (11,5 милиони во 2006, вклучувајќи го [[Диселдорф]] (главен град во [[Северна Рајна-Вестфалија]]), [[Келн]], [[Дортмунд]], [[Есен]], [[Дујсбург]] и [[Бохум]].<ref>{{нмс |url=http://www.deutsche-metropolregionen.org/fileadmin/ikm/IKM-Veroeffentlichungen/IKM-Monitoring2008_lite.pdf|title=Regionales Monitoring 2008 – Daten und Karten zu den Europäischen Metropolregionen (EMR) in Deutschland |publisher=Bundesamt für Bauwesen und Raumordnung|page=10|language= германски|accessdate=11 јуни 2011}}</ref>{{-}}
Ред 465:
=== Медиуми ===
Германскиот филм потекнува од најраните години на овој медиум со делата на [[Макс Складановски]], кој бил особено влијателен со германските експресионисти, како што се [[Роберт Вине]] и [[Фридрих Вилхелм Мурнау]]. Режисерот [[Фриц Ланг]] и неговиот филм „[[Метрополис (филм)|Метрополис]]“ (1927) се смета за првиот модерен научно-фантастичен филм. Во 1930, Американецот со австриско потекло [[Јозеф фон Стернберг]] го снимил „[[Синиот ангел]]“, првиот важен германски филм со звук.<ref>{{Наведена книга |last= Bordwell |first= David
Во поново време, филмовите како ''Збогум, Ленин!'' (2003), ''Gegen die Wand (Против ѕидот)'' (2004), ''Падот'' (2004) и ''Baader Meinhof Complex'' (2008) имале меѓународен успех. Оскарот за најдобар филм од неанглиско говорно подрачје отишол за германската продуција ''Калај тапан'' во 1979, за ''Никаде во Африка'' во 2002 и за ''Животот на другите'' во 2007.<ref>{{нмс |url=http://www.imdb.com/title/tt0405094/awards|title=Awards:Das Leben der Anderen|publisher=IMDb|accessdate=28 март 2011}}</ref> Германскиот телевизиски пазар е најголем во Европа, со околу 34 милиони ТВ-домаќинства. Околу 90% од германските домаќинства имаат кабелска или сателитска телевизија, со различни слободни јавни и комерцијални канали.<ref>{{наведени вести |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/country_profiles/1047864.stm |title=Профил на држава: Германија|work=BBC News |accessdate=28 март 2011}}</ref>
Ред 522:
{{Нормативна контрола}}
[[Категорија:Германија| ]]
[[Категорија:Алпски земји]]▼
[[Категорија:Држави во Европа]]
[[Категорија:
[[Категорија:Членки на Г8]]
[[Категорија:
[[Категорија:Земји членки на Европската Унија]]
|