Роналд Ли

Роналд Ли (1934 година-26 јануари 2020 година) бил ромски канадски писател, лингвист и активист.

Ран живот и образование

Роналд Ли е роден во Монтреал, Канада во 1934 година. Таткото на Ли бил музичар од Калдераши од Европа кој емигрирал во Канада, каде што се оженил и го земал презимето на неговата сопруга Ли.

Во 1939 година, неговото семејство заминало на посета во Велика Британија, но не можело да се врати во Канада неколку години поради избувнувањето на Втората светска војна. Конечно успеале да се вратат во Канада во 1945 година.

По враќањето во Канада, Ли работел во текот на летото со неговиот вујко за саемите и забавните паркови. Во есенските, зимските и пролетните сезони, тој посетувал ноќно училиште во Монтреал во 1950-тите и 1960-тите. Кога Ли имал 18 години, тој започнал да патува со семејство кое припаѓало на групата Калдераши од Европа и работел на позлатување чинии и правење други ковачки уметности и необични работи. Подоцна, тој поминал курсеви за новинарство и творечко пишување.

Возрасни години

Ли започнал да работи со канадските Роми како активист во 1965 година, преку Крис Романи (внатрешно собрание на Ромите). Тој се обидувал да поттикне подобро разбирање меѓу Ромите и не-Ромите, да се бори со предрасудите и дезинформациите во весниците и да им помогне на Ромите да се претставуват себеси. Во 1970-тите, тој се вклучил во помагањето на ромските бегалци од Комунистичкиот источен блок и екс - Југославија. Тој отишол заедно со Јул Бринер, Јан Ханкок и Џон Тене во Обединетите нации на 5 јули 1978 година за да презентира петиција за Ромите со која побарале статус на НВО. Овој статус бил доделен една година подоцна.

Од 1989 до 1990 година им помагал на оние кои барале азил и биле прогонувани како Роми во нивните поранешни земји. Во 1997 година, тој започнал и бил еден од основачите на Ромската заедница и Центарот за застапување на Ромите (со седиште во Торонто) и Западната канадска ромска алијанса, во Ванкувер, во 1998 година.

Роналд Ли држел курс за ромската дијаспора на Универзитетот во Торонто од 2003 до 2008 година.

Во 2014 година, Роналд Ли бил почестен од Универзитетот Квинс, Кингстон, Онтарио, со почесен докторат на правни науки .

Писанија

• Годам Ром(1971), популарен автобиографски белетристички роман преведен на шпански, германски, италијански, српски, чешки, руски и други јазици. Објавено од Tundra Books of Montreal и McClelland and Stewart, Торонто, Канада
• Живиот оган (Е Zhивинди Јаг) (2009 г.), републиката на Годам Ром (горе) под првично замислениот наслов на авторот, од Магорија Букс во 2009 година.
• Ромски речник: Калдераш-англиски, Магорија Книги, 2010 година.ISBN 978-0-9811626-4-5

Надворешни врски

• Мрежно место на Роналд Ли Архивирано на 9 април 2022 г. со информации и статии
• Интервју