Презвитериум

Презвитериум — просторот околу олтарот, вклучувајќи го хорот и светилиштето, на литургискиот источен крај на традиционалната христијанска црковна градба. Може да заврши со апсида. Ретко е во западниот дел на наосот кога географските услови не дозволуваат олтарот да гледа кон исток.

Презвитериум со хорски седишта во Бристолската катедрала, Англија, поглед кон олтарот.

Заден хор или ретрохор е просторот зад високиот олтар во презвитериумот на црквата, во кој на задниот дел од главниот стои мал олтар.

Во помалите цркви има средиштен (обично малку подигнат) простор каде што свештеникот ја врши богослужбата. Зборот презвитериум потекнува од грчкиот збор старогрчки: πρεσβύτερος [presbyteros], што значи свештеник (првично старец, старешина).

Презвитериумот на црквата Св. Сикст во Предосље кај Крањ

Во презвитериумот, во повеќето цркви има главен олтар со табернакул и жртвеник за принесување. Во своите реформски документи, Вториот ватикански собор утврдил дека презвитериумот мора да има и амвон (пулт за читање на Божјото слово) и олтарна маса или жртвен жртвеник, каде што свештеникот ја принесува светата жртва на мисата свртен кон слушателите. Во презвитериумот обично има и велигденска свеќа.

На некои места, презвитериумот се нарекува и хор (англ. choir — затоа што е наменет за хорот на свештеници), но почесто зборот хор значи место за пејачи во галеријата (пејачки емпориум).

Зборот презвитериум може да значи и заедница на свештеници.

Историја

Хорот во катедралата Паленсија, пример за монашки хор.

Кога првпат бил воведен, хорот бил приклучен на вимата, подигната платформа во средиштето на наосот, на која биле поставени седишта за повисоките свештеници и пулт за читање на Светото писмо. Ова сè уште може да се види во базиликата Санта Марија Маџоре во Рим. На крајот, бемата (или презвитериумот) и хорот се преселиле на нивното сегашно место. Во некои цркви, хорот е поставен во апсидата зад олтарот.

Некои европски катедрали имаат ретро-хор на задниот дел од главниот олтар, отворен на исток кон песниците во источното крило.

Архитектонските поединости на хорот се создадени како одговор на неговата намена како место каде што се одржува богослужбата (латински Liturgia Horarum) на монашките браќа или собранието на каноните.

За овој простор на црквата посебни се и амвонот и говорницата. Во средиштето на наосот, свртен кон светилиштето, може да има и самостоен амвон. Оргулите може да бидат и во хорот.

Надворешни врски

• Презвитериум на Ризницата ^?

• "Choir" article from The Catholic Encyclopedia
• "Stalls" article from The Catholic Encyclopedia
• Choir and Retro-Choir Архивирано на 8 април 2012 г. at Southwark Cathedral
• [1] Festival