Ноам Чомски
Аврам Ноам Чомски (роден на 7 декември 1928 во Филаделфија) — американски јазичар, научник, историчар, социјален критичар и политички активист. Понекогаш опишан како „татко на модерната лингвистика“, Чомски е исто така еден од основачите на полето на когнитивната наука. Автор е на повеќе од 100 книги за теми од полето на лингвистиката, војната, политиката и медиумите. Идеолошки, неговите ставови се на линија со анархосиндикализмот и либертерскиот социјализам.
Аврам Ноам Чомски | ||
Роден | 7 декември 1928 Филаделфија, Пенсилванија, САД. | |
---|---|---|
Занимање | Лингвист, политички активист |
Животопис
уредиРоден во семејство на еврејски имигранти од Филаделфија од средна класа,[1] Чомски развил ран интерес за анархизмот од книжарниците во Њујорк. На 16-годишна возраст започнал да студира на Универзитетот во Пенсилванија, полагајќи курсеви по лингвистика, математика и филозофија. Во 1949 година дипломирал на Универзитетот на Пенсилванија. На истиот универзитет магистрирал во 1951 година, а во 1955 година ја одбранил својата докторска дисертација „Трансформациска анализа“ и станал доктор на науки од областа на лингвистиката. Неговата теорија за универзалната генеративна граматика му донесе бројни признанија во јазичаричките кругови при што поради неговите заслуги на ова поле е наречен „Ајнштајн на лингвистиката”.
Творештво
уредиНоам Чомски е автор на голем број дела од областа на лингвистиката, надворешната политика и медиумите:
- „Американската моќ и новите мандарини” (1967)
- „Логичката структура на јазичаричката теорија” (1975)
- „Политичка економија на човековите права” (во соавторство со Едвард Херман, 1979)
- „Произведување согласност: политичка економија на масовните медиуми“ (во соавторство со Едвард Херман, 1988)
- „Нужни илузии: контрола на мислата во демократските општества” (1989)[2]
- „Одвраќање на демократијата” (1991)
- „Профитот пред луѓето” (1999)
- „Нов милитаристички хуманизам” (1999)
- „9.11.” (2001)
- „Хегемонија или опстанок“ (2003)
- „Пропаднати држави“ (2006)
- „Опасна сила: Блискиот Исток и американската надворешна политика“ (2006)
- „Интервенции“ (2007)
- „Надежи и изгледи“ (2010)
- „Нов Свет на изворен отпор“ (2010)
Три од неговите книги, „Нужни илузии“ („Култура“, 2003), „Интервенции“ („Култура“, 2007) и „Кој владее со светот?“ („Арс Ламина“, 2019) се преведени на македонски.
Наводи
уреди- ↑ Lyons 1978, стр. xv ; Barsky 1997, стр. 9 ; McGilvray 2014, стр. 3 .
- ↑ „„Нужни илузии" на македонски јазик“ (PDF). Архивирано од изворникот (PDF) на 2015-10-29. Посетено на 2018-04-04.
Надворешни врски
уреди- Официјална страница на Ноам Чомски (на англиски)
- Ноам Чомски, „Нужни илузии“ Архивирано на 29 октомври 2015 г. (на македонски)
- Статии на Ноам Чомски на „Окно“
- Архива на Ноам Чомски (на Македонската марксистичка архива)
- Ноам Чомски, „За слободата на печатот“ (на македонски)
- Ноам Чомски, „Произведување согласност“ (на македонски)
- Ноам Чомски, „Контрола на нашите животи“ (на македонски)
- Ноам Чомски, „Храната и „економските чуда“ од Третиот свет“ (на македонски)