Непотизам
Непотизмот претставува фаворизирање роднини или пријатели при доделување на функции и почести без притоа да се води сметка за стручноста.[1] Зборот непотизам потекнува од латинскиот збор nepos, nepotis (со значење внук).
Видови на непотизам
уредиПапски непотизам
уредиНепотизмот името го добил според практиката на црквата во средновековието, кога Католичката некои папи и владици, кои според црковните закони немале право да стапат во брак, и затоа обично немале свои, на своите внуци им доделувале привилегирани позиции какви што овично според наследното право синовите ги добиваат или наследуваат од своите татковци.[2]
Неколку папи на своите внуци им доделувале титули кардинал. Често, ваквите назначувања биле начин за продолжување на папската династија. Во католичката црква постојат повеќе примери за оваа практика.[2][3][4]
Политички непотизам
уредиНепотизмот претставува често користено обвинување во политиката кога роднина на моќна политичка фигура искачува на значајна позиција без соодветни квалификации.
Белгија
уредиВо текот на изминатата деценија, во Белгија во пораст се критиките на јавноста кои се резултат на формирање на политички династии.[5][6] Овој феномен се манифестира со фактот што истакнати членови на партиите го контролаат за рангирањето на кандидатите на партиските изборни листи. Како оправдување за оваа појава се спомнува препознавањето на името на кандидатите за да се добијат повеќе гласови.[5]
Грција
уреди- Јоргос Папандреу, грчкиот премиер, прво бил избран за пратеник на ПАСОК, партија која ја предводел неговиот татко Андреас Папандреу, во 1981 година. Оттогаш зазема значајни функции во владоте ма неговиот татко или на Костас Симитис.
- Костас Караманлис, поранешниот премиер на Грција (2004-09) е внук на Константин Караманлис, основач на партијата Нова Демократија]] и во повеќе наврати премиер на Грција.
- Дора Бакојани, поранешниот министер за надворешни работи на Грција (2004-2009) е ќерка на поранешниот премиер на Грција Константин Мицотакис. Нејзиниот брат Киријакос Мицотакис е член на грчкиот парламент.
Ирска
уредиМногу членови на ирскиот парламент ги „наследуваат“ пратеничките места членови на потесните семејства.[7][8]
Канада
уредиПостојат многу примери на непотизам во канадската политика.[9][10][11][12][13][14][15][16][17][17][18][19][20][21][22]
САД
уреди- Роберт Ф. Кенеди бил избран да биде Американскиот државен обвинител од страна на неговиот брат, претседателот Џон Ф. Кенеди, во 1960-61, позиција која тој ја имал пред да биде избран за сенатор.[23]
- Поранешната прва дама на САД, Хилари Родам Клинтон како неизбран член на администрацијата на Бил Клинтон имала е првата сопруга на претседател на САД која добила официјална калнцеларија во запаеното крило на Белата Куќа.[24] Од позиција на прва дама на САД таа е одговорна за назначување на најмалку 11 функционери на високи позиции во администрацијата на својот сопруг.[25]
Шпанија
уредиХуан Антонио Самаранч Салисач, син на Хуан Антонио Самаранч (поранешен претседател на Меѓународниот олимписки комитет во периодот од 1980 до 2001), е член на Меѓународниот олимписки комитет од 2001 година. Ќерката на Хуан Антонио Самаранч, Марија Тереза Самаранч Салисач, е претседател на шпанската Федерацијата за спортови на мраз од 2005 година.[26]
Непотизам во индустријата за забава
уредиНадвор од полето на политиката непотизмот е присутен во голема мерка.
- Холивудското семејството Копола вклучува многу истакнати режисери и глумци. Кариерите на Софија Копола, Николас Кејџ и Џејсон Шварцман се припишуваат на фаворизирањето од страна на Френсис Форд Копола, кој на неговата ќерка Софија ѝ доделил улога во третиод дел од филмот „Кум„.[27][28] Кејџ го променил своето презиме со цел да се дистанцира од ваквите обвинувања.[29] Покрај ова, претседателот Бил Клинтон ја назначил за одговорна за реформата на здравствениот систем на САД која планирал да ја спроведе.[30]
Литература
уреди- ↑ Modern Language Association (MLA):"nepotism." The American Heritage New Dictionary of Cultural Literacy, Third Edition. Houghton Mifflin Company, 2005. 10 Aug. 2009. Dictionary.com.
- ↑ 2,0 2,1 „Article Nepotism“. New Catholic Dictionary. Архивирано од изворникот на 2013-08-31. Посетено на 2007-07-12.
- ↑ „Article Pope Alexander VI“. New Catholic Dictionary. Посетено на 2007-07-12.
- ↑ „Article Pope Paul III“. Catholic Encyclopedia. Посетено на 2007-07-12.
- ↑ 5,0 5,1 „Politiek België is familiezaak - Buitenland - Telegraaf.nl [24 uur actueel, ook mobiel] [buitenland]“. Telegraaf.nl. Архивирано од изворникот на 2011-06-08. Посетено на 2011-03-06.
- ↑ [1][мртва врска]
- ↑ For evidence of family connection, see speech by Paudge Brennan in the Dáil Éireann debates, Volume 246, 8 May 1970 Архивирано на 29 јануари 2011 г., on the Nomination of Members of Government
- ↑ „Ms. Áine Brady“. Oireachtas Members database. Архивирано од изворникот на 2009-05-06. Посетено на 4 January 2008.
- ↑ Notes by Alexander Mackenzie written on the back of his marriage certificate Архивирано на 30 септември 2007 г..
- ↑ http://bradford.gendepository.com/genealogies/richbradford.htm
- ↑ http://www.mhs.mb.ca/docs/people/tupper_js.shtml
- ↑ http://familytreemaker.genealogy.com/users/d/u/f/Robert-Duffin/GENE5-0018.html#CHILD254
- ↑ [2]
- ↑ http://www.nationalpost.com/scripts/story.html?id=16d0cefb-0a19-4815-80a0-ca78768f151b&k=95376[мртва врска]
- ↑ http://familytreemaker.genealogy.com/users/d/u/f/Robert-Duffin/GENE5-0014.html#CHILD185
- ↑ http://archives.cbc.ca/politics/parties_leaders/clips/7729/
- ↑ 17,0 17,1 http://www.rootsweb.ancestry.com/~onglenga/Genealogies/Bethune.pdf
- ↑ http://www.mhs.mb.ca/docs/people/macdonald_hj.shtml
- ↑ http://familytreemaker.genealogy.com/users/d/u/f/Robert-Duffin/GENE5-0008.html#CHILD94
- ↑ http://books.google.ca/books?id=D7mHrXlab44C&pg=PA139&lpg=PA139&dq=Charles+Stewart+Tupper+James+Stewart+Tupper&source=bl&ots=EufbaxiQhz&sig=Dd4XHShi59QpVp43gDHg4ZjgiwA&hl=en&ei=vv9gSsKcIdiCtgfUxvzpDA&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=3
- ↑ „архивски примерок“. Архивирано од изворникот на 2011-07-16. Посетено на 2011-04-30.
- ↑ http://www.planinstitute.ca/?q=node/255
- ↑ Walter R. Mears and Hal Buell: The Kennedy Brothers: A Legacy in Photographs. Black Dog & Leventhal Publishers, Inc. September 2009 ISBN 1-60376-157-8
- ↑ „First Lady Biography: Hillary Clinton“. National First Ladies' Library. Архивирано од изворникот на 2012-04-14. Посетено на 2006-08-22.
- ↑ Williams, Jasim K (2006-10-30). „Hillary Rodham Clinton“. New York Post. Архивирано од изворникот на 2006-11-13. Посетено на 2008-04-27. Clinton had the first postgraduate degree through regular study and scholarly work. Eleanor Roosevelt had been previously awarded a postgraduate honorary degree. Clinton's successor Laura Bush became the second First Lady with a postgraduate degree. [мртва врска]
- ↑ „La larga carrera de un hombre polifacético“, El País, 21 April 2010. (шпански)
- ↑ „EXTRA: Nepotism in the Director's Chair at“. Hollywood.com. 2000-04-21. Архивирано од изворникот 2013-01-03. Посетено на 2011-03-06.
- ↑ „Nothing is true, everything is permitted - Coppola nepotism hate“. Spiritof1976.livejournal.com. Посетено на 2011-03-06.
- ↑ Nicolas Cage - imdb biography
- ↑ Bernstein 2007, стр. 170–175
<ref> со назив „kanada15“ определена во <references> групата „“ нема содржина..Надворешни врски
уреди| Видете nepotism во Викиречник, слободниот речник. |
| Видете непотизам во Викиречник, слободниот речник. |
- Hollywoodnepotism.net
- "American Calendar" in American Quarterly 25.4 (Oct. 1973): 493-96.
- "Nepotism: is it back?" New Statesman, Sept. 29, 2003.