Мери Круделиус
Мери Круделиус (родено Меклин) (23 февруари 1839 – 24 јули 1877) била британски борец за образование на жените, која живеела во Лит, Единбург во 1860-тите и 1870-тите, и била поддржувач на правото на глас на жените. Таа била основач на Единбургската асоцијација за универзитетско образование на жените.
Раниот живот
уреди
Родена како Мери Меклин во Бури, Ланкашир на 23 февруари 1839 година од Мери Александар и Вилијам Меклин, двајцата Шкоти од Дамфрисшир.[1] Во 1850-тите ја испратиле во училиштето на Мис Турнбул во 41 Драмонд Плејс, мал женски интернат во Единбург. [2]
Додека престојувала со пријателите, го запознала својот сопруг Рудолф Вилхелм Круделиус (1835-1904), син на Карл Вилхелм Круделиус (1798-1863), германски трговец со волна, и Амалија Елизабет Вагнер (најверојатно исто така Германка).[3] Тие живееле во Џесфилд Хаус во близина на Њухејвен.[4]
Мери се омажила за Рудолф во 1861 година и тие живееле на 7 Лаверокбенк Тераса[5] во Њухејвен (недалеку од Џесфилд). Нејзиниот сопруг (по смртта на неговиот татко) станал партнер во фирмата Круделиус и Хирст во Цитаделата 7/8 во Лит. Тој многу патувал на деловен план и неговата сопруга му пишувала чести долги писма, вклучувајќи и дискусии за идеи, како и за лични работи. Подоцна таа ја искористила својата флуентност како дописник за да ги следи нејзините социјални и политички каузи.
Во Единбург ја основала образовната институција за жени.
Активизам и кариера
уредиВо 1866 година, Мери Круделиус го ставила своето име на една од најраните петиции до Парламентот за гласовите за жените. Таа продолжила да се посвети на каузата за образование за жените, почнувајќи од 1867 година кога зборувала на женска група за дискусија наречена Друштво за есеи во Единбург. Недолго потоа, некои од овие жени, вклучително и Круделиус, Медлин Даниел и Сара Меир, го основале Образовното здружение за жени во Единбург (ELEA) со цел да се обезбедат еднакви образовни можности за жените.
ЕЛЕА
уредиКруделиус не сакала посебен женски колеџ, туку прием на жени на универзитети. Сепак, таа се спротивставила на идејата за заедничко образование и се намачила да ги договори работите за да не привлече критика. Иако Софија Џекс-Блејк во текот на овие години водела кампања за женско медицинско образование заедно со машкото, ЕЛЕА се обидела да остане настрана, дури и да ја добие поддршката од некои од непријателите на Џекс-Блејк.[6] Како прва секретарка на групата, Круделиус била почитуван водач и помогнала да се води здружението низ неколку внатрешни спорови и еден спор со универзитетот за деталите од планот да им се понуди универзитетски сертификат на жените кои полагаат испити откако ќе присуствуваат на предавањата на ЕЛЕА.
Здружението ги дизајнирало своите часови според наставната програма за уметност на универзитетот и според неговите стандарди, наоѓајќи поддршка од неколку еминентни машки професори, особено Дејвид Масон, кој бил силен поддржувач на Џекс-Блејк и седумтемина од Единбург, но не вршел притисок врз ЕЛЕА да се бори за прием на жени на британските универзитети и ја промовира целта на Здружението да обезбеди образование за жените „подготовка на умот за задгробниот живот“ [7] наместо за влез во професија. [6] 400 жени отишле на првото предавање на Масон за англиска книжевност во 1868 година, при што 250 од нив останале за целата серија. Сертификатот бил успешно воведен во 1872 година, иако Круделиус се надевала дека на крајот ќе има целосни универзитетски дипломи за жени, но нејзиното здравје било лошо некое време и таа не доживела да го види тоа да се случи.
Смрт и наследство
уредиПочинала на 24 јули 1877 година и била погребана со нејзиниот свекор и свекрва на гробиштата Вористон. Гробот лежи на главната патека од влезот, каде што нивото на земјата почнува да опаѓа. Рудолф се премажил по нејзината смрт (за Агнес Ашер). Кога умрел, многу години подоцна, бил погребан со Марија и неговите родители.
Нејзината смрт била петнаесет години пред првите шкотски универзитети да ги отворат вратите за жени додипломци во 1892 година. Нејзините две ќерки, Мери и Мод, се образувале преку здружението во 1880-тите и неколку години имале Престојувалиште за студентки Круделиус. Ова било заменето со салата Масон во 1897 година. Мемоари на г-ѓа. Круделиус биле објавена во 1879 година со некои од нејзините писма, песни и извештаи на ЕЛЕА кои ги напишала. [8]
Внуката на Круделиус била Едит Бурнет, која е пријавена како првата британска жена архитект. Има и плоча на Круделиус на плоштадот Бристо во Единбург. [9]
Публикации
уреди- Мемоари на Марија Корнелиус (автобиографија)
Наводи
уреди
- ↑ Biographical Dictionary of Scottish Women
- ↑ „Mary Crudelius | Mapping Memorials to Women in Scotland“. Архивирано од изворникот на 2021-11-20. Посетено на 2021-11-20.
- ↑ Grave of Mary Crudelius, Warriston Cemetery
- ↑ Edinburgh and Leith Post Office Directory 1850
- ↑ Edinburgh and Leith Post Office Directory 1870
- ↑ 6,0 6,1 Hartreit, Marit (14 September 2009). „How Flora Got Her Cap: The Higher Education of Women in Edinburgh“. BSHM Bulletin: Journal of the British Society for the History of Mathematics. 24 (3): 147–158. doi:10.1080/17498430903008391.
- ↑ „Ladies' Educational Association: The Mathematical Class“. The Scotsman. 12 November 1869.
- ↑ Katherine ed Burton, Mary (M'Lean) Mrs Crudelius (1879). A Memoir of Mrs. Crudelius (англиски). unknown library. Printed for private circulation [by Miller sons,].
- ↑ There are more Edinburgh memorials to remarkable women than you might think, The Scotsman, 6 June 2015