Кодекси

 

Кодекси
Основни информации
Активност	1965−1971

Кодекси бил кавер бенд од Сараево, кој постоел од 1965 година до 1971 година година. Тој е најзначаен бенд како еден од претходниците на Бијело Дугме, комерцијално најуспешниот бенд на СФР Југославија.

Бендот практично завршил со свирење во текот на есента 1970 година, кога се поделиле во две групи - Миќа, Горан и Зоран и Нови Кодекси - при што и двете групи исто така брзо се распаднале во временски период од една година.

Активни

1960-тите

Кодекси се воспоставиле во 1965 година, како хоби кавер бенд на Едуард „Едо“ Богељиќ. Групата ја сочинувале и Исмета Крвавац на придружни вокали и Лучијано Паганото на тапани.

Недолго по формирањето, Богељиќ го поканил Жељко Бебек да му се придружи како пејач и ритам гитарист. Заедно со нивното средно образование, членовите на Кодекс го поминале остатокот од деценијата свирејќи на локални танцови забави со репертоар од преработени мелодии што би ги слушнале на Радио Луксембург.

Бидејќи бендот имал постојани проблеми да ја пополни позицијата басист во текот на целиот овој период, Бебек го препорачал 18-годишниот Горан Бреговиќ по 1969 година. Ја видел и слушнал неговата свирка со Бештии, друг локален бенд. Бидејќи Кодекси биле повеќе познати во градот од неговите Бештии, Бреговиќ со задоволство ја прифатил понудата да им се приклучи на Кодекси.

Во летото 1969 г Во 2008 година, Кодекси обезбедиле сезонска свирка во барот на хотелот „Сплендид“ во Дубровник, меѓутоа, непосредно пред да заминат на Јадранското крајбрежје, Исмета Крвавац го напуштила бендот, решавајќи целосно да го посвети своето внимание на универзитетските студии. Нивниот репертоар од Дубровник бил наменет за туристите и се состоел главно од поп кавери, фолк стандарди и мелодии со лесни ноти. Музичката активност на бендот почнала да добива посериозна форма веднаш по доаѓањето на Бреговиќ.

Иако не инспирирале многу во однос на креативноста, престојот во Дубровник сепак се покажал корисен бидејќи ги забележал Ренато Пацифико, сопственик на ноќен клуб од јужна Италија, кој им понудил двомесечна свирка во неговиот неаполски бар. Исполнети со нова енергија, членовите на бендот се вратиле дома во Сараево за да свират нов прогресивен рок сет инспириран од Крим и Џими Хендрикс, а во исто време ја добиле и потребната документација за да можат да патуваат и привремено да живеат и работат во Италија.

1970-тите

Кодекс (Богељиќ на гитара, Бебек на вокал и ритам гитара, Бреговиќ на бас и Паганото на тапани) заминале за Италија на почетокот на 1970 година. Сепак, набрзо им станало јасно дека сопственикот на италијанскиот клуб е длабоко разочаран од нивната музичка промена. Тој сакал да свират казачок и слични источноевропски фолк мелоси од нивниот дубровнички репертоар, на што бендот неволно се согласил.

Пред самиот крај на првиот двомесечен ангажман, основачот на Кодекс и главен авторитет во бендот, Едо Богељиќ, ја напуштил работата и се вратил во Сараево. Заминувањето на Богељиќ доволо до реорганизација на бендот. Бреговиќ веднаш преминал од бас на гитара. Еден локален италијански музичар бил ангажиран да свири бас гитара, но откако и тој се откажал, Бебек го поканил својот стар пријател Зоран Реџиќ. Реџиќ, пак, со себе од Сараево го земал и Милиќ Вукашиновиќ како замена на тапани за Паганото, кој исто така во меѓувреме се откажал.

Во тоа време, Кодекси уживале во прилично успешна турнеја во клубови и барови низ јужна Италија, свирејќи комерцијален репертоар и градејќи прилично лојални следбеници. Доаѓањето на Вукашиновиќ било особено значајно во овој поглед бидејќи тој донел нови музички влијанија на линијата на она што го правеле Лед зепелин и Блек Сабат во тоа време. Дополнително, тој го убедил остатокот од бендот да го вградат новиот звук во нивниот сет. Во рок од две недели од неговото пристигнување, Кодекси биле отпуштени од секое место на кое настапувале со свирка.

Без свирка и со многу малку заштеди, четворицата Бебек, Бреговиќ, Реџиќ и Вукашиновиќ останале на островот Капри. Им било исклучително тешко да дојдат до концерти со новиот звук, но на крајот добиле ниско платена свирка на островот Искија. Како летната сезона од 1970 година завршила, завршила и таа свирка, па се вратиле во Неапол каде се мачеле да врзат крај со крај.

Тогаш бендот почнал музички да го запоставува Бебек. Во склад со буги рок звукот инспириран од Cand Hit, фаворизиран од Вукашиновиќ и Бреговиќ, двајцата го принудилее Бебек да престане да свири ритам гитара, образложувајќи дека повеќе не е мода. Бебек, исто така, имал проблем да се прилагоди вокално на новиот материјал - тој го отпевал воведот за повеќето песни, а потоа се повлекувал додека другите тројца членови ги импровизирале преостанатите песни. Откако бил клучен член на бендот само неколку месеци претходно, Бебек увидел дека неговата улога постепено се намалува. Тоа било повеќе отколку што бил подготвен да поднесе и во есента 1970 година, го напуштил Кодекси и се вратил во Сараево.

Миќа, Горан и Зоран

Од своја страна, Вукашиновиќ, Бреговиќ и Реџиќ останале во Италија и продолжиле да се борат под новото име Миќа, Горан и Зоран, свирејќи, од клубови до свадби низ Неапол. На крајот, тие се вратиле во Сараево во пролетта 1971 година, кога мајката на Горан и братот на Зоран Фадил Реџиќ дошле во Италија да ги вратат.

По нивното враќање, триото продолжило да настапува и свири во Сараево - најмногу во Кактус. Клубот со кој тогаш раководел Желимир Алтарац Чичак во подрумот на неодамна отворениот Дом на Млади - свирејќи ги насловните страници на Десет години подоцна, Лед Цепелин, Блек Сабат, Дип Прпл итн. Задоволувачка реакција на младата сараевска клупска публика која ретко имала можност да ги слушне хард рок бендовите, јасно било дека популарноста на изведбите во живо во градот им опаѓа. Триото дебитирало и на телевизија, настапувајќи во рокенрол музичкото шоу на Никола Борота на ТВ Сараево; Борота ги резервирал под услов да состават своја песна, па Вукашиновиќ и Бреговиќ се нафатиле да смислат оригинална песна, која, според зборовите на Вукашиновиќ, завршила само „микс и мала преработка на разни хард рок нумери од Британски и американски бендови што ги слушале во тоа време“.

На крајот на летото 1971 г. Вукашиновиќ решил да се пресели во Лондон и бендот престанал да постои.

Нови кодекси

Набргу по враќањето во Сараево од Италија, Бебек повторно се поврзал со друг поранешен член на Кодекси Богељиќ кој, исто како и Бебек, го напуштил бендот во Италија по тепачка со остатокот од бендот. Гледајќи дека Вукашиновиќ, Бреговиќ и Реџиќ се уште се далеку во Италија, каде што настапуваат како „Миќа, Горан и Зоран“, Богељиќ и Бебек го вратиле името Кодекси и додале нова ритам секција - бас гитаристот Дражен Туцет (поранешен член на Про арте ) и тапанарот Љуба Павловиќ (поранешен член на бендот Ромео и Јулија) — и формирале бенд со име Нови Кодекси на крајот на 1970 година.

Концептуализиран како враќање на репертоарот на оригиналните Кодекси, бендот Нови Кодекси на Богељиќ и Бебек свирел низ Сараево, со повремена свирка надвор од градот, со променлив успех бидејќи општиот вкус на публиката се чинело дека се повеќе и повеќе се оддалечува публиката од нивната музика. Еден вид врв на бендот се случил за време на новогодишниот рок маратонски концерт во 1971 година. во Дом на Млади, каде што поставиле рекорд за должина на нон-стоп настап, поминувајќи 32 последователни часа свирејќи на сцената — соборувајќи го рекордот поставен една година претходно од бендот Чичак, кој свиреле 26 часа без престан. Следното лето во 1971 г. тие организирале летен концерт во крајбрежниот град Врсар, свирејќи во угостителски објекти за странски туристи. По завршувањето на таа свирка, наскоро 26-годишниот Бебек се оженил и речиси решил да ја напушти музиката како професионален потфат. На крајот на 1971 година добил повик за задолжително служење војска во ЈНА и Нови Кодекси се распаднале.