Евгениј Викторович Пригожин (руски: Евге́ний Ви́кторович Приго́жин; 1 јуни 1961 година - 23 август 2023 година) бил руски платеник водач и олигарх.[1] Тој ја водеше приватната воена компанија „Вагнер“ и беше близок доверлив човек на рускиот претседател Владимир Путин до покренувањето на Вагнерскиот бунт во јуни 2023 година [2] Пригожин понекогаш бил именуван со прекарот „Шефот на Путин“ затоа што поседувал ресторани и угостителски бизниси кои му обезбедувале услуги на Кремљ.[3] Некогаш осуденик во Советскиот Сојуз,[4] Пригожин контролирал мрежа на влијателни компании чии операции, според истрагата од 2020 година, биле „цврсто интегрирани со Министерството за одбрана на Русија и нејзиниот разузнавачки огранок, ГРУ“.[5]

Евгениј Пригожин
Евгений Пригожин (ru)
Водач на групата Вагнер
На должноста
February 2014 – 23 August 2023
Заменик Михаил Мизинцев
Military commander Дмитри Уткин
Наследник TBD
Лични податоци
Роден(а) 1 јуни 1961(1961-06-01)
Ленинград, СССР
Починал(а) 23 август 2023(2023-08-23) (возр. 62)
Куженкино, Русија
Почивалиште Пороховскоје гробиште [ru]
Сопружник Љубов Валентиновна Пригожина
Деца син Павел, ќерќи Полина и Вероника
Образование Државниот хемиски фармацевтски универзитет во Ленинград (се откажал)
Награди
Воена служба
Прекар "Шефот на Путин"
Припадност Русија
Заповеда со групата Вагнер
Битки/војни

Во 2014 година, Пригожин, ја основал групата Вагнер[6][7][8] за поддршка на русофилските и проруските сили во Украина. Беше финансирана од руската држава, таа исто одиграла значајна улога во руската инвазија на Украина во 2022 и ги поддржувала руските интереси во Сирија и низ цела Африка. Во ноември 2022 година, Пригожин го призна мешањето на неговите компании во изборите во Соединетите Американски држави.[9] Во февруари 2023 година, тој потврди во еден интервју дека е основач и долгогодишен менаџер на Агенцијата за истражување на Интернет, руска компанија која води онлајн кампањи за пропаганда и дезинформација .

Во 23 август 2023 година, точно два месеци по бунтот на Вагнер,[10] Пригожин бил убиен заедно со уште девет лица кога се урна деловен авион во Тверската област, северно од главниот град на Русија, Москва.[11] Волстрит журнал цитира извори во американската влада кои велат дека несреќата најверојатно била предизвикана од бомба во авионот или „некоја друга форма на саботажа“.[12][13] Оттогаш, истражувачите и другите аналитичари дошле до заклучок дека бомба или експлозив најверојатно го уништил авионот.[14][15][16][17]

Наводи

уреди
  1. Lister, Tim; Ilyushina, Mary; Shukla, Sebastian (18 February 2018). „The oil field carnage that Moscow doesn't want to talk about“. CNN. Архивирано од изворникот на 18 February 2018. Посетено на 24 February 2018.
  2. „Navalny asks FSB to investigate Putin's cook“. Crime Russia. Архивирано од изворникот на 1 March 2019. Посетено на 16 February 2018.
  3. „Thousands of Russian private contractors fighting in Syria“. AP News. Архивирано од изворникот на 29 December 2021. Посетено на 12 December 2017.
  4. „Право на забвение Евгения Пригожина: Что хочет скрыть о себе ресторатор, обслуживавший президентов России – Meduza“. Meduza (руски). Архивирано од изворникот на 29 December 2021. Посетено на 25 October 2017.
  5. Bellingcat Investigation Team (14 August 2020). „Putin Chef's Kisses of Death: Russia's Shadow Army's State-Run Structure Exposed“. Bellingcat. Архивирано од изворникот на 14 August 2020. Посетено на 23 August 2020.
  6. „Sanctioned Putin Ally Says He Created Russian Mercenary Group“. Bloomberg. 26 September 2022. Архивирано од изворникот на 27 September 2022. Посетено на 26 September 2022.
  7. „Russian oligarch Yevgeny Prigozhin admits he created the mercenary Wagner Group“. Politico. 26 September 2022. Архивирано од изворникот на 26 September 2022. Посетено на 26 September 2022.
  8. „Putin's 'chef' Prigozhin admits creating Wagner mercenary outfit in 2014“. CNN. 26 September 2022. Архивирано од изворникот на 16 January 2023. Посетено на 26 September 2022.
  9. „Russia's Prigozhin admits interfering in U.S. Elections“. Reuters. 7 November 2022. Архивирано од изворникот на 17 November 2022. Посетено на 17 November 2022.
  10. Russell, Graham (24 August 2023). „Biden points finger at Putin as Prigozhin's reported death seen as a warning to 'elites'. The Guardian. Архивирано од изворникот на 24 August 2023. Посетено на 24 August 2023.
  11. Gardner, Frank; Greenall, Robert; Lukiv, Jaroslav (23 August 2023). „Wagner chief Yevgeny Prigozhin presumed dead after Russia plane crash“. BBC News. Архивирано од изворникот на 23 August 2023. Посетено на 23 August 2023.
  12. Troianovski, Anton; Barnes, Julian E; Schmitt, Eric (24 August 2023). 'It's Likely Prigozhin Was Killed,' Pentagon Says“. The New York Times. Архивирано од изворникот на 27 August 2023. Посетено на 27 August 2023.
  13. Court, Elsa (24 August 2023). „WSJ: US officials do not believe air defense shot down Prigozhin plane“. The Kyiv Independent (англиски). Архивирано од изворникот на 25 August 2023. Посетено на 24 August 2023.
  14. Haworth, Jon; Martinez, Luis; Chile, Patricio; Winsor, Morgan; Margolin, Josh (25 August 2023). „Bomb likely the cause of explosion that downed Wagner leader Prigozhin's plane, US officials say“. ABC News (англиски). Посетено на 2023-09-08.
  15. Barnes, Julian E.; Cooper, Helene; Schmitt, Eric; Mellen, Riley; Xiao, Muyi; Stein, Robin (2023-08-24). „Blast Likely Downed Jet and Killed Prigozhin, U.S. Officials Say“. The New York Times (англиски). ISSN 0362-4331. Посетено на 2023-09-08.
  16. „US intelligence says an intentional explosion brought down Wagner chief Prigozhin's plane“. AP News (англиски). 2023-08-24. Посетено на 2023-09-08.
  17. Mackintosh, Eliza; Mezzofiore, Gianluca; Brown, Benjamin; Polglase, Katie; Pettersson, Henrik (2023-08-25). „Explosion likely brought down aircraft purportedly carrying Wagner boss, flight data and video analysis suggest“. CNN (англиски). Посетено на 2023-09-08.