Вили Дансгард
Вили Дансгард (дански: Willi Dansgaard, 30 август 1922 [1] – 8 јануари 2011 [2] ) бил дански палеоклиматолог. Тој бил почесен професор по геофизика при Универзитетот во Копенхаген и член на Данската Кралска академија на науките, Кралската Шведска академија на науките, Исландската академија на науките и Данското геофизичко друштво .
| Вили Дансгард | |
|---|---|
| Роден(а) | 30 август 1922 Копенхаген, Данска |
| Починал(а) | 8 јануари 2011 (возр. 88) Копенхаген, Данска |
| Националност | Данец |
| Полиња | Палеоклиматологија |
| Установи | Копенхашки Универзитет |
Ран живот и кариера
уредиДансгард пораснал во Копенхаген во Данска. Родителите негови имале семеен бизнис, односно поседувале продавница за гравирање . Во 1947 година, тој дипломирал на Универзитетот во Копенхаген, освојувајќи златен медал за неговата теза за дозиметрија на Х-зраци.[3]
По неколку години поминати со истражување, вклучително и некои места во Гренланд, Дансгард се вратил во биофизичката лабораторија при Универзитетот во Копенхаген, кадешто го развил својот масен спектрометар за да ги анализира изотопите на водата. Според неговиот ученик Јорген Педер Штефенсен :[3]
Во јуни 1952 година, Дансгард направи откритие што влијаеше на остатокот од неговата научна кариера. Тој открил дека е можно да се одреди температурата на облаците кои таложат со анализа на стабилниот изотопски состав на дождовната вода. Во следните 12 години, тој систематски собирал примероци вода од целиот свет во соработка со данската компанија за Источна Азија, контакти во Гренланд, француска експедиција под Пол Емил Виктор, а подоцна и Меѓународната агенција за атомска енергија и Светската метеоролошка организација .
Преглед
уредиДансгард билпрвиот палеоклиматолог кој покажал дека мерењата на трагите на изотопи кислород-18 и деутериум во акумулираниот мраз од ледникот може да се користат како показатели за климата во минатото. Дансгард бил првиот што забележал вишок деутериум, или отстапување на примерок од вода од глобалната метеорска водна линија во ледените јадра. Тој открил дека кинетичките разлики помеѓу водород-1 и деутериум се поврзани со температурата на изворната вода и апсолутната влажност.[4]
Тој бил првиот научник кој извлекол палеоклиматски информации од леденото јадро на од Камп Сентури во Гренланд, издупчено од американската армија за истражување и инженерска лабораторија за студени региони. Дансгард, исто така, имал водечка улога при дупчењето на првото ледено јадро на основата за научни цели, јадрото DYE-3 од Јужен Гренланд, 1,400 kiloметарs (870 ми). Потврдувајќи ги наодите од анализата на леденото јадро на Камп Сентури, климатскиот профил DYE-3 го документира постоењето на брзи климатски промени, за време и на крајот на последниот глацијал. Повторените настани на нагли климатски промени за време на глацијалот се именувани по Вили Дансгард и неговиот швајцарски колега, Ханс Ошгер, и се познати како настани Дансгард-Ошгер .
Награди
уреди- 1971 година медал Ханс Егеде
- 1975 Вега медал на Шведското здружение за антропологија и географија
- 1976 Селигман Кристал од Меѓународното глациолошко друштво
- 1995 Кралската шведска академија на науките Крафорд награда
- 1996 Тајлерова награда за еколошки достигнувања, 1996 година
Белешки
уреди- ↑ II, Thomas H. Maugh (7 February 2011). „Willi Dansgaard dies at 88; scientist who recognized climate record in ice cap“.
- ↑ „Nekrolog: Professor emer., Dr. Phil. Willi Dansgaard er død“. Архивирано од изворникот на 2011-01-14. Посетено на 2011-01-14.
- ↑ 3,0 3,1 Steffensen, Jørgen Peder (24 March 2011). „Willi Dansgaard“. Polar Record. 48 (2): 206–207. doi:10.1017/S0032247411000155. Посетено на 9 July 2021.
Willi Dansgaard, a great pioneer of climate research, died on 8 January 2011 at the age of 88. He was born on 30 August 1922 and grew up in the centre of Copenhagen where his parents had an engraving shop. He finished his university degree in physics, mathematics and astronomy in 1947 with a gold medal award for a thesis on X-ray dosimetry at the Biophysics Laboratory of the University of Copenhagen.
Грешка во наводот: Неважечка ознака<ref>; називот „JPS_Obit“ е зададен повеќепати со различна содржина. - ↑ Martin, Douglas (January 28, 2011). „Willi Dansgaard Dies at 88; Read Climates in Old Ice“. NY Times. Посетено на February 6, 2022.
He discovered that as clouds rise and cool, heavier forms of oxygen (or isotopes — those with more neutrons) will react to the cold sooner, condensing and falling back to earth as precipitation before lighter ones do; a preponderance of heavier oxygen molecules would then indicate colder atmospheric temperatures.
Надворешни врски
уреди- - фотографија на Дансгард, Честер К. Лангвеј и Ханс Ошгер
- - автобиографија на Дансгард од 2005 година „Замрзнати анали, истражување на ледената плоча на Гренланд“
- „Јаглерод диоксид низ леденото доба“ од UCSD (архивирана 2004 година)
- „Историја на истражувањето на данското ледено јадро“ од Институтот Нилс Бор (архивирана 2009 година)