Борислав Траиковски

Борислав Траиковски (Битола, 15 јуни 1917Битола, 11 октомври 1996)[1] - македонски сликар и педагог.

Борислав Траиковски
Роден 15 јуни 1917
Битола
Починал 11 октомври 1996
Битола
Националност Македонец
Занимање сликар и педагог

Животопис

уреди

Борислав Траиковски основно и средно образование завршил во родниот крај.

Во 1937 година ги започнал студиите на одделот за архитектура на Техничкиот факултет во Белград, кои биле прекинати од Втората светска војна во 1941 година и бил принуден да се врати во Битола.

Во периодот помеѓу 1944 и 1947 година предавал уметност во основно училиште во неговиот роден град. Во 1951 година, Борислав Траиковски, Миле Корубин и Ристо Лозановски се првите Македонци кои дипломирале на Академијата за ликовни уметности во Белград. За време на своето образование, Траиковски учел кај голем број наставници (Ѓорге Андреевиќ - Кун, Љубица Сокиќ, Коста Хакман, Иван Табаковиќ) чии методи често биле во спротивност со неговите. По дипломирањето во 1951 година, се вратил во родната Битола и се вработил како професор во гимназиската и учителската школа.

Во 1960 година, тој започнал да работи како вонреден професор на Техничкиот факултет во Скопје; сепак, тој се откажа по само неколку дена и се врати во Битола велејќи: „Ако требаше да се преселам на друго место и да не можам да го видам синиот хоризонт на небото во Битола, сигурен сум дека ќе престанев да сликам“.

Додека бил член на Друштвото на ликовни уметници на Македонија, тој поминал време на студиско патување во Италија во 1954 година и Париз во 1961 година, каде што дополнително поприма модерно европско влијание врз неговиот ликовен стил.

Бил член на ДНУ, најзначаен член на ликовната група ВДИСТ[2].

Творештво

уреди

Траиковски е еден од основачите на современата уметност во Битола и Македонија, еден од основачите и првиот претседател на Друштвото за ликовни уметници од Битола и еден од најзначајните членови на групата „ВДИСТ“.

За својата работа е награден со голем број награди и награди. Учествувал на бројни групни изложби, ликовни колонии во Македонија, Европа и др. Неговото значајно дело се памети со употреба на алтернативни ликовно-изложбени простори како што се различни фабрики, улици, јавни простори, плоштади - водени од идејата за „уметност за сите ".

Неговите дела се дел од сите постојани музејски збирки во Македонија, голем број музеи во Европа и може да се најдат во приватни колекции.

Академскиот сликар Борислав Траиковски изложуваше во многу градови во земјата и странство самостојно или како дел од колектив во Битола, Прилеп, Скопје, Струга Белград, Загреб, Лондон, Брадфорд, Ферара, Париз.

Неговиот ликовен стил се одликува со голем број на пејзажи, мртва природа и портрети кои одразуваат видливи влијанија на Руло и Коњовиќ. Во подоцната фаза, тој го смени експресионистичкиот стил за да премине во апстракција.

Јубилејната изложба по повод 40 години творештво (1991) претставува потврдување на неговата ликовна персоналност. Со оваа изложба се заокружила целокупната творечка активност на Траиковски, значајна со својата доследност и кохерентност за развојот на македонското современо сликарство во целина.

Во негова чест, од 2006 година, Друштвото на ликовни уметници од Битола инаугурираше годишна награда што го носи неговото име. Наградата „Борислав Траиковски“ се доделува за најдобро уметничко дело претставено на годишната изложба на Друштвото на уметници.

По повод 100-годишнината на неговото раѓање во 2017 година е отворена изложба на слики поставени во 5 сали на галеријата во белградската галерија "Куќа Легата", каде беа изложени 40 дела од техника јаглен на хартија, масло на платно и монолитографии создавани во предиодот од 1936 до 1993 година. Изложбата ја отвори Нејзиното кралевско височество Јелисавета Караџорџевиќ, која истакна дека како вљубеник во сликарството и сликар делата на Траиковски и оставиле силен впечаток и и побудиле желба да бидат презентирани пред љубителите на уметноста во Белград. За неа Траиковски е голем сликар со чие творештво треба да се гордее Македонија.[3]

Истата година беше објавена и капитална монографијата која го вреднува целоупното творештво на Траиковски, во која се содржат најзначајните дела од неговата ликовна кариера.[4]

Во рамките на ликовниот опус на Траиковски, по негово кажување е автор на над 4000 дела.

Награди

уреди

За уметничките постигања има добиено голем број награди и признанија меѓу кои најзначајни се[2]:

Наводи

уреди
  1. Македонска енциклопедија, том II. Скопје: Македонска академија на науките и уметностите. 2009. стр. 1501. ISBN 978-608-203-024-1.
  2. 2,0 2,1 Андоновска, Ленче; Ѓоргиевски, Науме, Николов, Благој, Огненовски, Трајко, Пешевска, Гордана, Стефановска, Анета, Талеска, Светлана (2007). Значајни личности за Битола. Битола: НУУБ „Св. Климент Охридски“ – Битола. стр. 231. ISBN 978-9989-2783-0-3.CS1-одржување: повеќе имиња: список на автори (link)
  3. https://babambitola.mk/%D0%B4%D0%BE%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D0%BA%D1%83-%D0%B1%D0%B8-%D1%81%D0%B5-%D0%BF%D1%80%D0%B5%D1%81%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D0%BB-%D0%BD%D0%B0-%D0%B4%D1%80%D1%83%D0%B3%D0%BE-%D0%BC%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%BE/. Отсутно или празно |title= (help)
  4. https://tera.mk/monografija-za-likot-i-deloto-na-boris/. Отсутно или празно |title= (help)[мртва врска]