Басијана бил важен антички римски град во Панонија (денес Срем во Војводина, Србија). Се наоѓал во близина на денешното село Доњи Петровци во општина Рума. Басијана бил втор по големина град во Сирмија, по Сирмиум. Се наоѓал на пат кој ги поврзувал Сирмиум и Сингидунум.

Карта на провинцијата Панонија Секунда со поголемите градови, вклучувајќи го и Басијана

Историја

уреди

Басијана е основана како автономна општина во 1 век и постоела до 6 век. Статусот муниципиум го добил во 124 година, додека во 214 година е забележан како колонија. Првично, градот бил дел од провинцијата Панонија, но поради последователните поделби на оваа провинција, Басијана била вклучена во Панонија Инфериор (2 век), а подоцна во Панонија Секунда (3 век). Тоа беше еден од поважните градови во провинцијата Панонија. За време на доцното Римско Царство, градот бил седиште на еден висок функционер. Во IV век имала гинеција[1] (Царска волнена мелница, што ја покажува важноста на градот)[2] и била седиште на христијанската епископија.[3]

Во средината на 5 век, градот бил освоен од Хуните. Во 468 година, Денгизич, синот на Атила, ја опустошил Басијана, но претрпел голем пораз откако се обидел да го заземе градот за време на Хуно - Остроготските војни, Острогот Валамир излегол победник.[4] Во текот на неколку децении, регионот беше сцена на борба меѓу Хуните, Остроготите, Гепидите и Ломбардите. Во 510 н.е., договорот меѓу Источното Римско Царство и Остроготите го подели регионот Сирмија меѓу две земји и градот Басијана бил вклучен во источна римска држава. Кога Источната империја успеала да го заземе Сирмиум по поразот на Гепидите, била основана нова провинција Панонија со седиште во Сирмиум и градот Басијана бил вклучен во таа провинција. Во втората половина на 6 век, целиот регион Сирмија бил освоен од Аварите.

Археологија

уреди

Денес само мал дел од античкиот град е зачуван. Археолошките ископувања започнале во 1882 година и продолжиле во 1935 година, кога биле пронајдени ѕидови, кули, керамика, монети, скулптури и мозаици.

Наводи

уреди
  1. The later Roman Empire, 284-602: a social economic and administrative survey-Arnold Hugh Martin Jones
  2. The Roman world, Vol 2-J. S. Wacher
  3. „Архивиран примерок“. Архивирано од изворникот на 2011-07-17. Посетено на 2011-07-05.
  4. Dictionary of Battles and Sieges: A-E by Tony Jaques

Литература

уреди
  • Д-р Никола Вулиќ, Војводина и римско добра, Зборник „Војводина“, књига И, ПРОМЕТЕЈ, Нови Сад, 2008 г.
  • Слободан Ќурчиќ, Насеља Срема - географски одлики, Нови Сад, 2000 г.
  • Петар Милошевиќ, Археологија и историја Сирма, Нови Сад, 2001 г.
  • Проф. д-р Радмило Петровиќ, Војводина - petnaest milenijuma kulturne historije, Белград, 2003 година.
  • Д-р Душан Ј. Поповиќ, Срби во Војводини, Књига 1, Нови Сад, 1990 г.

Надворешни врски

уреди

44°58′15″N 19°58′44″E / 44.97083° СГШ; 19.97889° ИГД / 44.97083; 19.97889