Аквафобија (од латински aqua „вода“ и старогрчки φόβος (фобос) „страв“) ― неразумен страв од вода.[1]

Аквафобија
СпецијалностПсихологија
СимптомиОдбивност кон вода

Аквафобијата се смета за специфична фобија од видот на природна средина во Дијагностичкиот и статистички прирачник за ментални нарушувања. Специфична фобија е интензивен страв од нешто што претставува мала или никаква вистинска опасност.[2]

Етимологија

уреди
 
Аквафобијата е еден од симптомите кај луѓето заразени со беснило.

Правилниот грчки збор за „страв од вода“ е „хидрофобија“, од ὕδωρ (худор), „вода“[3] и φόβος (фобос), „страв“.[4] Сепак, овој збор долго време се користи за да се однесува конкретно на симптом на подоцнежна фаза на беснило, кое кај луѓето се манифестира како тешкотии при голтање, страв кога се ставаат со течности за пиење и неможност да се задоволи жедта. Стравот или одбивноста кон водата воопшто се нарекува аквафобија.[5]

Преваленца

уреди

Студија на епидемиолошки податоци од 22 земји со низок, понизок среден, горно среден и висок приход открила дека „стравот од мирна вода или временските настани“ има преваленца од 2,3%, преку сите земји; во Соединетите Држави преваленцата била 4,3%.[6] Во една статија за анксиозни нарушувања, Линдал и Стефансон предложуваат дека аквафобијата може да влијае на дури 1,8% од општото исландско население, или речиси еден од педесет луѓе.[7] Во Соединетите Држави, 46% од возрасните жители на оваа држава се плашат од длабоки води во базените и 64% од длабоки отворени води.[8]

Манифестација за аквафобија

уреди

Специфичните фобии се вид на анксиозно нарушување во кое лицето може да се чувствува крајно вознемирено или да има напад на паника кога е изложен на предмет од страв. Специфичните фобии се чести ментални нарушувања.[9]

Психолозите укажуваат дека аквафобијата се манифестира кај луѓето преку комбинација на искуствени и генетски фактори.[10] Пет вообичаени причини за аквафобија: инстинктивен страв од давење, доживеан инцидент на личен страв, има презаштитувачки родител со аквафобија, психолошки тешкотии при прилагодување на водата и недостаток на доверба во водата.[11]

Во случајот на 37-годишен професор по медиуми, тој истакна дека неговиот страв првично се претставувал како „тешка болка, придружена со стегање на челото“ и чувство на гушење, дискретни панични напади и намалување на внесот на течности.[12]

Знаци и симптоми

уреди

Физичките одговори вклучуваат гадење, вртоглавица, вкочанетост, отежнато дишење, зголемено срцебиење, потење и треперење.[13]

Покрај горенаведените знаци и симптоми, некои општи знаци и симптоми што може да се појават како реакција на одредена фобија може да вклучуваат:

  • Физички симптоми: треперење, топли бранови или треска, болка или стегање во градите, пеперутки во стомакот, чувство на слабост, сува уста, зуење во ушите, збунетост
  • Психолошки симптоми: чувство на страв од губење контрола, несвестица, страв и умирање.[14]

Третман и студии на случаи

уреди

Неколку опции за третман се:

  • Хипноза и систематска десензибилизација - 28-годишна жена, аквафобија од детство, хипноза и систематска десензибилизација во 8-неделна програма од 5 сесии, 2-месечно и 1-годишно следење.[15] 37-годишен маж, 10 години крајна аквафобија (не можела ни вода да пие), 6 сесии на хипнотерапија, терапијата била успешна, немала релапс и 6 месеци следење.[16]

Поврзано

уреди

Наводи

уреди
  1. Dorland's Illustrated Medical Dictionary. Elsevier. 2011. стр. 122.
  2. „Anxiety disorders“. Office on Women's Health. US Department of Health and Human Services. Посетено на 15 август 2022. Оваа статија содржи текст од овој извор, кој е во јавна сопственост.
  3. ὕδωρ, Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon, on Perseus
  4. φόβος, Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon, on Perseus
  5. Mehta, Neil; Espinel, Zelde (2021-04-01). „Aquaphobia: A Case Report on the Unique Presentation of a Specific Phobia“. The American Journal of Geriatric Psychiatry (англиски). 29 (4): S139–S140. doi:10.1016/j.jagp.2021.01.139. ISSN 1064-7481.
  6. Wardenaar, K. J.; Lim, C. C. W.; Al-Hamzawi, A. O.; Alonso, J.; Andrade, L. H.; Benjet, C.; Bunting, B.; de Girolamo, G.; Demyttenaere, K. (2017). „The cross-national epidemiology of specific phobia in the World Mental Health Surveys“. Psychological Medicine. 47 (10): 1744–1760. doi:10.1017/S0033291717000174. ISSN 1469-8978. PMC 5674525. PMID 28222820.
  7. Líndal, E.; Stefánsson, J. G. (1993). „The lifetime prevalence of anxiety disorders in Iceland as estimated by the US National Institute of Mental Health Diagnostic Interview Schedule“. Acta Psychiatrica Scandinavica. 88 (1): 29–34. doi:10.1111/j.1600-0447.1993.tb03410.x. ISSN 0001-690X. PMID 8372693.
  8. Aboo Bakar, Rofiza. „Aquaphobia: Causes, Symptoms and Ways of Overcoming It for Future Well-being“ (PDF). Архивирано од изворникот (PDF) на 22 декември 2019.
  9. „Phobia - simple/specific“. MedlinePlus. Посетено на 20 November 2019.   Оваа статија вклучува текст од овој извор, кој е во јавна сопственост.
  10. Lynne L. Hall, Fighting Phobias, the Things That Go Bump in the Mind, FDA Consumer Magazine, Volume 31 No. 2, March 1997
  11. Aboo Bakar, Rofiza. „Aquaphobia: Causes, Symptoms and Ways of Overcoming It for Future Well-being“ (PDF). Архивирано од изворникот (PDF) на 2019-12-22.
  12. Ajinkya. „Cognitive Hypnotherapy for Panic disorder with Aquaphobia“. Sleep and Hypnosis. 17.
  13. Aboo Bakar, Rofiza. „Aquaphobia: Causes, Symptoms and Ways of Overcoming It for Future Well-being“ (PDF). Архивирано од изворникот (PDF) на 22 декември 2019.
  14. National Health Service. „Symptoms - Phobias“. Архивирано од изворникот на 6 мај 2021.
  15. PhD, Frank DePiano (1985-02-28). „Hypnosis in the Treatment of Aquaphobia“. Psychotherapy in Private Practice. 3 (1): 93–97. doi:10.1300/J294v03n01_11. ISSN 0731-7158.
  16. Ajinkya, Shaunak. „CASE REPORT: Cognitive Hypnotherapy for Panic Disorder with Aquaphobia“ (PDF). Архивирано од изворникот (PDF) на 10 април 2018.