Адамче Најдов

Адамче Најдов, познат и како Адамче Јанов и Адамче Зограф (1816-1882, Прилеп), е најплодниот прилепски зограф во XIX век.^[1]

Животопис

Адамче Зограф е најплодниот прилепски зограф којшто работел во средината и втората половина на XIX век. Негов учител бил Никола Михајлов од Крушево, со кого заедно работеле во Белград^[2] 5-6 години, односно работел на територијата на Врањската епархија.^[3] Подоцна станал самостоен мајстор. Во неговата работа му помагале учениците Јован Прилепчанин и неговиот син Стефан Зографов. Неговата работа ја проследуваме во периодот од 1861 до 1881 година. За потребите на празнувањето на празникот „Св. Кирил и Методиј“, Прилепската општина на Адамче Зограф му порачала да изработи една икона во големина од: 1,5 метри височина и 1 метар широчина.

Икони

Засега неговите најстари пронајдени икони потекнуваат од манастирската црква „Св. Архангел Михаил“ во Варош. Станува збор за престолните икони: Св. Архангел Михаил, Св. Богородица со Христос и Св. Јован Крстител. Икони со негов потпис се наоѓаат во црквите: „Св. Спас“ во Тополчани (икона на Св. Богородица од 1862 и живопис од 1864 година); „Св. Архангел Михаил“ во Варош (икона на Св. Архангел Михаил од 1863 година, која на манастирот ја подарил казанџискиот еснаф); „Св. Богородица“ во Кадино Село (икона на Св. Ѓорѓи од 1781), „Св. Никола“ во Вранче (икона на Св. Богородица од 1874); „Св. Благовештение“ во Прилеп (икона на Св. Недела од 1870 и Св. Мина од 1874 година); „Успение Богородично“ (икона на Св. Недела од 1878; непотпишани икони кои се сметаат негови: Св. Богородица, Исус Христос, Јован Претеча и Св. Димитриј од 1871, додека пак, иконата влегувањето во Ерусалим е датирана во 1873 година); „Св. Преображение“ во Прилеп (иконата Св. Димитриј од 1872, Св. Трифун од 1873 и Св. Трифун од 1881 година); „Св. Богородица“ во Горно Чичево, Велешко (икона на Јован Претеча од 1875 година, што укажува на фактот дека Јанов работел и надвор од прилепскиот регион) и др.^[4]

Начин на работа

За Зограф е карактеристично тоа што иконите ги сликал со копирен картон. Иконите што ги изработил во првиот период од неговата работа се одликуваат со интензивна боја, користел детали карактеристични за резбарските работи, и имал ограничена скала на тонови (цинобер, розе, темно или светлозелено). Во подоцнежната фаза од неговото творештво контрастите се помалку забележливи, истакнува анатомски делови од лицето. Насликаните фигури се релативно симетрични, педантно изработени, со статичност на ликовите.

Денес, неговата работна опрема се чува во Галеријата на икони во Прилеп.^[5]

Наводи

↑ Ковилоски, Славчо (2017). ПРИЛЕП И ПРИЛЕПСКО ВО XIX ВЕК (културно-историски процеси). Скопје: Современост. стр. 235. ISBN 978-608-4501-45-9.
↑ Бабиќ, Бошко (1961). „Неколку податоци за ѕидарите и сликарите во Прилепскиот крај од XIX век“. Стремеж. 1: 59.
↑ Николовски, Дарко (2013). „Прилог кон делото на зографот Никола Михаилов“. Ниш и Византија. XI: 363.
↑ Николовски, Дарко (2012). „Икони од ризницата на црквата Св. Благовештение - Прилеп“. Патримониум. 10: 333–344.
↑ „ДОЦЕН ПЕРИОД XVIII-XIX ВЕК“.^{[мртва врска]}

[1] Ковилоски, Славчо (2017). ПРИЛЕП И ПРИЛЕПСКО ВО XIX ВЕК (културно-историски процеси). Скопје: Современост. стр. 235. ISBN 978-608-4501-45-9.

[2] Бабиќ, Бошко (1961). „Неколку податоци за ѕидарите и сликарите во Прилепскиот крај од XIX век“. Стремеж. 1: 59.

[3] Николовски, Дарко (2013). „Прилог кон делото на зографот Никола Михаилов“. Ниш и Византија. XI: 363.

[4] Николовски, Дарко (2012). „Икони од ризницата на црквата Св. Благовештение - Прилеп“. Патримониум. 10: 333–344.

[5] „ДОЦЕН ПЕРИОД XVIII-XIX ВЕК“.^{[мртва врска]}

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]