Јулија „Таира“ Паиевска (понекогаш напишана како „Јулија Паевска“) е украинска лекарка која го основала волонтерскиот амбулантен корпус „Ангелите на Таира“ за време на Руско-украинската војна. Таа била заробена и затворена од руски војници на 16 март 2022 година и ослободена на 17 јуни 2022 година. Таа станала симбол на храброста и пожртвуваноста според Њујорк Тајмс.[1]

Јулија Паиевска
Юлія Паєвська
РодКоманда на медицинските сили
Заповедал со61-ва мобилна болница на Вооружените сили на Украина
Битки/војниРуско-украинска војна
Опсада на Мариупол
Одликувања100 жени (BBC)

Паиевска служела како волонтер уличен лекар за време на протестите на Евромајдан во 2013 година, потоа како тренер по тактичка медицина на првите линии во Донбас од 2014 до 2018 година, каде што ги основала „Ангелите на Таира“, кои се заслужни за спасувањето на стотици животи, вклучително и украински цивили, украински војници, сепаратистички милитанти и руски војници. Служела во украинската армија како началник на воената болница во Мариупол од 2018 до 2020 година, кога била демобилизирана, но продолжила да работи како волонтер лекар.

Од почетокот на целосната ескалација инвазија во февруари 2022 година, до нејзиното заробување, Јулија снимила 256 GB видео со телесна камера од нејзината работа како болничар во Мариупол а видеото го прошверцувала надвор од градот со помош на локален полицаец и меѓународни известувачи на 15 март 2022 година. Еден ден пред да биде одведена во заробеништво, Јулија ја сокрила мемориската картичка во памучен тампон и му ја дала на полицаец, кој им ја предал картичката на новинарите на Асошиетед прес за да можат да ги изнесат видеата од окупираниот град и да ги објават во јавноста.

Следниот ден, Паиевска и нејзиниот возач на брза помош биле заробени од Русија додека му помагале на ранетиот цивил кој бегал од воздушниот напад на театарот во Мариупол. Оттогаш таа била користена во руски пропагандни видеа, кои ја обвинувале за дружење со нацисти и за извршување злосторства.

Жителка на Киев, Паиевска ја одгледал нејзиниот дедо, одликуван советски ветеран од Втората светска војна, кој се борел во опсадата на Ленинград. Пред војната, Паиевска работела како дизајнер, тренер за аикидо и волонтерски лекар. Била претседател на Аикидо федерацијата „Мутокукаи-Украина“. Паиевска била повредена за време на дежурната обиколка, поради што била потребна замена на двата колкови и ја оставило со делумен инвалидитет. Таа требала да биде единствената жена членка на украинскиот тим за Инвиктус Игри за 2020 година, кој ќе се натпреварувал во стрелаштво и пливање, но нејзиното заробеништво ја спречило да се натпреварува на презакажаните Игри во април 2022 година. На нејзино место настапила ќерката на Паиевска која освоила бронзен медал во стрелаштво.

Ран живот и кариера

уреди

Јулија е родена во Киев, Украина,[2] и израсната од нејзиниот дедо, Костијантин Чубуков, кој служел како разузнавач во советските воздухопловни сили за време на Втората светска војна, и ја преживеал опсадата на Ленинград. Чубуков бил награден со Орден на Ленин и Орден на Црвеното знаме, меѓу другите одликувања. По пензионирањето во 1950-тите, Чубуков се преселил во Киев и ја изградил куќата во која се родени неговите деца и внуци.[3] Паиевска покажала интерес за медицината уште како мало дете, а работела под менторство на нејзината училишна медицинска сестра, која работела како лекар во Втората светска војна, и која ја учела Паиевска како да прави и нанесува завои. [3]

Таа била искусен керамичар[4] и работела како дизајнер.[2][3][5] Таа исто така имала 20 годишно искуство како тренер по аикидо[3][4] и била претседател на Аикидо федерацијата „Мутокукаи-Украина“.[2][5] Работата на Паиевска како тренер по аикидо ја навела да студира медицина, бидејќи, според нејзините зборови, спортот и повредите биле неразделни.[2] Работела како лекар со скратено работно време [4] како дел од АСАП Рескју медицинска служба.[5]

Руско-украинската војна и „Ангелите на Таира“

уреди

Во 2013 година, таа се приклучила на протестите на Евромајдан како волонтерка, каде што го усвоила нејзиниот псевдоним „Таира“.[2][3][4][6][7][8] Започнала со пружање медицинска нега на ранетите демонстранти на улицата Хрушевски во нејзиниот роден Киев и решила да остане на првата линија со други истомисленици волонтери.[2] Таа предавала тактичка медицина на воените полигони за обука, а подоцна и на фронтот.[2][4][6]

По избувнувањето на Руско-украинската војна во 2014 година, Паиевска служела како волонтерски лекар и тренер во источен Донбас, каде што останала до 2018 година.[2][3][4][6][8] Работела како врска меѓу цивилите и војската во градовите на првата линија на кои им недостигал медицински персонал.[4] Во нејзината прва година во Донбас, таа формирала волонтерски амбулантен корпус кој лекувал и цивилни и воени жртви, што на крајот го доби називот „Ангелите на Таира“. [2][4][3][5][6][7][8][9][10] Паиевска е заслужна за обуката на над 100 медицински лица, а Ангелите на Таира се заслужни за спасувањето на стотици ранети цивили и воен персонал од сите страни на конфликтот.[2][3][10]

За време на нејзината четиригодишна турнеја во Донбас, Паиевска служела низ првите линии на фронтот, вклучително и во Шчастија, Попасна, Золоте, Авдиевка,[11] Свитлодарск и Широкине,[12][13] лекувајќи цивили, украински војници и сепаратистички милитанти.[3]

Во 2017 година, таа се појавила во Невидливиот баталјон, документарен филм за шест жени кои се борат во руско-украинската војна во Донбас.[5]

Во 2018 година, таа се приклучила на украинската војска.[2][4][6] Нејзината единица била распоредена во Мариупол [3][4][9] каде што командувала со 61-та мобилна болница.[2] Паиевска била демобилизирана од украинската војска во 2020 година,[4][6] но таа и нејзините „Ангели“ продолжиле да работат таму како доброволни медицински лица.[14]

Во јануари 2019 година, Дејвид Гави Херберт ја интервјуирал Паиевска за Блумберг Њуз. Тој ја опишал Паиевска како поранешен член на Десен сектор, водечка ултранационалистичка група. Херберт известил дека Паиевска го напуштила Десниот сектор среде внатрешни несогласувања.[15]

Видео за тело на камера

уреди

Во 2021 година, Паиевска добила камера за тело за да учествува во документарна серија за инспиративни луѓе што ја продуцирал принцот Хари, основач на Игрите Инвиктус. Таа ја користела камерата на телото за да документира повредени цивили и војници во Мариупол. Помеѓу 6 февруари 2022 година и 10 март 2022 година, таа снимила 256 гигабајти видео на податочна картичка со големина на сликичка. Видеото покажува дека Таира и нејзините „Ангели“ им пружаат медицински третман на украинските цивили, како и на руските војници за време на опсадата на Мариупол. На 15 март, Паиевска, со помош на полициски службеник посредник, им ја дала картичката со податоци на новинарите на Асошиетед прес, кои ја прошверцувале преку 15 руски контролни пунктови надвор од Мариупол и на територијата под контрола на Украина. [4][6][7][8]

Снимајте и ослободете

уреди

На 16 март 2022 година, Паиевска и нејзиниот возач на брза помош, Серхиј, биле заробени и затворени од Русија. [4][10][14][6][7] Според ќерката на Паиевска, Паевска и нејзиниот возач биле во амбулантно возило во хуманитарен коридор на пат да помогнат во спасувачките напори по воздушниот напад на театарот во Мариупол. Тие застанале да лекуваат ранет цивил во бегство и биле заробени од руски војници.[10] Таа во тоа време имала 52[9] или 53[4][6][7][8]години.

На 21 март, емитувана руска информативна станица го објавила заробувањето на Паиевска и емитувала видео на кое се гледа дека Паиевска, „поспана и ослабена“, чита подготвена изјава во која повикува на прекин на борбите.[4][6] Таа се појавила на руската мрежа НТВ и на телевизиските мрежи во сепаратистичката област Донецк, со лисици и со модринки на лицето.[4][6] Русија ја користела Паиевска во пропагандни видеа и лажно ја прикажувала Паиевска дека врши злосторства и е поврзана со „нацистите“ и полкот Азов, иако воената болница што таа ја водела не е поврзана со полкот.[4][14][6][7]

Паиевска се смета за „награда“ од Русија поради нејзината ценета репутација во Украина како ѕвездена спортистка која ги обучувала доброволните медицински сили во земјата.[2][4][9][10][6][7][8] Владата на Украина се обидела да ја ослободи Паиевска како дел од размената на затвореници, но Русија првично ги одбила барањата и одбила да ја задржи.[4][10] Поддржувачите на Паиевска кои се залагаат за нејзино ослободување започнале кампања со хаштаг „#SaveTaira“.[14][6]

На 17 јуни 2022 година, ослободувањето на Паиевска од руските сили било објавено од украинскиот претседател Володимир Зеленски во национално видео обраќање.[7][8][16] Во видео обраќањето следниот ден, Паиевска му се заблагодарила на Зеленски што го договорил нејзиното ослободување.[7] Украинците го прославиле нејзиното ослободување.[7][8] Во нејзината изјава таа рекла дека украинските воени затвореници биле држени во ужасни услови слични на нацистичките концентрациони логори. На затворениците им биле ускратени какви било информации за нивните семејства, медицински третман, пакети со храна. Затворениците верувале дека Украина престанала да постои како независна држава. Таа рекла дека немала да биде изненадена ако завршела во гасна мобилна комора и тоа не било шега.[17]

Повреди и Инвиктус игри

уреди

Паиевска била повредена за време на дежурната обиколка и морала да ги замени двата колкови со титаниумски ендопротези, поради што било делумно инвалидизирана.[2][4]

Таа се приклучила на украинскиот тим за Игрите Инвиктус 2020 во Холандија, атлетско натпреварување за ветерани со хендикеп,[4][6] за да ги инспирира ранетите војници што ги лекувала, надевајќи се дека и тие ќе се приклучат на Игрите откако ќе закрепнат од нивните рани.[2] Била единствената жена во украинскиот тим,[2][9][18] и требало да се натпреварува во стрелаштво и пливање.[4][6]

Поради нејзиното заробување, Паиевска не можела да се натпреварува на Инвиктус Игрите во 2020 година, кои биле одложени за април 2022 година поради пандемијата на коронавирус.[9][18] На нејзино место настапила 19-годишната ќерка на Паиевска, Ана-Софија Пузанова, која освоила бронзен медал во стрелаштво.[14] На Игрите, ќерката на Паиевска се сретнала со принцот Хари, основачот на Игрите, и неговата сопруга Меган Маркл, за да разговараат за заробеништвото на нејзината мајка. [9][14]

Награди и почести

уреди
  • Орден на народниот херој на Украина[2][5][10]
  • Бранителка на татковината[5]
  • Орден за Чест[5]
  • Значки за заслуги на вооружените сили на Украина
  • Медал за помош на вооружените сили на Украина[5]
  • На листата 100 жени според БиБиСи[19]

Наводи

уреди
  1. Hopkins, Valerie (2022-07-11). „Ukrainian Medic's Months in Russian Cell: Cold, Dirty and Used as a Prop“. The New York Times (англиски). ISSN 0362-4331. Архивирано од изворникот на 2022-07-14. Посетено на 2022-07-14.
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 2,14 2,15 2,16 Дарія Маркевич (Daria Markevich) (2019-11-29). „«Ангели» стріляють з лука: «Тайра» – учасниця Invictus Games 2020“ ["Angels" shoot a bow: "Taira" - a participant in the Invictus Games 2020]. ArmyINFORM News Agency (Ukrainian Ministry of Defense) (украински). Архивирано од изворникот на 2022-06-18. Посетено на 2022-05-21.
  3. 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 Ірина Андрейців (Iryna Andreytsiv) (2018-05-09). „9 травня – пам'ять про дідуся: як онука ветерана Другої світової стала парамедиком в АТО“ [May 9 - memory of the grandfather: as the granddaughter of the veteran of the Second world became the paramedic in anti-terrorist operation]. Ukrayinska Pravda (украински). Архивирано од изворникот на 2022-05-21. Посетено на 2022-05-21.
  4. 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 4,11 4,12 4,13 4,14 4,15 4,16 4,17 4,18 4,19 4,20 4,21 Stepanenko, Vasilisa; Hinnant, Lori (2022-05-19). „Captive medic's bodycam shows firsthand horror of Mariupol“. Associated Press (англиски). Архивирано од изворникот на 2022-05-20. Посетено на 2022-05-21.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 5,7 5,8 Олександр Василенко (Oleksandra Vasylenko) (2017-10-31). „Сниться кошмар, як російський офіцер стріляє у лоб“ [He has a nightmare of a Russian officer shooting him in the forehead]. Newspaper in Ukrainian (Gazeta.ua) (украински). Архивирано од изворникот на 2022-05-21. Посетено на 2022-05-21.
  6. 6,00 6,01 6,02 6,03 6,04 6,05 6,06 6,07 6,08 6,09 6,10 6,11 6,12 6,13 6,14 6,15 Ali, Taz (2022-05-19). „Captured Ukrainian medic's bodycam footage shows insider account of Mariupol“. iNews (англиски). Архивирано од изворникот на 2022-05-19. Посетено на 2022-05-21.
  7. 7,00 7,01 7,02 7,03 7,04 7,05 7,06 7,07 7,08 7,09 Sauer, Pjotr (2022-06-19). „Ukraine hails release of medic who filmed horrors of Mariupol siege“. The Guardian (англиски). Архивирано од изворникот на 2022-06-19. Посетено на 2022-06-20.
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 8,6 8,7 Kilner, James (2022-06-18). „Ukraine secures release of famous captive medic who filmed horrors of Mariupol's siege“. The Daily Telegraph (англиски). ISSN 0307-1235. Архивирано од изворникот на 2022-06-20. Посетено на 2022-06-20.
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 9,5 9,6 Wylie, Catherine (2022-04-18). „Harry hails 'extraordinary' Ukraine team at Invictus Games“. PA Media (англиски). Архивирано од изворникот на 2022-04-19. Посетено на 2022-05-21.
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 10,5 10,6 Barnes, Joe (2022-04-30). „Paramedics in Mariupol kidnapped by Russians“. Ottawa Citizen. Архивирано од изворникот на 2022-08-07. Посетено на 2022-05-21.
  11. Miller, Christopher (2017-02-03). 'Our Tanks Are Ready': Ukraine Braces For Escalation In Eastern War“. Radio Free Europe/Radio Liberty (англиски). Архивирано од изворникот на 2022-05-21. Посетено на 2022-05-21.
  12. Hebel, Christina; Mayr, Walter (2021-04-22). „Ukraine: Tensions Rise in Crimea and Donbass as Russia Deploys Troops“. Der Spiegel (англиски). ISSN 2195-1349. Архивирано од изворникот на 2022-05-21. Посетено на 2022-05-21.
  13. Miller, Christopher (2020-04-09). „On The Front Line In Ukraine, Soldiers Brace To Fight A Silent, Deadly Enemy“. Radio Free Europe/Radio Liberty (англиски). Архивирано од изворникот на 2022-05-20. Посетено на 2022-05-21.
  14. 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 14,5 Hardy, Jack; Shute, Joe (2022-04-22). 'I hope people stop believing Russia's lies': What Ukraine's Invictus Games team wants you to know“. The Daily Telegraph (англиски). ISSN 0307-1235. Архивирано од изворникот на 2022-05-21. Посетено на 2022-05-21.
  15. Herbert, David Gauvey (2019-01-30). „The Art of Crowdfunding War“. Bloomberg News (англиски). Архивирано од изворникот на 2022-04-19. Посетено на 2022-06-20.
  16. Stepanenko, Vasilisa; Hinnant, Lori (2022-06-17). „Russia frees captive medic who filmed Mariupol's horror“. Associated Press (англиски). Архивирано од изворникот на 2022-06-17. Посетено на 2022-06-17.
  17. „Юлия Паевская (Тайра): "Условия содержания напоминали концлагерь". Radio Free Europe/Radio Liberty. 20 June 2022. Архивирано од изворникот на 21 June 2022. Посетено на 21 June 2022.
  18. 18,0 18,1 „Prince Harry hails Ukraine team's 'bravery' at Invictus Games opening“. Agence France-Presse (англиски). 2022-04-16. Архивирано од изворникот на 2022-05-21. Посетено на 2022-05-21 – преку France 24.
  19. „BBC 100 Women 2022: Who is on the list this year?“. BBC News (англиски). Архивирано од изворникот на 2023-01-28. Посетено на 2022-12-10.

Дополнителна литература

уреди

Надворешни врски

уреди