Песји трн
Песји трн (Solanum dulcamara) е вид на винова лоза од родот Solanum (во кој спаѓаат и компирот и доматот) од фамилијата Зрнци.
| Песји трн | |
|---|---|
| Научна класификација [ у ] | |
| Непознат таксон (попр): | Песји |
| Вид: | Песји трн |
| Научен назив | |
| Песји трн | |
| Bittersweet nightshade | |
|---|---|
| Solanum dulcamara[1] | |
Scientific classification 
| |
| Kingdom: | Plantae |
| Clade: | Tracheophytes |
| Clade: | Angiosperms |
| Clade: | Eudicots |
| Clade: | Asterids |
| Order: | Solanales |
| Family: | Solanaceae |
| Genus: | Solanum |
| Species: | S. dulcamara
|
| Binomial name | |
| Solanum dulcamara | |
Растението расте во Европа и Азија, но е широко распространето и на други места, вклучувајќи ја и Северна Америка.
Преглед уреди
Се јавува во многу широк опсег на живеалишта, од шуми до грмушки, жива ограда и мочуришта.
Горчливото е многу дрвенеста тревна трајна винова лоза, која се преплетува над други растенија, способна да достигне височина од 4m каде што е достапна соодветна потпора, но почесто 1-2m висока. Листовите се 4–12 cm долги, груби во облик на врв на стрела и често со лобус во основата. Цветовите се во лабави кластери од 3–20, 1–1,5 cm во ширина, во облик на ѕвезда, со пет виолетови ливчиња и жолти столпчиња и стил насочени напред. Плодот е јајцевидна црвена бобинка околу 1 cm долга,[3] мека и сочна, со изглед и мирис на ситен домат и може да се јаде за некои птици, кои нашироко ги распрснуваат семките. Сепак, бобинката е отровна за луѓето и добитокот,[4][5] а привлечниот и познат изглед на бобинката ја прави опасна за децата.
Потекнува од северна Африка, Европа и Азија, но се рашири низ целиот свет. Растението е релативно важно во исхраната на некои видови птици како што се европскиот дрозд,[6] кои се хранат со неговите плодови, се имуни на неговите отрови и ги расфрлаат семињата во странство. Расте на сите видови терени со предност на мочуриштата и подлогата на крајбрежните шуми. Заедно со другите планинари, создава темно и непробојно засолниште за различни животни. Растението добро расте во темни области на места каде што може да ја прими светлината на утринските или попладневните часови. Областа која добива силна светлина многу часови го намалува нивниот развој. Полесно расте во богати влажни почви со многу азот.
Тоа е нероден вид во Соединетите Американски Држави.[7]
Историја уреди
Solanum dulcamara бил ценет од билкарите уште од античко грчко време. Во средниот век се сметало дека растението е ефикасно против вештерството и понекогаш било обесено околу вратот на добитокот за да ги заштити од „ злото око “.[8][9][10]
Хербол од Џон Џерард (1597) вели дека „сокот е добар за оние кои паднале од високи места и поради тоа биле модринки или претепани, бидејќи се смета дека ја раствора згрчената или натрупана крв било каде во внатрешноста и ги лекува повредени места“.[10]
Биолошка активност уреди
Стеблата се одобрени од германската комисија Е за надворешна употреба како супортивна терапија кај хронична егзема.[11]
Алкалоидите, соланин (од незрели плодови), соласодин (од цвеќиња) и бета-соламарин (од корен) го инхибираат растот на E. coli и S. aureus[12] Соланин и солазодин екстрахирани од Solanum dulcamara покажале антидерматофитна активност против Chrysosporium indicum, Trichophyton mentagrophytes и T. simil, така што може да излечи рингворм.[13]
Иако смртоносните труења на луѓе се ретки, документирани се неколку случаи. Се верува дека отровот е соланин.[14]
Галерија уреди
-
-
Цвеќиња -
Овошје -
Solanum dulcamara -
Горчливо слатко ноќница во округот Кларк, Охајо.
Наводи уреди
- ↑ illustration by Kurt Stüber, published in Prof. Dr. Otto Wilhelm Thomé Flora von Deutschland, Österreich und der Schweiz 1885, Gera, Germany
- ↑ Sp. Pl. 1: 185. 1753 [1 May 1753]
- ↑ Parnell, J. and Curtis, T. 2012.
- ↑ Victor King Chesnut (1898). Thirty Poisonous Plants of the United States. U.S. Department of Agriculture. стр. 31–32. Посетено на 2017-07-22.
- ↑ Umberto Quattrocchi (2016). CRC World Dictionary of Medicinal and Poisonous Plants: Common Names, Scientific Names, Eponyms, Synonyms, and Etymology (5 Volume Set). CRC Press. стр. 3481. ISBN 978-1-4822-5064-0. Посетено на 2017-07-22.
- ↑ Jones, Theresa. „Climbing nightshade“. Outdoor Learning Lab. Greenfield Community College. Посетено на 4 April 2021.
- ↑ „Solanum dulcamara“. Посетено на 2018-06-03.
- ↑ Drage, William (1665). Daimonomageia. A small treatise of sicknesses and diseases from witchcraft and supernatural causes, etc. стр. 39.
- ↑ Culpeper, Nicholas (October 2006). Culpeper's Complete Herbal & English Physician. стр. 1–2. ISBN 9781557090805.
- ↑ 10,0 10,1 Grieve, Maud (1971). A Modern Herbal: The Medicinal, Culinary, Cosmetic and Economic Properties, Cultivation and Folk-lore of Herbs, Grasses, Fungi, Shrubs, & Trees with All Their Modern Scientific Uses, Volume 1. Грешка во наводот: Неважечка ознака
<ref>; називот „grieve“ е зададен повеќепати со различна содржина. - ↑ „Bittersweet Nightshade professional information from“. Drugs.com. Посетено на 2013-08-15.
- ↑ L. Kumar P., Sharma B., Bakshi N.,"Biological activity of alkaloids from Solanum dulcamara".
- ↑ Bakshi N., Kumar P., Sharma M. "Antidermatophytic activity of some alkaloids from Solanum dulcamara."
- ↑ R. F. Alexander; G. B. Forbes; E. S. Hawkins (1948-09-11). „A Fatal Case of Solanine Poisoning“. Br Med J. 2 (4575): 518. doi:10.1136/bmj.2.4575.518. PMC 2091497. PMID 18881287.