Црква „Вознесение Христово“ - Граешница

црква во Граешница, Општина Битола

Вознесение Христово (или Св. Спас) — главна селска и гробишна црква во битолското село Граешница, Македонија.[1]

Вознесение Христово

Поглед на црквата

македонска православна црква
Епархија Преспанско-пелагониска
Архијерејско намесништво Битолско
Парохија Бистричка
Местоположба

Карта

Координати 40°54′5″N 21°20′36″E / 40.90139° СГШ; 21.34333° ИГД / 40.90139; 21.34333
Место Граешница
Општина Битола
Држава Македонија
Општи податоци
Покровител Вознесение Христово
Изградба 1860
Живопис 1868
Архитектонски опис
Архит. тип трикорабна

Местоположба

уреди

Црквата се наоѓа на самото сретсело.[2]

Историја

уреди

Овој храм бил изграден во 1860 година,[2] што го дознаваме од записите над јужниот влез во храмот, како и врз фасадата на камбанаријата. Таа била подигната во време на митрополитот Венедикт, кој управувал со Пелагониската митрополија.[3]

Архитектура

уреди

По својот архитектонски облик претставува трикорабна градба со тремови на јужната и делумно на западната страна. Над западниот влез, црквата е надвишена од високата камбанарија.[3]

Со внатрешноста на градбата се комуницира преку јужниот и западниот влез. Централниот дел од градбата е поделен на три кораби, со два реда од по неколку столбови.[3]

Фрескоживопис

уреди

За разлика од страничните равни таваници, над централниот кораб се надвишуваат неколку слепи калоти насликани со ѕидно сликарство. Во едната од нив, каде е поставена допојасната претстава на Христос Седржител, испишана е годината 1868. На сводните партии насликано е уште допојасјето на Хростос Емануил, а над олтарниот простор се монументалните фигури на св. Тројца. Во нишата од апсидата сочувани се мали остатоци од допојасната претстава на св. Богородица, а во долниот дел се архиереите: св. Василиј, св. Григориј, св. Спиридон, св. Никола, св. Атанасиј и св. Јован Златоуст. Малата ниша од протезисот е исполнета претставата на мртвиот Христос.[3]

Иконостас

уреди

Наосот од црквата е издвоен од олтарниот простор со иконостас врз кој се поставени три реда на икони. Најдолниот, основен ред го сочинуваат престолните икони, а во горните две зони се поставени икони со претстави на апостолите, други поединечни светители и претстави, како и сцени од Великите празници. Врз позадината од престолната икона на св. Богородица со малиот Христос, зографот испишал поопширен авторски запис од 1884 година во кој соопштува дека иконата е дело на Димитар Анастасов од селото Магарево. Според стилскиоликовните карактеристики, изгледа дека повеќето икони од иконостасот се негови дела. Нему можат да му се припишат и иконите од певницата подигната на еден од северните столбови во наосот, со повеќе икони на Исус Христос, евангелистите и ѓаконите од 1884 година.[3]

Галерија

уреди

Поврзано

уреди

Наводи

уреди
  1. Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски (2011). Валентина Божиновска (уред.). Карта на верски објекти во Македонија. Менора - Скопје: Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи. ISBN 978-608-65143-2-7.
  2. 2,0 2,1 Трифуноски, Јован (1998). Bitoljsko-Prilepska kotlina : antropogeografska proučavanja. Белград: Српска академија на науките и уметностите. стр. 204-206. ISBN 8670252678. OCLC 41961345.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Палигора, Ристо (декември 2011). Студија за поврзување и промоција на манастирскиот туризам на Баба Планина (PDF). Битола: Центар за развој на Пелагонискиот плански регион. стр. 33. Архивирано од изворникот (PDF) на 2013-12-28. Посетено на 2024-08-17.

Надворешни врски

уреди