Трохеј

Трохеј или хореј — поетска стапка во метриката што се состои од нагласен (акцентиран) слог проследен со ненагласен, во квалитативна метрика, како што се среќава во англискиот јазик и во модерната лингвистика, или во квантитативна метрика, како што се среќава во латинскиот и старогрчкиот, тежок слог проследен со лесен (исто така опишан како долг слог проследен со краток). Во овој поглед, трохејот е обратен на јамбот. Така латинскиот збор íbī „таму“, поради кратко-долгиот ритам, во латинските метрички проучувања се смета за јамб, но бидејќи е нагласен првиот слог, во модерната лингвистика се смета за трохеј.

Трохејски тетраметар во Магбет

Обликот на придавката е трохејски. Замиот збор трохеј на македонски јазик е трохејски бидејќи се состои од нагласен слог „тро“ што го следи ненагласен слог „хеј“

Друго име што порано се користело за трохеј е хореј.

Етимологија

Трохеј доаѓа од францускиот trochée, адаптиран од латинскиот trochaeus, по потекло од грчкиот τροχός (trokhós), 'тркало', од фразата τροχαῖος πούς (trokhaîos poús), буквално „стапало за трчање“, се поврзува со зборот τρέχω trékhō, „Јас трчам“. Поретко употребуваниот збор хореј доаѓа од χορός, khorós, 'танц'. И двата збора го пренесуваат „тркалачкиот“ ритам на оваа метричка стапка.

Имало добро воспоставена древна традиција дека трохејскиот ритам е побрз од јампскиот. Кога се користи во драма, често се поврзува со живи ситуации. Еден древен коментатор забележува дека е именуван според метафората луѓе кои трчаат (ἐκ μεταφορᾶς τῶν τρεχόντων) и римскиот метричар Мариус Викторинус забележува дека е именуван според неговото трчање и брзина (dictus a cursu et celeritate).

Примери

Македонските двосложни зборови се трохеи, па за постигнување трохеј во стихот се користат двосложни зборови.

Бол/ка бо/ли — бол/ка го/ри, (нагласен – ненагласен – нагласен – ненагласен)

бол/ка пе/че — ду/ша мо/ри,

(а болката) ко/га све/ти —

теш/ко, теш/ко, теш/ко кле/ти!

(„Елегии за тебе“ – К. Рацин)

Поврзано

• Римска поезија
• Грчка поезија