Тодор Жилков

Тодор Жилков, во бугарските документи се сретнува и како Тилков, бил свештеник и поп кој служел во Струмица, и Водоча. Покрај притисоците од Патријаршијата тој бил еден од единствените попови во струмичко кои богослужеле на словенски народен јазик.

Тодор Жилков

Биографија

Слика на делегатите на Собори во Цариград од 24 јули 1871 година. Тодор Жилков е на првиот ред (№ 11)

Тодор е роден е во Струмица, која тогаш била дел од Османската империја. Тој е еден од водачите на струмичани во нивната борбата за црковна незавиност од Цариградската патриаршија. За таа цел, и со цел да може да богослужи на словенски тој во 1871 година е делегат од Струмичката епархија на Првиот бугарски црковно-народен собор во Цариград. На 14 мај истата година станува еден од потпишувачите за пристапување кон Бугарската екзархија.

Од написити на егзархискиот митрополит Герасим Струмчки, попот Теодор во Водоча уживал голема подршка во својата борба да богослужи на народен јазик и покрај притисоците на грчките владици. Токму затоа литургијата во Водочката црква непрекинато продолжила да се води на словенски јазик, во време кога во Струмица тоа било речиси невозможно.

Жилков и учителот Агапи Војнов, уживале голема морална и материјална подршка од велешките трговици, и македонски преродбеници браќа Шулеви, и под нивно покровителство ќе започнат и народно училиште во Струмица. Ваквите смели акции, ќе предонесат да дојде во директен судир со грчкиот струмички митрополит Јеротеј, кој наредил и тој и Војнов да бидат претепани.

Претепувањето предизвикало скандал, не само во Струмица, туку стигнало и до Солунскиот валија, па како последица на тоа струмичкиот кајмакан бил отпуштен, а Патријаршијата морала да го премести Јеротеј надвор од Струмица.

За жал, грчките клевети не престанале тука, и поради неговата непокелбливост османлиските власти во 1870-те години го преместиле во Сер. Поради тоа неговите четири малолетни деца останале без било какви приходи и издршка.

Неговиот живот завршил во селото Вишене, Серско, каде бил поставен да богослужи. Тука во 1879 умрел и бил закопан до селската црква. Познатион учител Арениј Костенцев, тврди дека намерно бил отруен од грците во Сер.

Еден од неговите синови ќе продолжи по неговите стапки, и ќе се истакне како просветен и револуционерен деец - Васил Поп Тодоров.