Таџ Махал

Таџ Махал(Хинди ताज महल, Фарси: تاج محل), е музеј кој е сместен во Агра, Индија. Овој објект е еден од седумте чуда на Новиот Свет.

Таџ Махал (март, 2004)

Историја

Таџ Махал е градена помеѓу 1631 и 1654 година со помош на 22 000 работници, по чие изградување, државата паднала во голема криза. Царот Шах Џахан го наредил неговото градење за својата жена Арџуманд Бано Бегум која е попозната како Мумтаз Махал која умира во време на војната во 1631 година при пораѓањето на 39-годишна возраст. Така царот решил својата жена да ја преболи со изградба на гробница која би била најголема на светот. За место на изградба на својот проект, царот ја избира градината на брегот на реката, чија сопственост е на раџата (титула) Џај Сингх.

“Она што го мислам, не можам да го искажам“ – коментирала угледна англиска дама, гледајќи во Таџ Махал, “но, знам дека би посакала утре да умрам кога ваков споменик би се изградил во моја чест“. Изградбата на овој споменик била нарачана од страна на Шах Џахан, петтиот владател од династијата на Могулското Царство, која владеел во периодот од 1628 до 1658 година. Сепак, имал голем број на препреки при преземањето на престолот.

За да го преземе престолот, морал да ги отстрани сите негови роднини кои му се нашле на патот, а мајка му да ја прогони. Инаку, голема љубов чувствувал кон својата сопруга Арџуманд Бану Бегум, која што имала почесно име Мумтаз Махал – во превод значи “драгоценет камен во палатата“. На својата сопруга Шах Џахан, на брегот Џамна и изградил вистинска рајска градина.

“Ништо не смее да и ги повреди нежните нозе на принцезата, додека шета низ градината“, така било запишано во еден стар зачуван документ. Шах Џахан имал чувство за убавина. Не градел само во Агри раскошни градби туку во својата резиденција изградил убави џамии и палати. Во еден од дворците постои запис: “Доколку на светот постои рај, тогаш е тоа овој, овој, овој!“ Така, шах Џахан за себеси изградил голем број на споменици. Во сеќавањата на потомците шах Џахан најмногу се памети по изградбата на Таџ Махал. Во оваа градба се наоѓаат посмртните останки на владетелот, кој покорил голем дел од Индија. Времето на неговото владеење заврши со несреќни случувања исто како што и започна. Шах Џахан бил убиен од страна на неговиот син Aurangzeb, кој до крајот на својот живот живеел развратнички во палатата. После смртта на Aurangzeb, царството започнало да пропаѓа.

Сопругата на шах Џахан според преданијата “имала огромно позитивно влијание врз царот“. За време на породувањето во 1629 година починала, а шах Џахан наредил мрвото тело да се однесе во куќата во Агру и ја погребал во градината на реката Џамна. Над нејзиниот гроб била изградена гробница каква што светот дотогаш немал видено. “Во блескавата водена површина се наоѓаат лотосови цветови – од влезната врата, низ градината па сè до Таџ Махал, гордата градба од снежно бел мермер, цветни градини, а над тоа темносино индиско небо. Сето тоа се вклопува во една слика, а во душата на посетителите исчезнуваат сите грижи и проблеми коишто ги имаат. Така што, нешто слично тешко дека може да се најде на овој свет“.

Историчарите ја нарекуваат “Сон во мермерот“, како и “апотеоза на индиската женственост“.За изградбата на оваа Шах Jahan ги донел најпознатите градители и ѕидари. Повеќе од 22.000 работници биле ангажирани во текот на 22 години, колку што траело градењето. “Целокупниот впечаток, ја надминува секоја претпоставка“ – Карл Бадахер.

Димензии

Неговата височина изнесува 75 метри. Скоро целиот состав на градбата се состои од бел мермер. На неговата северозападна страна се наоѓа џамија, а на југоисточната дом за одмор. Димензиите на целиот комплекс изнесува 300 м x 560 м.

Таџ Махал во уметноста и во популарната култура

Поради извонредната убавина, Таџ Махал претставува инспирација за голем број автори од областа на уметноста и популарната култура:

• „Таџ Махал“ - третата глава во романот „Еден ден“ на Дејвид Николс.
• „Таџ Махал“ (Taj Mahal) - уметничко име на американскиот блуз-гитарист Хенри Сент Клер Фредерикс (Henry Saint Clair Fredericks).