Пјер Корнеј: Разлика помеѓу преработките
[проверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
с Јазична исправка, replaced: внесол → внел (2) |
с Правописна исправка, replaced: донесол → донел, донесла → донела |
||
Ред 42:
Љубовната афера со Катерина го означила почетокот на книжевното творештво на Корнеј, кој во нејзина чест напишал повеќе песни меѓу кои особено се истакнува еден сонет, подоцна внесен во неговата прва пиеса. Всушност, врз основа на оваа љубовна афера, тој го збогатил бројот на ликовите, внел елементи од своремениот живот на Руан, настанот го дотерал преку внесување заплет околу кој се врти дејството и така настанала неговата прва драма, комедијата „[[Мелита]]“ (''Mélite'') од 1625 година. Во согласност со тогашната мода, „Мелита“ била исполнета со галантност, но за разлика од тогашните тешки и компликувани [[Трагикомедија|трагикомедии]], таа е првата чиста [[комедија]], но се разликувала и од популарните простачки фарси. Корнеј создал комедија со издржан стил, со лесни и пријатни стихови, со актуелна содржина и со живо дејство во кое учествуваат лица од секојдневниот градски живот. Поради тоа, во 1629 година, претставата била прикажана и во [[Париз]], постигнувајќи огромен успех.<ref>Ѓорѓи Шоптрајанов, „Пјер Корнеј“, во: Пјер Корнеј, ''Сид''. Скопје: Македонска книга, 1970, стр. 10-11.</ref>
<br />
По успехот на „Мелита“, во 1631 година, Корнеј ја напишал [[трагикомедија]]та „[[Клитандар]]“ (''Clitandre''), која се одликува со патетичен стил, со компликуван заплет и со развлечена содржина. Таа доживеала голем успех кај публиката, но не
Во 1633 година, веќе како славен писател, Корнеј бил претставен пред кардиналот [[Ришелје]] (''Richelieu''), кој составил план за нов вид на драма која ќе ја нагласува доблеста. За таа цел, Ришелје избрал петмина писатели, кои требало да ја остварат неговата визија, така што ќе пишиуваат драми во согласност со неговите насоки. Во групата на таканаречените „Пет поети“ (''Les Cinq Auteurs'') се наоѓал и Корнеј, заедно со [[Гијом Колте]] (''Guillaume Colletet''), [[Буаробер]] (''Boisrobert''), [[Жан Ротру]] (''Jean Rotrou''), и [[Клод де Летуал]] (''Claude de Lestoile''). На тој начин биле составени три пиеси кои биле прикажувани со раскошен декор, а Корнеј учествувал само во првата од нив - „Тилериската комедија“ (''La Comédie des Tuileries'') од 1634 година. Според [[Волтер]], Корнеј имал задача да го состави третото дејствие, но тој се осмелил да ја измени скицата на Ришелје, кој поради тоа се налутил и Корнеј ја напуштил петорката и се вратил во Руан.<ref>Ѓорѓи Шоптрајанов, „Пјер Корнеј“, во: Пјер Корнеј, ''Сид''. Скопје: Македонска книга, 1970, стр. 12.</ref>
<br />
Ред 63:
И покрај нападите, драмата „Сид“ продолжил да го привлекува вниманието на публиката, но Корнеј бил разочаран така што, наспроти навалувањето на неговите пријатели и порачките од театрите, тој не сакал да пишува. Поради тоа, на 15 јануари 1639 година, Шаплен напишал: „Корнеј веќе ништо не работи.“ Сепак, Корнеј ги демантирал таквите гласини и набргу му се вратил на театарот: во 1640 година се појавиле две негови трагедии, „[[Хорациј (драма на Пјер Корнеј)|Хорациј]]“ (''Horace'') и „[[Сина (драма на Пјер Корнеј)|Сина]]“ (''Cinna'') кои биле плод на неговата душевна состојба во тој период и на искуството здобиено од полемиката со непријателите на „Сид“. Во 1643 година, Корнеј ја напишал трагедијата „[[Полиевкт (драма на Пјер Корнеј)|Полиевкт]]“ (''Polyeucte'') која претставува израз на неговата побожност, а две години подоцна напишал уште една трагедија со слична тематика - „Теодора, девица и маченичка“ (''Théodore, vierge et martyre''). И покрај тоа што во тоа време биле во мода делата со ваква тематика и што била фалена од критичарите, сепак „Теодора“ не била примена со успех кај публиката. Воопшто, по „Полиевкт“ настапил период во творештвото на Корнеј (од 1643 до 1652 година) кога, под влијание на жестоките критики, тој барал нови теми и нова драматургија. Притоа, во 1643 година, тој ги создал комедијата „[[Лажливец (Корнеј)|Лажливец]]“ (''Le Menteur'') и трагедијата „[[Смртта на Помпеј (Корнеј)|Помпеј]]“ (''La Mort de Pompée''), а една година и „Продолжеток на Лажливецот“ (''La Suite du Menteur'') од кои „Лажливец“ е најдобрата негова комедија. Во овој период, Корнеј ги напишал и компликуваните трагедии „[[Родогуна (Корнеј)|Родогуна]]“ (''Rodogune''), „[[Ираклиј (Корнеј)|Ираклиј]]“ (''Héraclius'') и „[[Пертарит (Корнеј)|Пертарит]]“ (''Pertharite''), кои се пренатрупани со бројни настани и цел комплекс на интриги, сосема спротивно на едноставноста на неговите претходни дела од типот на „Сид“, „Сина“, „Полиевкт“ и „Хорациј“. Во потрагата по нешто ново, во 1650 година, Корнеј ги создал драмите „[[Андромеда (драма на Пјер Корнеј)|Андромеда]]“ (''Androméde''), еден вид [[опера]], „Дон Санчо Арагонски“ (''Don Sanche d'Aragon'') која ја именува како „херојска комедија“ и неколку други кои ја сочинуваат групата пиеси од „вториот начин“. Овие дела се одликуваат со сложена фабула, бројни настани, ефектни расплети, употреба на надворешни ефекти и [[барок]]ен стил. Во нив, Корнеј внел нови елементи кои значеле отстапување од принципите на класичната драма. Единствемо отстапување од овие драми е „[[Никомед (Корнеј)|Никомед]]“ (''Nicomede'') од 1651 година, која се одликува со едноставно дејство и во која Корнеј предложил нова концепција, изложена во предговорот на драмата. Во 1652 година, Корнеј напишал уште една трагедија со политички примеси, „Пертарит“ (''Pertharite'') во која неговите современици виделе отсјај на [[Англиска револуција|Англиската револуција]]. Тоа било и делумна причина за симнување на претставата од репертоарот, иако најважната причина била слабиот успех кај публиката, предизвикан од новата концепција на Корнеј.<ref>Ѓорѓи Шоптрајанов, „Пјер Корнеј“, во: Пјер Корнеј, ''Сид''. Скопје: Македонска книга, 1970, стр. 23-32.</ref>
<br />
Творештвото на Корнеј во овој период било под влијание на одреднеи случувања во неговиот живот. Така, по два неуспешни обиди, во 1647 година, тој бил примен во Француската академија и тоа го принудило да живее во Париз каде не се чувствувал удобно, така што кај него се јавила одредена депресија и вознемиреност. Тогаш, тој потпаднал под влијанието на италијанската театарска мода. Во тоа време, кардиналот Мазарен
<br />
По неуспехот на драмата „Пертарит“, разочараниот Корнеј се откажал од театарот, го напуштил Париз и се повлекол во Руан, каде останал шест години. Сепак, тој не се откажал од пишувањето: во стихови го превел делото „Имитација на Исус Христос“ (''Imitation de Jésus-Christ'') од [[Тома Кемписки]] на кое работел од 1651 до 1656 година, подготвил тритомно издание на сите свои изведени дела и ги напишал своите „[[Испитувања (Корнеј)|Испитувања]]“ (''Examens''), објавени во 1660 година. Во нив, Корнеј се осврнал на секоја своја пиеса посебно, почнувајќи од „Мелита“ до „Златното руно“, давајќи одговор на критиките на својот голем непријател, опатот д' Обињак. Во нив, Корнеј се обидува да ја објасни примената на Аристотеловата поетика во своите драми, а покрај тоа, тој дава историјат на пиесите, ги објаснува мотивите за нивното пишување, ги објаснува од формален и содржаен карактер итн. Притоа, во „Испитувањата“ Корнеј дава и самокритика во однос на слободата која си ја допуштил во сликањето на настаните и ликовите од историјата и ги опишува недостатоците и слабите страни на неговите драми. Подоцна, во 1660 година, Корнеј го објавил делото „[[Три расправи за драмската поетика]]“ (''Trois discours sur le poème dramatique''), кое претставува одговор на делото на д' Обињак, „Практиката на Театарот“ (''La Pratique du Théâtre'') од 1657 година. Станува збор за три расправи во однос на поетиката на театарот, по една за секој том од неговите „Испитувања“, во кои Корнеј пишува за одделни теми, како: за ползата и деловите од драмската поема; за трагедијата, за средствата со кои се составува според веродостојното и неопходното; за трите единства на дејството, времето и просторот. Притоа, ова дело во голема мера претставува одбрана на „Сид“ од нападите на Академијата.<ref>Ѓорѓи Шоптрајанов, „Пјер Корнеј“, во: Пјер Корнеј, ''Сид''. Скопје: Македонска книга, 1970, стр. 32-33.</ref>
|