Хајронеја: Разлика помеѓу преработките

{{Infobox Greek Dimos|name=Хајронеја|area_community=26.995|image_skyline=|website=|licence=ΒΙ|area_code=|postal_code=|coordinates={{coord|38|31|N|22|51|E|format=dms|display=inline,title}}|elevation=130|area_municunit=111.445|name_local=Χαιρώνεια|population_as_of=2011|pop_community=556|pop_municunit=1382|municipality=[[Ливадеја]]|periphunit=[[Беотија]]|periph=[[Централна Грција (регион)|Централна Грција]]|map_caption=Location within the regional unit|image_map=DE Cheronias.svg|caption_skyline=}}'''Хајронеја''' (/k aɪ r ə n i ə / или / k ɛ r ə n i ə /; <ref>Frank H. Vizetelly, ''A Desk-Book of Twenty-five Thousand Words Frequently Mispronounced'' (New York and London: Funk & Wagnalls, 1917), p. 252.</ref> {{Lang-el|Χαιρώνεια}} ) - село и поранешна општина во [[Беотија]], [[Грција]], што се наоѓа на околу 80 километри источно од [[Делфи]]. По реформата на локалната самоуправа во 2011 година, таа е дел од општината [[Ливадија|Ливадеја]], каде е општинска единица.<ref name="Kallikratis">[http://www.kedke.gr/uploads2010/FEKB129211082010_kallikratis.pdf Kallikratis law] Greece Ministry of Interior {{In lang|el}}</ref> Се протега на површина од 111.445 &nbsp;км ² и брои население од 1,382 (2011)<ref name="stat01">{{Наведена мрежна страница|url=http://dlib.statistics.gr/Book/GRESYE_02_0101_00098%20.pdf|title=Population & housing census 2001 (incl. area and average elevation)|publisher=National Statistical Service of Greece|language=el|archive-url=https://web.archive.org/web/20150921212047/http://dlib.statistics.gr/Book/GRESYE_02_0101_00098%20.pdf|archive-date=2015-09-21}}</ref>. Местото се наоѓа покрај планината Турион и во [[Кефис (Боеотија)|долината на]] реката [[Кефис (Боеотија)|Кeфис,]], [[Теба (Грција)|Теба]].

Хајронеја е античкиот град каде што македонската војска предводена од [[Филип II Македонски|Филип II]] извојувала победа над здружените сили на хеленските полиси предводени од Атина и Теба (август 338 пр. н.е.), со што тие биле принудени да ја признаат врховната власт на [[Кралство Македонија|Македонското Кралство]]. Тука се одиграла и битката помеѓу војските на римскиот војсководец Сула и понтскиот крал Митридад ВИVI (86 пр. н.е.), а Хајронеја е позната и како родно место на хеленскиот филозоф и биограф Плутарх (46-120).<ref>{{Наведена книга|url=http://worldcat.org/oclc/499142958|title=Makedonska enciklopedija|last=Ristovski, Blaže.|date=2009|publisher=MANU|isbn=978-608-203-023-4|oclc=499142958}}</ref>

Битката кај Хајронеја (338 г. ) била решавачка битка меѓу македонскиот крал Филип Ⅱ и сојузените војски на хеленските полиси. Битката се водела со приближно иста бројност на војските (македонската околу 30.000 пешаци и 2.000 коњаници) на хајронејската рамнина ([[Беотија]]). Триумфот на македонската војска бил целосен; хеленските војски биле разбиени; Филип со почести ги погребал загинатите војници кај Хајронеја (1.000 загинати Атињани), а [[Александар III Македонски|Александар]] и [[Антипатар]] ги вратиле двете илјади заробени Атињани во Атина. Со оваа битка е завршена војната меѓу македонската држава и хеленските полиси, по што следел мировен договор во [[Коринт]], со кој Филип Ⅱ бил прогласен за хегемон, водач на здружените воени сили.<ref>{{Наведено списание|date=1995-12|title=N. G. L. Hammond. <italic>Philip of Macedon</italic>. Baltimore: Johns Hopkins University Press. 1994. Pp. xvii, 235. $45.00|url=http://dx.doi.org/10.1086/ahr/100.5.1541|journal=The American Historical Review|doi=10.1086/ahr/100.5.1541|issn=1937-5239}}</ref><ref>ЛИТ.: Јустин, Филиповата историја. Прев. Љ. Басотова, Скопје, 2000; Plutarch, Demostenes, Harvard University Press, 1959; X. Hammond, Philip of Macedon, Baltimore, 1994. </ref><ref>{{Наведена книга|url=http://worldcat.org/oclc/499142958|title=Makedonska enciklopedija|last=Ristovski, Blaže.|date=2009|publisher=MANU|isbn=978-608-203-023-4|oclc=499142958}}</ref>

* Откако ја заробилепоробиле Хајронеја во 447 година пр.н.е., Атињаните биле нападнати и поразени во истата година од Бeотијците во [[Битка накај КоронеаКоронеја (447 г. п.н.е.)|битката кај КоронеаКоронеја]]

* Во 86 година пр.н.е., [[Архелај (општо)I|Архелај]] и Таксилос, генерали на [[Митридат VI]] од Понт|Митријадс VI од Понт]], стигнале во Бeотија. Нив ги пресретнал римскиот генерал [[Лусиј Корнелиј Сула]] кај Каеронеја и во [[Битка кај Херонеја (86 година п.н.е)|наредната битка]] МитријатицитеМитридатијците биле поразени и се повлекле во [[Халкида|Халкис]].<ref>[https://archive.org/stream/dictionarybattl00harbgoog/dictionarybattl00harbgoog_djvu.txt Dictionary of battles from the earliest date to the present time (1904), pp. 54, 55.]</ref>