Википедија

Наставка: Разлика помеѓу преработките

Интерактивен преглед на историјата
[проверена преработка][проверена преработка]
← Постаро уредувањеПоново уредување →
Избришана содржина Додадена содржина
НагледноВикитекст
с →‎top: Јазична исправка, replaced: индо-европските → индоевропските using AWB
с Јазична исправка, replaced: суфиксот → наставката (9), Суфиксот → Наставката
Ред 1:
{{внимание}}{{викифицирање}}
{{Афикси}}
Во лингвистиката '''наставка''' или '''суфикс''' (понекогаш нарекуван постфикс или завршеток) е афикс кој е сместен веднаш после коренот на зборот. Чести примери се завршетоците кои покажуваат граматички падеж кај именките или придавките и глаголските завршетоци што ја формираат конјугацијата на глаголите. Особено во студијата на семитските јазици, суфиксотнаставката се нарекува аформатив бидејќи може да ја промени формата на зборовите на кои се додава. Во индоевропските изучувања е направена разлика помеѓу суфикс и завршеток (види Proto-Indo-European root).
Суфиксите можат да носат граматички информации и тоа се '''флективни суфикси''' или '''лексички информации''' кога се работи за деривациски суфикси.
Еве некои примери од англискиот јазик:
- girl'''s''' (девојк'''и'''), каде што суфиксотнаставката -'''s''' обележува множина;
- He mak'''es''' (Тој прави), каде што суфиксотнаставката -'''s''' обележува трето лице еднина во сегашно време;
- It clos'''ed''' (Затвори), каде што суфиксотнаставката -'''ed''' обележува минато време.
Многу синтетички јазици: чешки, германски, фински, латински, унгарски, руски, турски, итн. употребуваат огромен број на завршетоци.
Суфиксите што се употребуваат во англискиот јазик често имаат француско, латинско или грчко потекло.
Ред 12:
== Флективни суфикси ==
Флективните суфикси вршат граматички промени на зборот во рамките на неговата граматичка категорија.
СуфиксотНаставката –'''ed''' се додава на коренскиот збор и јасно имплицира минато време.
Некои флективни суфикси кои се користат денес во англискиот јазик се следниве:
 
Ред 29:
 
== Структура ==
Структурата на компарацијата во англискиот јазик се состои од основната форма на придавката и прилогот плус суфиксотнаставката -'''er''' или (кај повеќесложните зборови навлезени од други јазици) '''more (по/повеќе), less (помалку) или fewer (неколку, помалку)''' пред придавката или прилогот. Формата е обично следена од than (отколку, од) и именката со која е споредувана. На пример: "He is tall'''er''' than his father" ( Тој е '''по'''висок од неговиот татко) или "The village is '''less''' picturesque than the town nearby" ( Селото е '''помалку''' живописно од градот што е во близина).
 
== Сложени реченици ==
Ред 39:
 
== Прилози ==
Во англискиот јазик, прилозите обично се формирани со додавање на -''ly'' на крајот на придавката. Компаративните '''more (повеќе)''' или '''less (помалку)''' се додаваат пред прилогот. Кај некои неправилни прилози како fast (брзо) или hard (тешко) не се додава '''more (повеќе)''', туку суфиксотнаставката –'''er''' како кај придавките. На пример: "My new car starts '''faster''' than the old one." (Мојата нова кола вози '''побрзо''' од старата.) или "She studies '''harder''' than her sister does." (Таа учи '''повеќе''' од нејзината сестра.)
Кај некои едносложни придавки, компарацијата може да биде употребена заедно со компарацијата на прилозите без притоа да се промени значењето на зборот. На пример: "My new car starts '''more quickly''' than the old one." (Мојата нова кола пали '''побрзо''' од старата) or "My new car is '''quicker''' than the old one." (Мојата нова кола е '''побрза''' од старата.)
Ако придавките имаат неправилна компарација, тогаш мора да се употреби и прилог. На пример: "She writes '''better''' than I do." (Таа пишува '''подобро''' од мене.) или "He threw the ball '''farther''' than his brother did." (Тој ја фрли топката '''подалеку''' од неговиот брат.)
Ред 55:
 
== Англиски јазик ==
Во aнглискиот јазик, компаративната и суперлативната форма се формирани со флексија на придавката или прилогот. Структурата на суперлативот се состои од основната форма, позитив, која е дел од придавката или прилогот и суфиксотнаставката -'''est''', или (обично од зборовите од латинско или романско потекло) "'''most'''" или "'''least'''" пред придавката или прилогот. Оној збор од кој се гради суперлатив секогаш е следен од "of" (од) или некој друг предлог, и една или повеќе именки кои се предмети на споредување.
 
== Деривациони суфикси ==
Во примерот:
"The weather forecaster said it would be clear today, but I can't see clear'''ly''' at all."-(Временскиот прогнозер рече дека времето ќе буде ведро денес, но јас воопшто не гледам ведрина.)
суфиксотнаставката –'''ly''' го менува зборот од придавка во прилог. Но, со деривација може да се формира и различен семантички збор во рамките на истата лексичка категорија.
Во примерот:
"The weather forecaster said it would be a clear day today, but I think it's more like clear'''ish'''!"
(Временскиот прогнозер рече дека денеска времето ќе биде ведро, но јас мислам дека е заоблачено.)
суфиксотнаставката –'''ish''' го менува значењето на зборот од „ведро“ во „'''помалку''' ведро, '''не толку''' ведро“.
Во продолжение се дадени некои деривациски суфикси што се користат во денешниот англиски јазик:
 
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Наставка“