Викиликс: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
с →‎Неочекуван профит: clean up and re-categorisation per CFD, replaced: индивидуите → единките using AWB
с Исправка според правописот, replaced: Афганистан → Авганистан (8) using AWB
Ред 20:
 
Викиликс изјави дека нивниот главен интерес е разоткривањето на угнетувачките режими во Азија, поранешниот Совестски блок, Африканските земји под Сахара и Средниот Исток, но исто така се очекува да бидат од помош на луѓето од сите региони кои сакаат да разоткријат неетичко однесување во нивните влади и здруженија. Во Јануари 2007 година Веб страната објави преку 1,2 милиони пробиени документи кои се подготвуваа да бидат објавени. Еден напис во „[[Њујоркер]]„ вели: Еден од активистите на Викиликс поседувал опслужувач кој бил употребуван како алка за [[Тор Нетворк]]. Милиони тајни преноси поминувале низ него. Активистот забележал дека хакери од Кина ја употребуваат мрежата за да соберат информации за странските влади и почнал да го снима овој сообраќај. Само мал дел бил објавен на Викиликс, но почетната транжа послужила за основање на страната или како што Асанж знаел да каже:„ние имаме примено преку милион документи од тринаесет земји„.
Асанж одговори на прашањето дека надгледувањето на Кинеските хакери одиграло главна улога во првите денови на Викиликс велејќи:препишувањето е неточно. Таквите факти се потпираат на тоа дека во истрагата од 2006 година околу Кинеската шпионажа беше вмешан и еден од нашите контакти. Некаде околу грст или пак ни толку од тие документи беа објавени на Викиликс. Невладините цели на кинеска шпионажа, како на пример Тибетските организации беа информирани (од наша страна). Групата постепено ослободи други бројни значајни документи кои станаа нови точки на дневен ред на вестите на насловната страна, рангирајки се од документацијата за трошоци за опрема и поседување на [[војната во АфганистанАвганистан]] до корупцијата во Кенија.
Главната цел на организацијата е да се осигура дека дојавувачите и новинарите нема да бидат затворени поради испраќање на осетливи и доверливи документи, како што се случи со Кинескиот новинар [[Ши Тао]] кој беше осуден на 10 години во 2005 година заради издавање на и-мејл од Кинеските власти во врска со годишнината од [[масакрот на плоштадот Тиананмен]].
Проектот донесе споредба со разоткриените [[документи за Пентагон]] на [[Даниел Елсберг]] во 1971 година. Во С. А. Д. разоткривањето на некои документи може да биде законски заштитено. [[Американскиот Уставен Суд]] изгласа дека [[Уставот]] гарантира анонимност, барем во областа на [[политичката сфера]]. Авторот и новинар [[Витли Стрибер]] зборуваше за придобивките од проектот Викиликс, велеќи дека „ разоткривањето на владин документ може да значи затвор,но затворските казни можат да бидат прилично кратки„.
Ред 92:
===Документ за осигурување===
 
На 29 Јули 2010 година, Викиликс додаде 1,4 гигабајти „документ за осигурување” на страната на Дневникот за војната во АфганистанАвганистан. Овој документ е „енкриптиран од [[АЕС]]" и се претпоставува дека служи како осигурување во случај страната на Викиликс или нејзиниот гласноговорник Џулијан Асанж да бидат онеспособени, после што фразата за пуштање би била објавена, слично на концептот замена на мртовецот. Во првите денови на пуштање на [[дипломатските врски]] на С. А. Д. почнувајќи од 28 Ноември 2010 година, американскиот телевизиски емитувач Си Би Ес предвиде дека „доколку нешто му се случи на Асанж или на веб страната, ќе произлезе клуч за отворање на документите. Тогаш не би постоело начин да се сопре проширувањето на информацијата како бесен оган бидејќи многу малку луѓе веке имаат копии”. Дописникот на Си Би Ес Деклан Меклаф тврди дека „Она што повеќето луѓе шпекулираат е дека документот за осигурување содржи необјавени информации кои би биле особено засрамувачки за Американската влада доколку би биле ослободени”.
 
==Разоткривања==
Ред 105:
 
===2010===
Во Март 2010 година, Викиликс објавија извештај од 32 страни на [[Американскиот оддел за одбрана]] и разузнавачка аналитика во Март 2008 година во кој се дискутира за разоткривањето на материјал од Викиликс и за тоа како би можело да биде одвратен со заплашување. Во Април, беше пуштено доверливо видео од [[воздушниот напад во Багдад на 12 Јули 2007 година]], кој покажува како двајца вработени на [[Ројтерс]] се застрелани, откако пилотите по грешка мислеле дека носат оружје, што всушност биле камери. Во следните недели по издавањето, Викиликс беше најбараниот збор со најзабележлив пораст во последните седум дена според мерењата на увидидите од [[Гугл]]. Во Јуни 2010 година, 22 годишниот Американски разузнавачки аналитичар, [[Пи Еф Си]] (поранешно Ес Пи Си) [[Бредли Мејнинг]], беше уапсен откако утврдените записи од разговорот беа предадени на властите од страна на поранешниот хакер [[Адриан Ламо]], во кои тој открива доверливи работи. Менинг во разговор му кажал на Ламо дека тој ја предал снимката од „[[Колатерално убиство]]„ во замена за снимката од [[воздушниот напад во Гранаи]] и околу 260 000 дипломатски врски, на Викиликс. Во Јули, Викиликс предаде [[92 000 документи]] поврзани со [[војната во АфганистанАвганистан]] помеѓу 2004 и 2009 година на [[Гардијан]], [[Њујорк Тајмс]] и [[Дер Шпигел]]. Документите подробно опишуваат индивидуални инциденти вклучувајќи [[пријателски оган]] и граѓански вообичаености. На крајот на Јули, беше додаден 1,4 гигабајти „[[документ за осигурување]]„ на страната на Дневникот за војната во АфганистанАвганистан, чии оцрнувачки детали би се појавиле во случај да им биде наштетено на Викиликс или Асанж. Околу 15 000 од 92 000 документи сè уште не се објавени на Викиликс, бидејќи групата ги разгледува документите, за отстранување на изворите на информации. Викиликс побара од Пентагон и од групите за човекови права да помогнат во отстранувањето на имињата од документите за да се намали потенцијалната штета која би се предизвикала со нивното објавување, но не добија помош. Последователно после стампедото на [[Парадата на Љубовта]] во [[Дуисбург]], Германија на 24 Јули 2010 година, локален весник објави внатрешни документи на градската администрација во врска со планирањето на Парадата на Љубовта. Градското собрание реагираше со стекнување на судски налог на 16 Август во кој се принудува блогот да ги отстрани документите од својот блог. На 20 Август Викиликс пушти објава насловена како Документи за планирање на Парадата на Љубовта во Дуисбург 2010, од 2007 до 2010 година кои содржеа внатрешни документи во врска со Парадата на Љубовта 2010. После протокот на информации за војната во АфганистанАвганистан, во Октомври 2010 година беа објавени околу [[400 000 документи]] поврзани со [[Војната во Ирак]]. Би Би Си го цитираше [[Пентагон]] во врска со записите за војната во Ирак за кои се вели дека се „најголемото разоткривање на доверливи документи во нивната историја„„Медиумската покриеност на разоткриените документи се фокусираше на тврдењата дека американската влада ги игнорирала извештаите за [[тортурата]] од страна на Ирачките власти за време на периодот после [[војната во 2003 година]].
 
===Објавување на дипломатските врски===
Ред 113:
===Разоткривања кои допрва доаѓаат===
 
Во Мај 2010 година Викиликс рекоа дека тие имаат видео снимка на масакр на граѓани на АфганистанАвганистан од страна на Амнериканската војска и дека се подготвуваат да го објават.
Во интервју со [[Крис Андерсон]], на 19 Јули 2010 година Асанж покажа документ на Викиликс во врска со исфрлањето на нафта во Албанија, рече дека тие исто така имаат материјал од внатрешноста на Би Пи, и дека „добиваат огромно количество на дошепнувачки разоткривања од висок калибар„. Но додаде дека тие се уште не се подготвени да го утврдат и да го издадат материјалот бидејќи немаат доволно новинари-доброволци. Во Октомври 2010 година Асанж кажа за водечкиот Московски весник дека „Кремлин треба добро да се подготви поради бранот на разоткривања на Викиликс околу Русија„. Асанж подоцна разјасни „ние имаме материјал за многу бизниси и влади, вклучувајќи ја и Русија. Не е точно доколку се вели дека ќе има посебно фокусирање на Русија”.
Во интервју за „[[Комјутерски Свет]]” во 2009 година, Асанж тврдеше дека поседува „5 гигабајти од банката на Америка”, а за [[Форбс]] во 2010 година изјави дека Викиликс планира уште едно „мегаразоткривање” во почетокот на 2011 година, кое овој пат ќе биде од внатрешноста на приватниот сектор и ќе инволвира „големи американски банки”. Цената на Американската банка падна за 3 % на берзата како резултат на оваа изјава. Асанж коментираше за можниот удар од објавувањето дека „би можело да затвори една или две банки”.
Ред 137:
===С. А. Д. ===
 
Пристапот до Викиликс е моментално блокиран во [[Американската библиотека на Конгресот]]. На 3 Декември 2010 година канцеларијата за раководство и буџет на Белата Куќа испрати потсетник кој им го забранува на сите неовластени федерални владини вработени и склопувачи на договори пристапот до доверливи документи достапен на Викиликс и на другите веб страни. [[Американската војска]], [[ФБИ]] и [[Одделот за Правда]] планираат [[кривични обвинувања]] за Асанж и Викиликс „врз основа на охрабрувањето на крадецот на владин имот”, иако претходните обвинители рекоа дека тоа би било тешко. Според извештајот на страната на Дејли Бист, администрацијата на Обама ги повика Британија, Германија и Австралија меѓу другите да размислуваат за покренување на кривични обвинувања против Асанж за разоткривањата околу војната во АфганистанАвганистан и да помогнат во ограничувањето на патувањата на Асанж во меѓународни граници. Студентите од Универзитетот Колумбија беа предупредени од страна на службите на министерствата за кариера дека Стејт Департментот контактирал со надлежностите преку и-мејл во кој се вели дека дипломатските врски објавени на Викиликс се „сè уште сметаат за доверливи” и дека „јавното зборување онлајн за документите би можело да ја доведе во прашање вашата способност за справување со доверливи информации”.
Персоналот на сите Сојузни влади во Америка е спречен од разгледувањето на Викиликс. Некои вработени во Одделот за домашна безбедност велат дека забраната за пристап до Викиликс на владините компјутери и други направи ја спречува нивната работа „повеќе штета ќе биде направена со задржувањето на федералната работна сила главно во незнаница за она што другите заинтерсирани лица ширум светот би читале и анализирале” изјави еден од вработените дека забраната очигледно ги опфаќа и персоналните компјутери.
 
Ред 211:
Во 2007 година Џон Јанг, оператор на [[Криптом]], го напушти своето место во одборот на директори на Викиликс обвинувајќи ја групата дека е „канал на ЦИА”. Јанг после тоа го повлече неговото тврдење но продолжи да биде критикувач на страната. Во интервју во 2010 година за [[Си Нет. ком]] Јанг ја обвини групата за недостаток на транспаренција во врска со собирањето на средствата и финансиското раководење. Тој продолжи понатаму со неговите тврдења дека Викиликс не може да им ја гарантира анонимноста или доверливоста на дојавувачите како што тврдат тие и дека „тој не би им доверил информација која има некаква вредност, па дури и да биде ставен под ризик тој или некој од неговите блиски”.
Потенцирајќи го разоткривањето на осетливите ритуали на [[Алфа Сигма Тау]], [[Стивен Афтергуд]] даде јавно мислење дека Викиликс „не ги почитуваат законските правила ниту пак ги почитуваат правата на одредени луѓе„. Афтергуд продолжи со изјавата дека Викиликс се ангажирани во неограничувачко разоткривање на невладините тајни без присилување на јавни политички причини и дека многу антикорипциски активисти се спротивставуваат на активностите на страната”.
Во 2010 година, Амнести Интернешнл им се придружи на неколкуте други групи за човекови права во критикувањето на Викиликс за неадекватното прозивање на имињата на АфганистанскитеАвганистанските цивили кои работат како информирачи на американската војска од документите кои беа објавени. Џулијан Асанж одговори на ова нудејќи му ја на персоналот на Амнести Интернешнал можноста да помогне во процесот на проверување. Кога изгледаше дека Амнести Интернешнал изразуваат резервираност во прифаќањето на понудата, Асанж ја распушти групата опишувајќи ја како „луѓе кои претпочитаат да не работат ништо за да си го спасат сопствениот здник”. Други групи кои им се придружија на Амнести Интернешнал во критикувањето на Викиликс следствено изјавија дека, и покрај нивното незадоволство од прозивањето на имињата на цивилите во редакцијата, тие воглавно ја ценат работата на Викилкс
Во отворено писмо во Август 2010 година, невладината организација Репортери без граници ја фалеше Викиликс за нивната корисност во минатото при разоткривањето на „сериозното прекршување на човековите права и цивилната слобода” но ја критикуваа групата поради забележителното отсуство на уредувачка контрола, повикувајќи се на „недискриминираното објавување на 92 000 доверливи извештаи кои отсликуваат вистински проблем на методологија како и на кредибилитет”. Новинарската работа вклучува селектирање на информации. Аргументот со којшто се браните себеси е дека Викиликс не е составен од новинари, не е убедувачки”. Групата последователно ја разјасни нивната изјава како критика кон објавувачката процедура на Викиликс а не кон самата организација, тврдејќи „ние ја реафирмираме нашата поддршка кон Викиликс ,нивната работа и нивните принципи на пронаоѓање”.
На 30 Ноември 2010 година, поранешниот советник во Канадската влада [[Том Фланаган]], при појавувањето во телевизиска програма на [[Си Би Ес]] „Моќта и Политиките„ повика да биде убиен Џулијан Асанж. „Мислам дека Џулијан Асанж треба да биде убиен” изјави Фланаган, пред прибелешката кон домаќинот Еван Соломон „баш се чувствувам мажествено денес”. Фланаган после тоа ја повлече својата изјава за смртта на Асанж додека го повлекуваше своето опозиционирање кон Викиликс. [[Димитри Соудас]], гласноговорник на премиерот [[Стивен Харпер]], ги оцрни коментарите на Фланаган велејќи дека забелешките на поранешниот Тори стратегист се „едноставно неприфатливи”. [[Ралф Гудејл]], заменик водачот на [[Либералната Партија]] во Долниот Дом, ги нарече забелешките на Фланаган „чиста спротивност на Канадската привилегија за права и слободи”.