Дарданели: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
embed {{Нормативна контрола}} with wikidata information
с Јазична исправка, replaced: лоциран → сместен using AWB
Ред 1:
[[Податотека:Dardanelles map2.png|мини|250п|Дарданелите го делат Балканот од Мала Азија.]]
'''Дарданели''' ([[Турски јазик|турски]]: ''Çanakkale Boğazı''; Δαρδανέλλια) — долг тесен [[проток]] по должината на полуостровот [[Галиполе]] во денешна [[Турција]] кој го дели [[Балкан]]от ([[Европа]]) од [[Мала Азија]], а ги поврзува [[Егејско Море|Егејското]] и [[Мраморно Море|Мраморното Море]]. Протокот е долг 61 км, широк само 1,2-6 км, а просечно длабок 55 м, со најголема длабочина од 82 м. Водата низ протокот тече во двата правци: кон Егејското Море како површинска струја, а кон Мраморното како длабинска струја.
 
Како и [[Босфор]], Дарданелите ја делат Европа од [[Азија]]. Протокот е меѓународен воден пат, и заедно со Босфор, Дарданелите го поврзуваат [[Црно Море|Црното]] со [[Средоземно Море|Средоземното Море]].
Ред 6:
== Историја ==
 
Протокот има стратешко значење и затоа играл важна улога во историјата. Античкиот град [[Троја]] бил лоцирансместен близу до западниот влез на протокот, а на [[Азија|азискиот]] брег од протокот се одиграла и [[Тројанска војна|Тројанската војна]]. Војската на [[Александар III Македонски]] го минала протокот во 334 г.п.н.е. за да ја нападне [[Персиско царство|Персија]]. Дарданелите играле значајна улога и во одбраната на [[Константинопол]] во Византискиот период, а од [[14 век]] бил постојано контролиран од [[Турција]].
 
Големите сили отсекогаш имале особен интерес за непречен премин или пак за контрола на Дарданелите, и затоа бил предмет на разни битки и договори помеѓу нив во текот на [[XIX век|XIX]] и [[XX век]].
Ред 19:
 
{{Нормативна контрола}}
 
[[Категорија:Протоци во Турција]]
[[Категорија:Протоци во Азија]]