Википедија

Дебрца: Разлика помеѓу преработките

Интерактивен преглед на историјата
[проверена преработка][проверена преработка]
← Постаро уредувањеПоново уредување →
Избришана содржина Додадена содржина
НагледноВикитекст
Brsjakovski (разговор | придонеси)
2.657 уредувања
Нема опис на уредувањето
с clean up, replaced: {{Наведена книга|title=|last=|first=|publisher=|others=Архив МАНУ Фонд „ Бранислав Русиќ “ АЕ 87/1. „ Охридско Поле.|year=|isbn=|location=|page using AWB
Ред 26:
 
Во составот на областа Дебарца влегуваат селата од северниот и средишниот дел на [[Општина Дебарца]] - Долна Дебарца (т.е. поранешната Општина [[Белчишта]]). Во областа Белчишта влегуваат следниве села: [[Арбиново]], [[Лактиње]], [[Годивје (Охридско)|Годивје]], [[Врбјани]], [[Сливово]], [[Турје]], [[Мраморец]] (во Горна Дебарца), [[Сошани]], [[Оздолени]], [[Слатински Чифлик]], [[Слатино]], [[Издеглавје]] (во Средна Дебарца), [[Ботун]], [[Црвена Вода]], [[Песочани]], [[Ново Село]], [[Белчишта]], [[Злести]], [[Лешани]], [[Брежани]], [[Велмеј]], [[Грко Поле]], [[Горно Средоречие]] и [[Долно Средоречие]] (во Долна Дебарца).<ref name=":0">Трифуноски, Ф. Јован. „Охридско-струшка област. Антропогеографска проучавања“. САНУ, 1980. стр.256</ref>
 
 
{| class="wikitable sortable"
Ред 422 ⟶ 421:
* [[Сливово]] запалени биле 70 куќи, 93 кошари и плевни, 1 воденица, 1 црква и 1 училиште.
* [[Турје]] запалени биле 64 куќи, 57 кошари и плевни, 1 воденица, 1 црква и 1 училиште.
* [[Црвена Вода (Охридско)|Црвена Вода]] запалени биле 52 куќи, 38 кошари и плевни, 3 воденици, 1 црква и 1 училиште.
 
Запалени биле и селата [[Сошани]],[[Ботун]] и [[Арбиново]], но не е познато што се е запалено, и колку куќи.<ref>{{Наведена книга|title=Дневници и спомени за Илинденско-Преображенското въстание|last=|first=|publisher=Издателство на Отечествения фронт|year=1984|isbn=|location=1984|pages=121-122}}</ref>
Ред 470 ⟶ 469:
=== Петар Чаулев во Дебарца и српска окупација ===
Уште од турско време Дебарца дејствуваше цело време под раководство на [[Христо Узунов]]. По него дошол и [[Петар Чаулев]] и останал да војува во Дебарца. Кога дојдоа Србите во 1912 година првото идење го затекнаа Петар Чаулев во Дебарца. Србите брзо го намирисаа како противник зошто не им се бендисаше неговата идеја, тогаш удрија потера по него, но не можеа да го фатат, па почнале да поткупуваат шпиуни, ама Чаулев бел поитар од нив. И подебелиот крај го извлекле селаните. Едно време Чаулев се криел во [[Издеглавје]], неговиот побратим Темелко Ѓорески од [[Арбиново]], кој бил и кмет на селото ги испратил Анастос Анѓелески, Никодим Караустоски и Русе Китаноски да му однесат писмо. Во писмото Темелко му имал напишано да се засолни на друго место бидејќи Издеглавје ќе биде сардисано. Тогаш Чаулев избегал но, при бегањето писмото му паднало при што Србите го пронашле писмото и следеле тешки измачувања за многу селани во Дебарца. Попот Горгија од [[Слатино (Охридско)|Слатино]] бил фатен и обесен на јасика до селото. Мицко од [[Издеглавје]] бил фатен и отепан крај [[Оздолени]]. Анастос, Никодим и Русе од [[Арбиново]] се врзани и однесени во [[Лешани]], носеле и други соработници на ВМРО од селата [[Велмеј]] и [[Брежани]]. Темелко Ѓорески го фатиле по 7 дена, тогаш дошол српскиот шпиун Мицко Прензо или Мицко Наумоски (иначе бивш член на [[Македонска револуционерна организација|МРО]], и доброволец во бугарската армија) од [[Сливово]] и го збрал сосе коњ, го однесол и него во Лешани, и таму му откопал гроб во шумата. Пред да го кутнат се фатил за еден кол па одвај го совладале, таму го заклале.<ref name=":2" /><ref name=":5" />
 
 
 
 
<br />
=== Дебарца за време на [[Втора светска војна|Втората светска војна]] ===
Дебарца особено е прославена од периодот на [[Втората светска војна]] по неколку настани. На [[Славеј Планина]] на [[18 август]] [[1943]] е формиран првиот македонски партизански [[баталјон „Мирче Ацев“]], а истата година неколку недели Дебарца ќе биде првата и единствена слободна територија во [[Македонија]] за време на [[НОБ]]. Првата македонско-косовска народноослободителна бригада е формирана во селото Сливово на [[11 ноември]] [[1943]] година. Во с. [[Издеглавје]] бил одржан Првиот свештенички собир, на кој било иницирано формирањето на [[МПЦ]]. Во близина на селата [[Сошани]] и [[Велмеј]] работела и партизанската болница за време на Втората светска војна.
 
За време на НОБ,во секое село постоел НОО(Народно ослободителен одбор) селски и општински во кое дејствувало месното население.Во Општината Сливово,во која се наоѓале селата [[Врбјани]], [[Годивје (Охридско)|Годивје]], [[Лактиње]], [[Мраморец]], [[Турје]], [[Арбиново]] и главното село во Општината [[Сливово]] одборот го сочинувале: Трајан Мицкоски - претседател, Ѓеорги Станкоски - просвета, Круме Јовчески - секретар, Венчо Маркоски- стопанство, Љубе Костески - здравство и социјално, Дончо Мицкоски- судски и Трајан Дукоски - технички.
 
* Селскиот НОО во [[Сливово]] го сочинувале: Наум Новески - претседател, Антоние Вељаноски - потпретседател, Јордан Ристески - секретар и членови биле: Цветан Јованоски, Мишко Костески и Митра Трајческа.
Ред 486 ⟶ 482:
* Селскиот НОО во [[Мраморец]] го сочинувале: Никола Фанчески - претседател, Јордана Милеска зам.претседател, Сиљан Сандански - секретар, Темелко Магденоски, Александар Николоски, Божин Недески и Никола Рускин.
* Селскиот НОО во [[Лактиње]] го сочинувале: Славко Алексоски - претседател, Сиљан Степаноски, Драгољуб Ристески - секретар, Здраве Максимоски и Бимбил Трајчески.
* Селскиот НОО во [[Арбиново]] го сочинувале: Леон Трпески - претседател, Стојан Миладиноски - потпредседател, Сиљан Димоски - секретар, Нада Ѓерасимова, Златко Кршовски и Љубе Костески.
 
Во Општината Слатино НОО го сочинувале селата: [[Слатино (Охридско)|Слатино]], [[Сошани]], [[Оздолени]], [[Слатински Чифлик]] и [[Издеглавје]]. Меѓутоа списоците со составот не е сочуван.
 
Во Општината Белчишта НОО го сочинувале селата: [[Белчишта]], [[Црвена Вода (Охридско)|Црвена Вода]], [[Ботун]], [[Горно Средоречие|Горно]] и [[Долно Средоречие|Долно]] [[Средоречие]], [[Песочани]], [[Грко Поле]], [[Злести]], [[Лешани]], [[Брежани]], [[Ново Село (Дебарца)|Ново Село]] и [[Велмеј]]. Во главниот соста на општината влегле: Ванчо Ристески - претседател, Тане Шаќироски - потпретседател , Мартин Дојчиноски - секретар, Вељан Гуцески, Злате Попоски, Јордан Темјаноски, Костадин Симјаноски, Вангел Јовески. А селскиот НОО го сочинувале:
 
* Селскиот НОО во [[Велмеј]] го сочинувале: Климе Вељаноски, Јордан Јонески, Арсе Јолески, Аргир Кузески и Јордан Кузески.
Ред 504 ⟶ 500:
* Селскиот НОО во [[Ново Село (Дебарца)|Ново Село]] го сочинувале: Спасе Камбероски, Соколе Стојаноски и Томе Игнески.<ref>{{Наведена книга|title=Охридско-Струшко во НОБ 1941-1945|last=Митрески|first=Павле|publisher=|year=1990|isbn=|location=Струга|pages=15-16}}</ref>
 
На 5 декември 1943 [[Балисти|балиститебалисти]]те ја нападнаа Горна Дебарца, при што ги запалија селата [[Мраморец]], [[Сливово]] и [[Турје]]. Селата ги опустошија и ги стрелаа следните жители: Цветан Спасески, Ѓоргија Сиљаноски, Илија Наумоски, Темелко Стефаноски, Сидор Петрески и Трајче Костадиноски сите од [[Мраморец]], потоа Петре и Лазор Стојаноски( татко и син), Петре Здравески и Димко Матески сите од [[Турје]]. Карафил Крстески прославен илинденец кој со својата илинденска пушка го бранеше родното село [[Сливово]].<ref>{{Наведена книга|title=Огненото лице на Дебарца караорманска|last=Ристески Стојмир|first=Петровски Трајан|publisher=Мисла|year=1972|isbn=|location=Скопје|pages=89}}</ref>
 
Покрај сите непријателски напади, за злото да биде поголемо во Дебарца од крајот на Декември 1943 ќе навлезе една [[Михајловистички контрачети во Вардарска Македонија|контрачетничка]] банда на чело со Димо Соколески од село [[Белица (Кичевско)|Белица]], кој долги години живеел во [[Бугарија]]. Таа контрачета најпрво дејствувала во реонот на Беличка Река, по селата [[Козица]], [[Кладник]], Белица но од крајот на 1943 се префрилила и во Дебарца. Во неговата чета отпрва ќе стапат Кирко Попоски од [[Лешани]], Климе Китески од [[Слатински Чифлик]] и Костадин Костадиноски од [[Турје]], во четата подоцна ќе влезат и Арсе Андоноски, Милан Пејоски, Ванчо Недески и Стојко Митрески од селото [[Мраморец]], како и Владо Крлоски од село [[Арбиново]]. А некои ќе бидат стрелани во 1945 од страна на партизаните како соработници со окупаторот.<ref>{{Наведена книга|title=Охридско-Струшко во НОБ|last=Размоски|first=Стојмир|publisher=|year=1990|isbn=|location=Струга|pages=152}}</ref><ref>{{Наведена книга|title=Огненото лице на Дебарца караорманска|last=Ристески Стојмир|first=Петровски Трајан|publisher=Мисла|year=1972|isbn=|location=Скопје|pages=82}}</ref>
Ред 646 ⟶ 642:
 
== Карактеристични имиња на дебрчани ==
<br />
 
* Машки: ''Војне, Трене, Вељан, Сиљан, Мицко, Темелко, Мојсо, Радован, Видан, Величе, Миливој, Никола, Божин, Стојко, Митре, Трпе, Петре, Сандре, Стеван, Степан, Русе, Карафил, Анѓеле, Мате, Најде, Трајче, Трајан, Ѓоре, Спасе, Дафинче, Ѓоршо, Наум, Китан, Смиле, Јордан, Андон, Апостол, Дејан, Јаковче, Јонче, Симјан, Спиро, Ставре, Филип, Љубе, Здраве, Злате, Климе, Мито, Робе, Неде, Србин, Јаќим, Ванчо, Блаже, Ристо/Ристе, Ламбе, Раде, Ѓурчин, Деспот, Цветан, Цветко, Крсте, Андре, Ѓоргија, Круме, Косте, Славко, Момчула, Максим, Дуко, Стојан, Славе, Стојмир, Милан, Алексо, Нове, Крстан, Јован, Оноврија, Димко, Сидор, Марко, Сарафил, Димо, Митушко, Јанкула, Угрин, Антониј, Панделе, Илија, Секула, Поте, Костадин, Арсе, Милош, Иван, Софко, Аце, Дичо, Доне, Билбил/Бимбил, Совран, Војдан, Миладин, Мирче, Симон, Голаб, Насте, Димитар.''<ref name=":3" /><ref>{{Наведена книга|title=Оздолени, Слатински Чифлик и Сошани|last=Смилески|first=Димитар|publisher=|year=2008|isbn=|location=Охрид|pages=}}</ref><ref>{{Наведена книга|title=Брежани|last=Степаноски|first=Наум|publisher=|year=1988|isbn=|location=Охрид|pages=}}</ref><ref>{{Наведена книга|title=Слатино, Дебрца-охридско|last=Костески|first=Миливој|publisher=|year=1998|isbn=|location=Скопје|pages=}}</ref><ref name=":5">{{Наведена книга|title=Лешани|last=Ристески|first=Стојан|publisher=Ирис|year=2000|isbn=|location=Струга|pages=}}</ref><ref name=":6">{{Наведена книга|title=Злести|last=Грозданоски|first=Анѓеле|publisher=|year=1994|isbn=|location=Охрид|pages=}}</ref><ref>{{Наведена книга|title=Врбјани|last=Костадиновски|first=Бранко|publisher=|year=|isbn=|location=Скопје|pages=}}</ref><ref>{{Наведена книга|title=Велмеј|last=Смилески|first=Димитар|publisher=|year=1984|isbn=|location=Охрид|pages=}}</ref>▼
 
<br />
 
▲* Машки: ''Војне, Трене, Вељан, Сиљан, Мицко, Темелко, Мојсо, Радован, Видан, Величе, Миливој, Никола, Божин, Стојко, Митре, Трпе, Петре, Сандре, Стеван, Степан, Русе, Карафил, Анѓеле, Мате, Најде, Трајче, Трајан, Ѓоре, Спасе, Дафинче, Ѓоршо, Наум, Китан, Смиле, Јордан, Андон, Апостол, Дејан, Јаковче, Јонче, Симјан, Спиро, Ставре, Филип, Љубе, Здраве, Злате, Климе, Мито, Робе, Неде, Србин, Јаќим, Ванчо, Блаже, Ристо/Ристе, Ламбе, Раде, Ѓурчин, Деспот, Цветан, Цветко, Крсте, Андре, Ѓоргија, Круме, Косте, Славко, Момчула, Максим, Дуко, Стојан, Славе, Стојмир, Милан, Алексо, Нове, Крстан, Јован, Оноврија, Димко, Сидор, Марко, Сарафил, Димо, Митушко, Јанкула, Угрин, Антониј, Панделе, Илија, Секула, Поте, Костадин, Арсе, Милош, Иван, Софко, Аце, Дичо, Доне, Билбил/Бимбил, Совран, Војдан, Миладин, Мирче, Симон, Голаб, Насте, Димитар.''<ref name=":3" /><ref name=":5">{{Наведена книга|title=Оздолени, Слатински Чифлик и СошаниЛешани|last=СмилескиРистески|first=ДимитарСтојан|publisher=Ирис|year=20082000|isbn=|location=ОхридСтруга|pages=}}</ref><ref>{{Наведена книга|title=БрежаниОздолени, Слатински Чифлик и Сошани|last=СтепаноскиСмилески|first=НаумДимитар|publisher=|year=19882008|isbn=|location=Охрид|pages=}}</ref><ref>{{Наведена книга|title=Слатино, Дебрца-охридскоБрежани|last=КостескиСтепаноски|first=МиливојНаум|publisher=|year=19981988|isbn=|location=СкопјеОхрид|pages=}}</ref><ref name=":5">{{Наведена книга|title=ЛешаниСлатино, Дебрца-охридско|last=РистескиКостески|first=СтојанМиливој|publisher=Ирис|year=20001998|isbn=|location=СтругаСкопје|pages=}}</ref><ref name=":6">{{Наведена книга|title=Злести|last=Грозданоски|first=Анѓеле|publisher=|year=1994|isbn=|location=Охрид|pages=}}</ref><ref>{{Наведена книга|title=Врбјани|last=Костадиновски|first=Бранко|publisher=|year=|isbn=|location=Скопје|pages=}}</ref><ref>{{Наведена книга|title=Велмеј|last=Смилески|first=Димитар|publisher=|year=1984|isbn=|location=Охрид|pages=}}</ref>
* Женски: ''Гркинка, Воцка, Пара, Каља, Живка, Сиљанка, Јорданка, Вељанка, Македонка, Даљанка, Софка, Менка, Божана, Форинка, Крстана, Книгена, Петра, Ристана, Момана, Стеванка, Митра, Славка, Велика, Фанија, Деспина, Бимбила, Парошка, Трена, Петкана, Јолка, Сребренка, Сава, Руска, Милица, Цара, Цветанка, Ѓурѓа, Устијанка, Дуфка, Солунка, Вардаринка, Миладинка, Елена, Севда, Аспасика, Мира, Илинка, Трајанка.''
 
== Стопанство ==
Поради специфичноста на теренот и богатите тревни [[пасишта]] главна стопанска гранка со векови е [[сточарство]]то. Покрај одгледувањето на овци и крави (во пониските делови) последниве години во подем е одгледувањето на кози. Дебарца покрај своето сирење е многу позната и по својот мед, а во голем подем е и пчеларството. Во близина на селото [[Песочани]] постои мала [[ХЕЦ „Песочани“|хидроцентрала]], а работат и повеќе шумски стопанства, а во развој е и селскиот туризам со оглед дека Дебарца се наоѓа на патот кон [[Охрид]].
 
== Иселеништво ==
Иселеништвото од Дебарца отсекогаш било застапено. Во своите истражувања за потеклото на населението повеќе истражувачи од своите соговорници добивале информации дека се доселени од регионот Дебарца. Така пр.[[Јован Трифуноски]] и [[Томо Смилјаниќ - Брадина|Тома Смилјаниќ]] во нивните истражувања за Кичевската котлина.<ref>{{Наведена книга|url=http://worldcat.org/oclc/18500423|title=Кичевска котлина : сеоска насеља и становништво|last=Ф.|first=Трифуноски, Јован|date=1968|publisher=Izdanje autora]|oclc=18500423}}</ref><ref>{{Наведена книга|title=Кичевија|last=Смилјаниќ|first=Тома|publisher=|year=|isbn=|location=|pages=}}</ref> добиваат информации за родови преселени од различни села во Дебарца, па така во селото [[Тајмиште]] се родовите ''Тасевци (2 к.)'' и ''Маљуковци (1 к.)'' кои се доселени од [[Сливово]]. Во селото [[Поповјани]] е родот ''Огњановци (2 к.)'' кои своето потекло го знаат од [[Издеглавје]]. Во селото [[Патец]] е родот ''Николовци (2 к.)'' кои таму се доселени од [[Црвена Вода (Охридско)|Црвена Вода]]. Во минатото во атарот на селото [[Велмеј]] постоело селото Јаорец, но некаде кон крајот на XVIIIти век се случила расправија по која селото било раселено, еден дел побегнале во кичевско каде го основале селото [[Јаворец|Јаорец]] па така основачите на родовите ''Милошевци (10 к.)'' ,''Трајановци (7 к.)'' и ''Илиовци (6 к.)'' се доселени од сега раселеното село Јаорец во Дебарца. Во [[Осој (Кичевско)|Осој]] е родот ''Ширговци (9 к.)'' кој е доселен од селото [[Оздолени]]. Родот ''Топлевци (3 к.)'' во селото [[Лазаровци]] е доселен од селото [[Турје]]. Во селото [[Свињиште]] е родот ''Караџовци (10 к.)'' доселен од [[Врбјани]]. Во [[Козица]] е родот ''Цветановци (6 к.)'' доселен од селото [[Слатино (Охридско)|Слатино]]. Во [[Миокази]] е родот ''Ќосевци (4 к.)'' доселен од [[Сливово]]. Во селото [[Лавчани]] е родот ''Ѓоргевци (11 к.)'' доселени од селото [[Турје]]. Во [[Манастирско Доленци]] е родот ''Сиљановци (4 к.)'' доселен од селото [[Оздолени]]. Во [[Србјани]] е родот ''Мијаиловци (3 к.)'' доселен од селото [[Годивје (Охридско)|Годивје]]. Во [[Карбуница]] е родот ''Жакеровци (2 к.)'' доселен од селото [[Слатино (Охридско)|Слатино]]. Истиот автор (Јован Трифуноски) доста иселеници од Дебарца забележал и во Битолско-Прилепската Котлина.<ref>{{Наведена книга|url=http://worldcat.org/oclc/469501519|title=Битољско-Прилепска котлина : антропогеографска проучавања|last=1914-1997.|first=Trifunoski, Jovan F.,|date=1998|publisher=Srpska akademija nauka i umetnosti|isbn=8670252678|oclc=469501519}}</ref>, таму иселици има во следните села. Во селото [[Врбјани (Прилепско)|Врбјани]] се родовите ''Јадровци (5 к.)'' и ''Дамевци (3 к.)'' доселени од село [[Врбјани]], Дебарца. Во селото [[Бело Поле]] се родовите ''Трајковци (2 к.)'' и ''Мартиновци (2 к.)'' доселени исто така од [[Врбјани]], во истото село е и родот ''Стојановци (1 к.)'' доселен од [[Лактиње]], во селото [[Славеј (село)|Славеј]] се 20 фамилии доселени од селото [[Турје]], во селото Трновци се околу 40 фамилии доселени од селото [[Брежани]], во [[Логоварди]] се родовите ''Апостоловци (1 к.)'' и ''Анакијевци (1 к.)'' доселени од селото [[Мраморец]]. Во селото [[Лера]] е родот ''Вељановци (1 к.)'' доселен од селото [[Турје]]. Во селото [[Црнобуки]] е родот ''Брсјаковци (3 к.)'' доселен од [[Велмеј]]. Во селото [[Канатларци]] се повеќе родови доселени од селата [[Белчишта]], [[Црвена Вода (Охридско)|Црвена Вода]], [[Годивје (Охридско)|Годивје]], [[Лактиње]], [[Песочани]]. Во селото [[Мусинци]] се неколку родови доселени од селата [[Црвена Вода (Охридско)|Црвена Вода]] и [[Ботун]] . Во селото [[Десово]] се родовите ''Петковци (2 к.)'' и ''Мицковци (1 к.)'' доселени од селото [[Сливово]], потоа родот ''Балаловци (3 к.)'' доселен од [[Лактиње]], и родот ''Андреевци (1 к.)'' доселен од [[Годивје (Охридско)|Годивје]]. Во [[Дупјачани]] се родовите, ''Сливовци (2 к.)'' доселени од [[Сливово]], ''Копиљаковци (3 к.)'' и ''Крстановци (2 к.)'' доселени од [[Лактиње]]. Во селото [[Горно Село]] ,е родот ''Охриѓани (3 к.)'' доселен од село [[Годивје (Охридско)|Годивје]]. Во селото [[Беровци]] е родот ''Гулабовци (1 к.)'' доселен од селото [[Сливово]]. По селата во Охридско-струшката котлина<ref name=":1">{{Наведена книга|url=http://worldcat.org/oclc/27418468|title=Охридско-струшка област : антропогеографска проучавања|last=Ф.|first=Трифуноски, Јован|date=1992|publisher=Srpska akademija nauka i umetnosti|isbn=8670251582|oclc=27418468}}</ref><ref>{{Наведена книга|title=|last=|first=|publisher=|others=Архив МАНУ Фонд „ Бранислав Русиќ “ АЕ 88/1. „ Струшко Поле “|year=|isbn=|location=|pages=}}</ref><ref>{{Наведена книга|title=Охридско Поле|last=Русиќ|first=Бранислав|publisher=|others=АрхивАрхивски МАНУфонд Фондна „ Бранислав Русиќ “МАНУ АЕ 87/1. „ Охридско Поле.|others=|year=|isbn=|location=|pages=}}</ref> иселеници од Дебарца има во следните села. Во [[Долно Лакочереј]] се родовите ''Илијовци (13 к.)'' доселени од [[Лактиње]], ''Матевци (10 к.)'' доселени од селото [[Сошани]], ''Трајковци (2 к.)'' доселени од селото [[Оздолени]], ''Пашичовци (1 к.)'' доселени од селото [[Лешани]], и ''Јовевци (2 к.)'' доселени од селото [[Велмеј]]. Во селото [[Горно Лакочереј]] се родовите ''Шетковци (3 к.)'' доселени од некое село во Дебарца, како и родот ''Апостоловци (1 к.)'' доселени од селото [[Лешани]]. Во селото [[Ливоишта]] е родот ''Суљовци или Сиљановци (1 к''.) доселени од селото [[Лешани]]. Во селото [[Косел]] е родот ''Воденичаровци или Трајковци (6 к.)'' кои се од селото [[Брежани]]. Во селото [[Лескоец (Охридско)|Лескоец]] се 8 фамилии доселени од [[Песочани]] како и родовите ''Чифлигаровци (4 к.)'' и ''Џамбазовци (1 к.)'' доселени од [[Лешани]]. Во [[Велгошти]] се околу 30 фамилии доселени од разни села во Дебарца, како и родовите ''Шибаковци (5 к.)'', ''Шиковци (5 к.)'' и ''Шукаровци (5 к.)'' доселени од селото [[Велмеј]], во [[Пештани]] се родовите ''Башовци (20 к.)'' и ''Толевци (15 к.)'' доселени од селото [[Црвена Вода (Охридско)|Црвена Вода]]. Во селото [[Љубаништа]] се родовите ''Булевци (6 к.)'' доселен од [[Лактиње]], како и родот ''Пулчевци (7 к.)'' доселени од некое село во Дебарца. Во [[Враниште]] се родовите ''Милевци (11 к.)'' и ''Танасковци (2 к.)'' доселени од [[Црвена Вода (Охридско)|Црвена Вода]]. Во селото [[Горенци (Охридско)|Горенци]] се родовите ''Николовци (3 к.)'' и ''Андреевци (2 к.)'' доселени од [[Велмеј]]. Во [[Мислешево]] се родовите ''Бочевци (10 к.)'' доселен од некое село во Дебарца, како и родот ''Черенковци (1 к.)'' доселени од [[Сливово]]. Во [[Оровник]] се родовите ''Далчевци (3 к.)'' доселени од [[Злести]], ''Митревци (1 к.)'' доселени од [[Слатино (Охридско)|Слатино]] и ''Цветковци (16 к.)'' доселени од селото [[Сошани]]. Во селото [[Подмоље]] се околу 10 фамилии доселени од разни во Дебарца. Во [[Волино]] се родовите ''Јанкуловци (5 к.)'' доселен од [[Лешани]], како и ''Неловци (1 к.)'' доселени од некое село во Дебарца. Во [[Горенци (Охридско)|Горенци]] е родот ''Брмбовци или Наумовци (3 к.)'' доселени од некое село во Дебарца ([[Велмеј]] или [[Белчишта]]). во селото [[Требеништа]] се родовите ''Јоновци (2 к.) и Миревци (2 к.)'' доселени од некое село во Дебарца, потоа родовите ''Цибуковци или Пискуловци (3 к.) и Алексовци (3 к.)'' доселени од селото [[Белчишта]], како и родот ''Мувчевци (7 к.)'' доселени од селото [[Брежани]]. во [[Биџево]] се родовите ''Рачиовци (2 к.)'' доселени од селото [[Брежани]], како и ''Шкуртевци (2 к.)'' доселени од [[Белчишта]] или [[Слатино (Охридско)|Слатино]]. во [[Драслајца]] е родот ''Јолдевци (1 к.)'' доселен од [[Велмеј]]. во [[Мороишта]] е родот ''Маџаровци (2 к.)'' доселен од селото [[Црвена Вода (Охридско)|Црвена Вода]]. во [[Куратица]] се родовите ''Андревци (4 к.) и Јанкуловци (1 к.)'' доселени од селото [[Слатино (Охридско)|Слатино]]. Во селото [[Сирула]] е родот Бочкаровци (5 к.) доселен таму од селото [[Велмеј]]. Од останатите места иселеници има во [[Туденце]], таму е родот ''Вражевци (29 к.)'' доселен од [[Врбјани|Врбјани.]].<ref>{{Наведена книга|url=http://worldcat.org/oclc/5846115|title=Полог : антропогеографска проучавања|last=Ф.|first=Трифуноски, Јован|date=1976|publisher=Srpska akademija nauka i umetnosti|oclc=5846115}}</ref> Во селото [[Дренок (Струшко)|Дренок]] е родот ''Стојковци (1 к.)'' кои имаат потекло од некое село во Дебарца (Миленко Филиповиќ-Голо Брдо). во селото [[Рудник (Велешко)|Рудник]] е иселен родот ''Далчевци (1 к.)'', биле од селото [[Злести]]. Во Демирхисарскиот регион се отселени. Во селото [[Велмевци]] повеќето родови водат потекло од селото [[Велмеј]]<ref>{{Наведена книга|urlname=http":1"//worldcat.org/oclc/27418468|title=Охридско-струшка област : антропогеографска проучавања|last=Ф.|first=Трифуноски, Јован|date=1992|publisher=Srpska akademija nauka i umetnosti|isbn=8670251582|oclc=27418468}}</ref>(Тома Смиљаниќ – Кичевија), родот ''Мирчевци (26 к.)'' е доселен од [[Слатино (Охридско)|Слатино]].<ref name=":4">{{Наведена книга|title=|last=|first=|publisher=|others=Архив МАНУ Фонд „ Бранислав Русиќ “ АЕ 89/1. „ Дебарца “|year=|isbn=|location=|pages=}}</ref> Според истиот автор и целокупното население на [[Прострање]] потекнува од некое село кое исто така се викало Прострање и кое се наѓало во Дебарца (Тома Смиљаниќ – Кичевија), а пак родот ''Митковци (9 к.)'' е доселен од селото [[Слатино (Охридско)|Слатино]].<ref name=":4" /> Во минатото во атарот на [[Мраморец]] постоело село Белче, но поради притисок од муслиманите тоа село пропаднало, и еден дел од населението пребегнало во Демирхисарско каде основале село со истото име [[Белче|Белче.]].<ref name=":1" /> Во селото [[Арилево]] се наоѓа родот ''Мутавџиовци (14 к.)'' таму доселени од [[Арбиново]]. Во селото [[Граиште]] е родот ''Распашновци (2 к.)'' доселен од [[Сливово]]''.'' Во селото [[Пуста Река]] се наоѓа родот ''Чкаловци (2 к.)'', таму доселен од селото [[Врбјани]]. Во селото [[Бабино]] се наоѓаат родовите ''Поповци (7 к.)'' и Кочовци, таму доселени од селото [[Лешани]]. Во селото [[Железнец]] се родовите ''Неделковци (4 к.)'' таму доселени од селото [[Оздолени]], како и родот ''Ламбровци (4 к.)'' доселен од селото [[Брежани|Брежани.]]. Во селото [[Сопотница]] е родот ''Ориѓани (6 к.)'' таму доселен од селото [[Оздолени]], како и родот ''Наумовци (2 к.)'' доселен од селото [[Велмеј]]. Во селото [[Острилци]] се наоѓа родот ''Петревци (6 к.)'' доселени од селото [[Сошани]].<ref name=":4" /> Во селото [[Љубојно]] е родот ''Јовановци'' доселени од селото [[Сливово]].<ref name=":7">{{Наведена книга|title=Населбите во Преспа|last=Јовановски|first=Владо|publisher=Ѓурѓа|year=2005|isbn=|location=Скопје|pages=}}</ref> Во селото [[Избишта]] е родот Петковци доселен од селото [[Брежани]].<ref name=":7" /> Во [[Македонски Брод]] е родот ''Димовци (2 к.)'' таму доселен од селото [[Црвена Вода (Охридско)|Црвена Вода]]. Иселениците до овде изнесени се од различен период,почнувајќи од XVIIIти век па се до 50тите од минатиот век. Веќе од крајот на 50тите години од минатиот век населението на Дебарца почнува масовно да се иселува по Градовите, највеќе иселеници се во [[Охрид]], каде сочинуваат околу 70% од населението на Градот, но доста иселеници има и на многу други места. Во Скопје Дебрчани има највеќе во [[Општина Ѓорче Петров]] (населбата [[Даме Груев (населба)|Даме Груев]],старо име Ге-ге) потоа [[Општина Кисела Вода]], [[Општина Аеродром]], [[Општина Бутел]] и др. Иселеници има во поголема мера и во [[Битола]], [[Кичево]], [[Струга]]. А во помала мера и во градовите [[Тетово]], [[Гостивар]], [[Велес]], [[Кавадарци]], [[Неготино]], [[Струмица]], [[Гевгелија]], [[Прилеп]], [[Демир Хисар]], [[Радовиш]], [[Кочани]]. Надвор од Македонија дебрчани има највеќе иселено во [[Австралија]], иселеници има и во [[Србија]], [[Бугарија]], [[Хрватска]], [[Словенија]], [[Црна Гора]], [[Литванија]], [[Норвешка]], [[Шведска]], [[Финска]], [[Соединети Американски Држави|САД]], [[Канада]], [[Аргентина]] и др.
 
== Родови ==
Според истражувањата кои ги вршел Пр.Јован Трифуноски во регионот Дебарца,поголемиот дел од населението на регионот е староседелско,околу 70%.Но исто така постојат и доселеници Во староседелци се вбројуваат оние родови кои во Дебарца живеат одсекогаш Во повеќето села главнината ја сочинуваат староседелците
 
Доселениците во Дебарца воглавно доаѓале од [[Закамен]](или [[Малесија|Струшка Малесија]]) и [[Железник]]
 
Од [[Закамен]] (или [[Малесија|Струшка Малесија]]) се следните родови: ''Матевци, Пејовци и Србиновци'' во [[Мраморец]] од [[Закамен]]. ''Црвенковци'' (од овој род потекнува [[Бранко Црвенковски]]) во Слатино од [[Закамен]]. ''Ботунци или Мацевци'' во [[Долно Средоречие]] од [[Закамен]]. ''Ничевци, Јордановци, Гроздановци, Мацевци'' во [[Ботун]] од [[Закамен]]. ''Локовци'' во [[Злести]] се доселени од селото [[Локов]]. ''Малесорци'' во селото [[Грко Поле]] се доселени од селото [[Присовјани]]. ''Локовци'' во селото Врбјани се доселени од селото [[Локов]].
 
Од [[Железник]] се следните родови: ''Црниновци'' во [[Велмеј]] се доселени од [[Цер (село)|Цер]]. ''Николовци'' ''или Голабовци'' во истото село од [[Бараково]] и потенуваат од предок кој бил [[Власи|Влав]]. ''Китевци'' во Слатински Чифлик од [[Брезово]]. ''Ѓоршовци'' во [[Слатино (Охридско)|Слатино]] од [[Цер (село)|Цер]]. ''Тутунари'' во [[Мраморец]] се доселени од некое село во Железник. ''Бучковци'' во [[Црвена Вода (Охридско)|Црвена Вода]] од [[Големо Илино]]. ''Дамчевци (Јолевци, Јосифовци и Сиљановци)'' во [[Злести]] доселени се од селото [[Велмевци]].<ref name=":6" /> ''Брдовци'' во селото [[Лешани]] доселени се од селото [[Слоештица]].<ref name=":5" />
 
Од [[Кичевско]] се следните родови: ''Милошевци, Пејчиновци и Мијаилевци'' во [[Мраморец]] се доселени од селото [[Туин]]. ''Неделковци'' во селото [[Велмеј]] се доселени од [[Прострање]]. ''Богдановци и Треневци'' во селото [[Лактиње]] дошле од селото [[Брждани]].
 
Од [[Полог]] се следните родови: ''Дуртановци'' во Сливово се доселени од [[Гостиварско]]. ''Николовци'' во Лактиње се доселени од [[Горно Палчиште]], [[тетовско]].<ref name=":3" />
 
Од територии надвор од Македонија се следните родови: ''Поповци'' во [[Велмеј]] се доселени од околината на [[Елбасан]]. ''Гавриловци и Марковци'' во [[Оздолени]] се доселени од околината на [[Пешкопеја]]. ''Савевци'' во [[Слатино (Охридско)|Слатино]] доселени од селото [[Лин]]. ''Китановци'' во [[Издеглавје]] се доселени од некаде во Албанија. ''Шокановци'' во [[Арбиново]] се доселени од некаде во Албанија. ''Србаковци'' во [[Лактиње]] се доселени од [[Гнилане]],<ref name=":3" /> и потекнуваат од некој [[Роми|Ром]]. ''Ѓаковци'' во [[Годивје (Охридско)|Годивје]] своето потекло го знаат од околината на [[Ѓаковица]]. ''Корџановци'' во [[Турје]] потекнуваат од некое село во околината на [[Горица (Албанија)|Корча]]. ''Младеновци'' во [[Мраморец]] се доселени од околината на [[Параќин|Парачин]].<ref name=":0" />
 
== Познати Личности ==
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Дебрца“