Логика на непрецизноста: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
с clean up, replaced: |coauthors= → |author2= (19) using AWB
Ред 1:
'''Логика на непрецизноста''' ('''неопределената логика''', '''„фази“ логика''' од [[анг.]] ''fuzzy logic'') — вид на [[повеќевредносна логика]] изведена од [[неодредено множество|теоријата на неодредените множества]] која се занимава со [[расудување]] кое не е прецизно, туку приближно. За разлика од [[бивалентност|бинарните]] (двовредносни) множества кои имаат ''[[бивалентност|бинарна логика]]'', позната и како ''реска логика'', променливите во неопределената логиката може да имаат [[Функција на припадност|вредност на припадност]] не само од 0 или 1. Кај [[неопределено множество|неопределените („фази“) множества]] припадниците може да имаат било која вредност од 0 до 1, па така и во неопределената логика [[степен на вистинитост|степенот на вистинитост]] на еден [[исказ]] може да изнесува било која вредност помеѓу 0 и 1, и како таков не е ограничен на две [[вистинитосна вредност|вистинитосни вредности]] {точно (1), неточно (0)} како кај класичната [[исказна логика]].<ref>Novák, V., Perfilieva, I. and Močkoř, J. (1999) ''Mathematical principles of fuzzy logic'' Dodrecht: Kluwer Academic. [[ISBN]] 0-7923-8595-0</ref> А кога се користат ''[[лингвистика|лингвистички]] променливи'', овие степени може да се раководат според конкретни функции.
 
Поимот „неопределена (т.е. ''фази'') логика“ почнал да се употребува како резултат на развојот на теоријата на неопределените множества на [[Лотфи Аскер Заде]]<ref>{{нмс |url=http://plato.stanford.edu/entries/logic-fuzzy/ |title=Неопределена („фази“) логика |accessdate=2008-09-29 |work=[[Стенфордска енциклопедија на филозофијата]] |publisher=Стенфордски универзитет |date=2006-07-23}} {{en}}</ref>.
 
Во [[1965]] г, Лотфи Аскер Заде ја предложил теоријата за неопределените множества<ref>Zadeh, L.A. (1965). "Fuzzy sets", ''Information and Control'' 8 (3): 338-–353.</ref>, а потоа создал и неопределената логика заснована на неопределени множества. Неопределената логика наоѓа примена на најразлични полиња, од [[теорија на раководењето|теоријата на раководењето]] до [[вештачка интелигенција]], но сепак неја ја одбегнуваат највеќето [[статистика|статистичари]], кои претпочитаат да работат со [[Бејсова веројатност|Бејсова логика]] и некои [[теорија на раководењето|раководни инженери]], кои претпочитаат класична [[класична логика|двовредносна логика]].
Ред 8:
 
== Степени на вистинитост ==
Степените на вистинитост, но и [[веројатност|веројатностите]]ите изнесуваат некаде помеѓу 0 и 1 и затоа од прв поглед може да изгледаат слично. Меѓутоа тие се концептуално различни; вистинитоста е [[Функција на припадност|припадност]] во нејасно дефинирани множества, а не „веројатноста“ за некој анстан или услов како кај [[теорија на веројатноста|теоријата на веројатноста]]. На пример, да земеме дека чаша од 100&nbsp;[[мл]] содржи 30 мл [[вода]]. Потоа да земеме два концепта: Празно и Полно. Нивното значење може да се претстави со по едно неопределено множество. Потоа можеме да ја дефинираме чашата како 0,7 празна и 0,3 полна. Треба да се има на ум дека концептот на празнотија би бил [[субјективност|субјективен]] и затоа би зависело од посматрачот или изработувачот. Друг изработувач може подеднакво добро да изработи [[функција на припадност|функција за припадност]] во множеството каде чашата ќе се смета за полна за сите вредности над 50 мл. Од суштинско значење е да се сфати дека неопределената логиката користи степени на вистинитост како математички [[модел]] на феноменот на нејасност, додека веројатноста е математички модел на случајноста.
При веројатносни околности, прво се дефинира [[скалар]]ната променлива за полноста на чашата, а како второ, условни дистрибуции кои ја даваат веројатноста дека некој ќе ја нарече чашата полна при дадено ниво на полност. Меѓутоа овој модел нема смисла без да го прифатиме случувањето на еден настан, на пр. Дека за пет минути, чашата ќе биде полупразна. Забележете дека условувањето мое да се постигне со тоа што некој одреден посматрач случајно избира назив за чашата, дистрибувција низ детерминистички посматрачи, или двете. Следствено на ова, веројатноста нема ништо заедничко со неопределеноста, туку тие едноставно се различни концепти кои навидум изгледаат слични бидејќи користат ист интервал од реални броеви [0, 1]. Но сепак можеме да видиме од каде произлегува забуната - теоремите како [[Де Морганови закони|Де Моргановата]] наоѓаат двојна применливост и бидејќи својствата на случајните променливи се аналогни на својствата на бинарните логички состојби.
 
Ред 18:
 
=== Лингвистички променливи ===
Додека во математиката променливите имаат бројчени вредности, на местата кајшто се применува неопределена логика често се користат „лингвистички променливи“ за ода се овозможи изразување на правила и факти.<ref> Zadeh, L. A. et al. 1996 ''Fuzzy Sets, Fuzzy Logic, Fuzzy Systems'', World Scientific Press, ISBN 981-02-2421-4</ref>
 
Лингвистичката променлива како „возраст“ може да има вредност како „млад“ или нејзиниот антоним „стар“. Меѓутоа големата полезност и употребливост на лингвистичките променлици се состои во тоа што тие може да се прилагодуваат по пат на лингвистички огради применети врз примарни поими. Лингвистичките огради може да се поистоветат (асоцираат) со извесни функции. На пример, Љ. А. Заде предложил да се земе квадрат од функцијата на функцијата на припадност. Меѓутоа овој модел не работи добро.
Ред 85:
 
== Математичка неопределена логика ==
Кај [[математичка логика|Математичката логика]] постојат неколку [[формален систем|формални системи]] на „неопределена логика“; од кои највеќето припаѓаат на таканаречените [[неопределени логики со т-норма]].
 
=== Исказна неопределена логика ===
Ред 110:
Неопределеното подмножество „s“ : ''S'' <math>\rightarrow</math>[0,1] на множеството „S“ е „рекурзивно пребројливо“ ако постои рекурзивната слика ''h'' : ''S''×''N'' <math>\rightarrow</math>''Ü'', при што за секое ''x'' во ''S'', функцијата ''h'' (''x'',''n'') is се зголемува во оснос на ''n'' и ''s''(''x'') = lim ''h''(''x'',''n'').
Велиме дека ''s'' е „определиво“ ако и ''s'' и неговиот комплемент –''s'' се рекурзивно пребројливи. Герла во 2006 предлага и дополнение на ваквата теорија во општ случај на L-подможества.
Преложените дефиниции се добро поврзани со неопределената логика. Следнава теорема навистина е точна (секако доколку дедуктивната машинерија на неопределената логика задоволува извесни очигледни својства на ефективност).
 
'''Теорема'''. Секоја аксиомативна неопределена теорија е рекурзивно пребројлива. Поконкретно, неопределеното множеството од логички точни формули е рекурзивно пребројливо и покрај фактот што реското множество валидни формули начелно не е рекурзивно пребројливо. Покрај ова, секоја аксиомативна и целосна теорија е определива.
Ред 166:
== Библиографија ==
* {{наведена книга|last=Von Altrock|first=Constantin|title=Fuzzy logic and NeuroFuzzy applications explained|publisher=Prentice Hall PTR|location=Upper Saddle River, NJ|year=1995|isbn=0-13-368465-2}}
* {{наведено списание|last=Biacino|first=L.|coauthorsauthor2=Gerla, G.|year=2002|title=Fuzzy logic, continuity and effectiveness|url=|journal=Archive for Mathematical Logic|issn=0933-5846|volume=41|issue=7|pages=643–667|doi=10.1007/s001530100128}}
* {{наведена книга|last=Cox|first=Earl|title=The fuzzy systems handbook: a practitioner's guide to building, using, maintaining fuzzy systems|publisher=AP Professional|location=Boston|year=1994|isbn=0-12-194270-8}}
* {{наведено списание|last=Gerla|first=Giangiacomo|coauthorsauthor2=|year=2006|title=Effectiveness and Multivalued Logics|url=|journal=Journal of Symbolic Logic|issn=0022-4812|volume=71|issue=1|pages=137–162|doi=10.2178/jsl/1140641166}}
* {{наведена книга|last=Hájek|first=Petr|title=Metamathematics of fuzzy logic|publisher=Kluwer|location=Dordrecht|year=1998|isbn=0792352386}}
* {{наведено списание|last=Hájek|first=Petr|coauthorsauthor2=|year=1995|title=Fuzzy logic and arithmetical hierarchy|url=|journal=Fuzzy Sets and Systems|issn=0165-0114|volume=3|issue=8|pages=359–363|doi=10.1016/0165-0114(94)00299-M}}
* {{наведена книга|last=Halpern|first=Joseph Y.|title=Reasoning about uncertainty |publisher=MIT Press|location=Cambridge, Mass|year=2003|isbn=0-262-08320-5}}
* {{наведена книга|last=Höppner|first=Frank|coauthorsauthor2=Klawonn, F.; Kruse, R.; Runkler, T.|title=Fuzzy cluster analysis: methods for classification, data analysis and image recognition|publisher=John Wiley|location=New York|year=1999|isbn=0-471-98864-2}}
* {{наведена книга|last=Ibrahim|first=Ahmad M.|coauthorsauthor2=|authorlink=|title=Introduction to Applied Fuzzy Electronics|edition=|publisher=Prentice Hall|location=Englewood Cliffs, N.J|year=1997|isbn=0-13-206400-6}}
* {{наведена книга|last=Klir|first=George J.|coauthorsauthor2=Folger, Tina A.|title=Fuzzy sets, uncertainty, and information|publisher=Prentice Hall |location=Englewood Cliffs, N.J|year=1988|isbn=0-13-345984-5}}
* {{наведена книга|last=Klir|first=George J.|coauthorsauthor2=St Clair, Ute H.; Yuan, Bo|title=Fuzzy set theory: foundations and applications |publisher=Prentice Hall|location=Englewood Cliffs, NJ|year=1997|isbn=0133410587}}
* {{наведена книга|last=Klir|first=George J.|coauthorsauthor2=Yuan, Bo|title=Fuzzy sets and fuzzy logic: theory and applications|publisher=Prentice Hall PTR|location=Upper Saddle River, NJ|year=1995|isbn=0-13-101171-5}}
* {{наведена книга|last=Kosko|first=Bart|title=Fuzzy thinking: the new science of fuzzy logic|publisher=Hyperion|location=New York |year=1993|isbn=0-7868-8021-X}}
* {{наведено списание|last=Kosko|first=Bart|title=Fuzzy Logic|journal=Scientific American|year=1993|month=July|volume=269|number=1|pages=76–81}}
* {{наведено списание|last=Montagna|first=F.|coauthorsauthor2=|year=2001|title=Three complexity problems in quantified fuzzy logic|url=|journal=Studia Logica|issn=0039-3215|volume=68|issue=1|pages=143–152|doi=10.1023/A:1011958407631}}
* {{наведена книга|last=Mundici|first=Daniele|coauthorsauthor2=Cignoli, Roberto; D'Ottaviano, Itala M. L.|title=Algebraic foundations of many-valued reasoning |publisher=Kluwer Academic|location=Dodrecht|year=1999|isbn=0-7923-6009-5}}
* {{наведена книга|last=Novák|first=Vilém|title=Fuzzy Sets and Their Applications|publisher=Adam Hilger|location=Bristol|year=1989|isbn=0-85274-583-4}}
* {{наведено списание|last=Novák|first=Vilém|year=2005|title=On fuzzy type theory|url=|journal=Fuzzy Sets and Systems|issn=|volume=149|issue=|pages=235–273|doi=10.1016/j.fss.2004.03.027}}
* {{наведена книга|last=Novák|first=Vilém|coauthorsauthor2=Perfilieva, Irina; Močkoř, Jiří|title=Mathematical principles of fuzzy logic|publisher=Kluwer Academic|location=Dodrecht|year=1999|isbn=0-7923-8595-0}}
* {{наведена книга|last=Passino|first=Kevin M.|coauthorsauthor2=Yurkovich, Stephen|title=Fuzzy control|publisher=Addison-Wesley|location=Boston|year=1998|isbn=020118074X}}
* {{Citation | last1=[[P. M. Pu|Pu]] | first1=Pao Ming | last2=Liu | first2=Ying Ming | title=Fuzzy topology. I. Neighborhood structure of a fuzzy point and Moore-Smith convergence | year=1980 | journal=Journal of Mathematical Analysis and Applications | issn=0022-247X | volume=76 | issue=2 | pages=571–599 | doi=10.1016/0022-247X(80)90048-7}}
* {{наведено списание|last=Santos|first=Eugene S.|coauthorsauthor2=|year=1970|title=Fuzzy Algorithms|journal=Information and Control|volume=17|issue=4|pages=326-339}}
* {{наведено списание|last=Scarpellini|first=Bruno|coauthorsauthor2=|year=1962|title=Die Nichaxiomatisierbarkeit des unendlichwertigen Prädikatenkalküls von Łukasiewicz|url=|journal=Journal of Symbolic Logic|issn=0022-4812|volume=27|issue=2|pages=159–170|doi=10.2307/2964111}}
* {{наведена книга|last=Steeb|first=Willi-Hans|title=The Nonlinear Workbook: Chaos, Fractals, Cellular Automata, Neural Networks, Genetic Algorithms, Gene Expression Programming, Support Vector Machine, Wavelets, Hidden Markov Models, Fuzzy Logic with C++, Java and SymbolicC++ Programs: 4edition|publisher=World Scientific|year=2008|isbn=981-281-852-9}}
* {{наведено списание|last=Wiedermann|first=J.|coauthorsauthor2=|year=2004|title=Characterizing the super-Turing computing power and efficiency of classical fuzzy Turing machines|url=|journal=Theor. Comput. Sci.|issn=|volume=317|issue=|pages=61–69|doi=10.1016/j.tcs.2003.12.004}}
* {{наведена книга|last=Yager|first=Ronald R.|coauthorsauthor2=Filev, Dimitar P.|title=Essentials of fuzzy modeling and control|publisher=Wiley|location=New York|year=1994|isbn=0-471-01761-2}}
* {{наведена книга|last=Van Pelt|first=Miles|title=Fuzzy Logic Applied to Daily Life|publisher=No No No No Press|location=Seattle, WA|year=2008|isbn=0-252-16341-9}}
* {{наведено списание|last=Wilkinson|first=R.H.|coauthorsauthor2=|year=1963|title=A method of generating functions of several variables using analog diode logic|url=|journal=IEEE Transactions on Electronic Computers |issn=|volume=12|issue=|pages=112–129|doi=10.1109/PGEC.1963.263419}}
* {{наведено списание|last=Zadeh|first=L.A.|coauthorsauthor2=|year=1968|title=Fuzzy algorithms|url=|journal=Information and Control|issn=0019-9958|volume=12|issue=2|pages=94–102|doi=10.1016/S0019-9958(68)90211-8}}
* {{наведено списание|last=Zadeh|first=L.A.|coauthorsauthor2=|year=1965|title=Fuzzy sets|url=|journal=Information and Control|issn=0019-9958|volume=8|issue=3|pages=338-­353|doi=10.1016/S0019-9958(65)90241-X}}
* {{cite paper|author=Zemankova-Leech, M.|title=Fuzzy Relational Data Bases|version=Ph. D. Dissertation|publisher=Florida State University|date=1983}}
* {{наведена книга|last=Zimmermann|first=H.|title=Fuzzy set theory and its applications|publisher=Kluwer Academic Publishers|location=Boston|year=2001|isbn=0-7923-7435-5}}
Ред 203:
* [http://irafm.osu.cz/ Институт за истражување и примени на неопределеното моделирање] {{en}}
* [http://www.softcomputing.es/en/home.php Европски центар за мека информатика] {{en}}
 
 
{{Логика}}