Граѓанска војна во Либија: Разлика помеѓу преработките
| [проверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
с дополнување |
с правописна исправка, replaced: сеуште → сè уште using AWB |
||
Ред 102:
[[Моамер ел Гадафи]] на власт во [[Либија]] дошол во [[1969]] година, кога преку пат на револуција вовел еден вид на монархија<ref>{{Cite news |title=Qaddafi Is No Mubarak as Regime Overthrow May Trigger a 'Descent to Chaos' |url=
http://www.bloomberg.com/news/2011-02-23/qaddafi-is-no-mubarak-overthrow-may-mean-descent-to-chaos-.html |date=23 February 2011|accessdate=12 March 2011| work=[[Bloomberg L.P.|Bloomberg]]|last=Viscusi|first=Gregory| archiveurl = http://www.webcitation.org/5woom3ygF |archivedate = 2011-02-27| deadurl=no}}</ref>. По повлекувањето на [[Фидел Кастро]] во [[2008]] година и смртта на [[Омар Бонго]] во [[2009]] година, Гадафи е лидер кој најдолго ја извршува функцијата шеф на државата, кој не е член на едно кралско семејство<ref>{{cite web |last=Mills |first = Robin | title= Qaddafi Remains One of Few Constants for Troubled Libya | work=[[The National (Abu Dhabi)|The National]]|date=22 February 2011 |url=
http://www.thenational.ae/thenationalconversation/industry-insights/economics/qaddafi-remains-one-of-few-constants-for-troubled-libya |accessdate=12 March 2011 | quote =The one constant is Qaddafi himself, the world's longest-serving non-royal head of state, having outlasted another oil potentate, Gabon's Omar Bongo, who died in 2009}}</ref>. Во текот на своето владеење, тој своите роднини и лојални членови од своето племе ги поставил на најзначајните позиции, маргинализирајќи ги своите ривали.
Либија како земја е богата со нафтени деривати. Приходите од нафтата претставуваат 58% од БДП на земјата<ref name="Silver 2011">{{cite web|title=Egypt, Oil and Democracy| publisher=''[[FiveThirtyEight.com|FiveThirtyEight: Nate Silver's Political Calculus.]]'' (blog of ''[[The New York Times]]'') | date=31 January 2011| accessdate =12 March 2011|author=[[Nate Silver|Silver, Nate]]|url=http://fivethirtyeight.blogs.nytimes.com/2011/01/31/egypt-oil-and-democracy/}}</ref>. Но и покрај тоа, бројот на невработеност во земјата е околу 21 %, што е највисока во регионот, според последните податоци<ref>{{Cite news |author=[[Staff writer]]|title=Libya's Jobless Rate at 20.7 Percent: Report |agency=Reuters |date=2 March 2009 | url = http://af.reuters.com/article/investingNews/idAFJOE52106820090302 |accessdate=12 March 2011}}</ref>. Куповната моќ во земјата по глава на жител е $14,878, а неговиот индекс на човечки развој во [[2010]] година бил 0,755. Стапката на писменост во [[2009]] година изнесувала 87%. Овие бројки се пониски за разлика од [[Египет]] и [[Тунис]]<ref name = "Maleki 02/09">{{cite web| title=Uprisings in the Region and Ignored Indicators| last=Maleki | first=Ammar| date=9 February 2011| publisher=Payvand| url=http://www.payvand.com/news/11/feb/1080.html}}</ref>. Голем дел од либиските граѓани сметаат дека се добро образовани, и дека имаат висок стандард на живеење<ref>{{cite web| title=Educated and Rich Libyans Want Democracy| last=Kanbolat | first=Hasan| date=22 February 2011|accessdate=12 March 2011| work=[[Today's Zaman]]| url=http://www.todayszaman.com/columnist-236274-educated-and-rich-libyans-want-democracy.html| archiveurl = http://www.webcitation.org/5wooEHLKd | archivedate = 2011-02-27| deadurl=no}}</ref>. Неговата перцепција на корупцијата во [[2010]] година била 2,2, што е полош индекс од она на Египет и Тунис, двете соседни земји во кои претходно избувнало востание<ref>{{cite web| url=http://www.transparency.org/policy_research/surveys_indices/cpi/2010/results | title=Corruption Perceptions Index 2010 Results| work=[[Corruption Perceptions Index]]| publisher=[[Transparency International]]| accessdate=22 February 2011| archiveurl = http://www.webcitation.org/5tmOICe1G | archivedate = 2010-10-26| deadurl=no}}</ref>. Голем дел од приходите на земјата од нафта биле потрошени за купување на оружје и за спонзорирање на милитаризмот па дури и тероризмот во светот<ref>{{Cite news |author=[[Staff writer]]|url=http://www.economist.com/node/18239888 |title=Endgame in Tripoli – The Bloodiest of the North African Rebellions So Far Leaves Hundreds Dead |date=24 February 2011 |work=The Economist |accessdate=12 March 2011}}</ref><ref>{{Cite book|title=Libya – The Struggle for Survival|author=Simons, Geoffrey Leslie|page=281|publisher=[[St. Martin's Press]] (New York City)|year=1993|isbn=978-0-312-08997-9}}</ref>.
Самото востание претставува дел од [[Арапски протести (2010-2011)|Арапските протести]] на [[Блискиот Исток]] и [[Северна Африка]], кои претходно резултирале со протерување на долгогодишните претседатели во Тунис и Египет<ref name = "NYT">{{Cite news | url = http://www.nytimes.com/2011/02/19/world/africa/19libya.html|title = Libya Protests Build, Showing Revolts' Limits |date=18 February 2011 | accessdate = 22 February 2011 | first = Anthony | last = Shadid |work=The New York Times }}</ref>. Социјалните медиуми имале голема улога во организацијата на опозицијата<ref>{{Cite news | url = http://articles.philly.com/2011-02-28/news/28637707_1_moammar-gadhafi-diaspora-fortress/|title = Twitter and Other Services Create Cracks in Gadhafi's Media Fortress|first=John|last=Timpane|work=[[The Philadelphia Inquirer]] |date=28 February 2011 | accessdate = 3 March 2011}}</ref>.
Ред 121:
Вечерта на [[15 февруари]] [[2011]] година, околу 200 демонстранти започнале протести пред една полициска станица во градот [[Бенгази]], главно поради апсењето на либискиот активист за човекови права, [[Фети Тарбел]]. Тој е познат по тоа што соработувал со семејствата на жртвите од 1996 година, кога околу 1.000 луѓе се верува дека биле погубени<ref>{{cite web |url=http://www.france24.com/en/20110216-libya-violent-protests-rock-benghazi-anti-government-gaddafi-egypt-tunisia-demonstration |title= Violent protests rock Libyan city of Benghazi |date=16 February 2011 |publisher=France24 |accessdate=16 February 2011}}</ref>. Во текот на вечерта, помеѓу 500 и 600 демонстранти се собрале пред седиштето на полицијата, извикувајќи слогани. Протестот бил растурен од страна на полицијата насилно. Така, околу 40 луѓе биле повредени.<ref name="15 Feb BEN">{{Cite news| title = ليبيا: جرحى في مظاهرات بنغازي والإعلان عن الافراج عن معتقلين | url = http://www.bbc.co.uk/arabic/middleeast/2011/02/110215_libya_opposition.shtml | date = February 16, 2011|language=[[Arabic]]}}</ref>.
На [[17 февруари]].<ref name="aljaz_febdominos">{{cite news | first= | last= | pages= | language =| title=Calls for weekend protests in Syria | date=2011-02-04 | publisher=[[Al Jazeera]] | url=http://english.aljazeera.net/news/middleeast/2011/02/201122171649677912.html |accessdate=2011-02-08 |archiveurl=http://www.webcitation.org/5wLygnerq |archivedate=2011-02-08 |deadurl=no }}</ref><ref name="maltatoday_libya_17Feb">{{cite news | first=James | last=Debono | pages= | language =| title=Libyan opposition declares 'Day of Rage' against Gaddafi | date= | publisher=[[Malta Today]] | url=http://www.maltatoday.com.mt/news/national/libyan-opposition-declares-day-of-rage-against-gaddafi |accessdate=2011-02-10 |archiveurl=http://www.webcitation.org/5wP2V8iey |archivedate=2011-02-10 |deadurl=no }}</ref><ref name="awsat">{{cite news | first=Khaled | last=Mahmoud | pages= | language =| title=Gaddafi ready for Libya's "Day of Rage" | date=2011-02-09 | publisher=[[Asharq al-Awsat]] | url=http://aawsat.com/english/news.asp?section=1&id=24095 |accessdate=2011-02-10 |archiveurl=http://www.webcitation.org/5wP31PQo1 |archivedate=2011-02-10 |deadurl=no }}</ref> биле одржани антивладини протести под слоганот ''Ден на гневот''. Самите протести биле организирани преку социјалната мрежа Facebook. Демонстрантите извикувале пароли, со кои барале оставка на премиерот [[Ал Багдади Али ал Махмуди]], но немало и барања за повлекување на долгогодишниот либиски лидер Моамер Гадафи.
Протестите на ''Денот на гневот'' се одржале во четири града во [[Либија]]<ref name="aljaz_libya17Feb" />. Во [[Бенгази]], владин орган пуштил 30 затвореници од затворот, со цел да ги спречат демонстрантите<ref name="
ХРВ на својата интернет страница известила дека демонстрации имало во уште најмалку четири градови: [[Ел-Бајда]], [[Аџдабија]], [[Завија]] и [[Дарна]]. Видео снимки од ел-Бајда прикажале окрвавени тела во мртовечница и демонстранти како ја палат општинската зграда и уништуваат споменик на таканаречената „''зелена книга''“, која ја содржи идеологијата на Гадафи.
Ред 131:
Во текот на 19 февруари, протестите и немирите, биле прекинати интернет страниците, а во некои делови на земјата била исклучена и електричната енергија, што дополнително го отежнало потврдувањето на информациите кои доаѓаале. Според непотврдени извештаи, во Дарна, источно од ел-Бајда, полициските станици биле евакуирани. Весникот „''Деа''“, во сопственост на синовите на Гадафи, објавил дека во градот двајца полицајци биле линчувани. Непотврдени извештаи велат и дека на повеќе места војниците ги смениле страните бидејќи не сакале да пукаат во своите сограѓани. Во престолнината [[Триполи]] не биле забележани поголеми немири. Провладиниот весник „Ел-Заф Ел-Акдар“ ја пренел заканата на властите дека „''ќе одговорат насилно и силовито''“ на секаков вид на протест, бидејќи не смеело да се поминуваат „''црвените линии''“
Во текот на [[20 февруари]], протестите и нередите продолжиле<ref>http://english.aljazeera.net/news/africa/2011/02/201122014259976293.html</ref>. Според информациите, лекарите во болниците потврдиле дека бројот на жртвите од немирите во [[Бенгази]] се искачил на околу 200-300 луѓе<ref>{{cite web|author= |url=http://www.cbsnews.com/stories/2011/02/20/501364/main20034112.shtml |title=Libyan hospital official: 200 dead in Benghazi |publisher=CBS News |date= |accessdate=2011-02-20}}</ref>. Муслиманските свештеници и племенските лидери од целата земја повикале да се стави крај на крвопролевањето од страна на режимот во земјата и владата да се повлече<ref name="aljazeera2">{{cite web|url=http://english.aljazeera.net/news/africa/2011/02/20112206386812127.html |title=Libya unrest death toll 'tops 200' - Africa |publisher=Al Jazeera English |date= |accessdate=2011-02-20}}</ref>. Во текот на денот, големи немири се појавиле и во главниот град Триполи. Не постојат сеште информации околу евентуални жртви во Триполи<ref name="TAHANI KARRAR-LEWSLEY">
| last= KARRAR-LEWSLEY
| first= TAHANI
Ред 138:
| publisher= [[Wall Street Journal]]
| date= FEBRUARY 20, 2011
| accessdate= }}
Според изјави на сведоци, главно поради целосната контрола над медиумите, немало можност да се потврдат бројот на жртвите или повредените во нередите. Пристапот до интернет во Либија бил целосно блокиран исто како и мобилната телефонија а државната телевизија ги игнорирала протестите и прикажувала снимки од поддржувачи на Гадафи кои воодушевено го поздравуваат.
Синот на Гадафи, [[Саиф ел-Ислам Муамер ел-Гадафи]] на 21 февруари предупредил дека земјата е на работ на [[граѓанска војна]], свикувајќи го генералното собрание<ref name="aljazlive-INCOMPLETE-CITATION">Al Jazeera. Breaking News.{{Full}}</ref><ref>{{cite news |last=Castert |first=Raf |title=EU ministers urge Libya to end attacks on protests |agency=AP |work=[[Google News]] |date=2011-02-21 |url=http://www.google.com/hostednews/ap/article/ALeqM5iIIhsNusTo-YNXgvdz2-YuBwyKQA?docId=44678b92de27468da7a71311024fff28 |accessdate=2011-02-23|archiveurl=http://web.archive.org/web/20110223054919/http://www.google.com/hostednews/ap/article/ALeqM5iIIhsNusTo-YNXgvdz2-YuBwyKQA?docId=44678b92de27468da7a71311024fff28|archivedate=2011-02-23}}</ref>. Тој се обратил со зборовите дека владата нема да попушти во намерите на демонстрантите.
Демонстрантите ја запалиле зградата на либиската влада. Немирите продолжиле во текот на целата ноќ помеѓу демонстрантите и силите за безбедност за контрола врз [[Триполи]]. Од покривите снајперисти стрелале врз толпата, а приврзаниците на Гадафи дивееле пукајќи од автомобили во движење. Саиф Гадафи признал дека војската и полицијата направиле грешки, но подека бројот на загинати е мошне помал од пријавениот. Од ''Хјуман Рајтс Воч '' соопштиле дека до сега загинале над 250 луѓе и нивниот број расне од минута во минута<ref>http://217.16.95.24/vesti/default.aspx?VestID=134595</ref>.
Ред 153:
Гадафи дал кратка изјава на државната телевизија<ref>{{cite web|author=A correspondent |url=http://www.bbc.co.uk/news/world-africa-12533069 |title=BBC News - Libyan leader Muammar al-Gaddafi appears on state TV |publisher=Bbc.co.uk |year= |accessdate=2011-02-22}}</ref>. Во неа тој изјавил дека би сакал да зборува со младите на Зелениот плоштад, но тоа не се остварило бидејќи заврнало дожд. Оваа изјава следела откако се појавиле шпекулации дека Гадафи се наоѓа надвор од земјата, односно дека тој заминал за [[Венецуела]]<ref>{{cite web|last=Derhally |first=Massoud A |url=
http://www.bloomberg.com/news/2011-02-22/qaddafi-says-he-hasn-t-fled-libya-as-regime-unravels.html |title=Qaddafi Clings to Power in Libya as Soldiers Desert, Diplomats Quit Posts |publisher=Bloomberg |date=2011-02-22 |accessdate=2011-02-22}}</ref>. Тој исто така изјавил: „Не верувајте им на извештаите на оние џукели“"<ref>{{cite web|url=http://english.aljazeera.net/news/africa/2011/02/2011221215421542497.html |title=Gaddafi's hold on Libya weakens |publisher=Al Jazeera English |date=2011-02-22 |accessdate=2011-02-22}}</ref>.
Според изворите, либиската морнарица ги гранатирале демонстрантите од морето, а Гадафи наводно издал наредба за да се овори оган врз демонстрациите<ref>{{cite web|url=http://www.stratfor.com |title=Unrest and the Libyan Military |publisher=Stratfor.com |date=2011-02-16 |accessdate=2011-02-22}}</ref>. Либиските поморски бродови наводно биле забележани во близина на брегот со Малта. Од друга страна пак, малтешките на неколку пати го негирале тоа.<ref>{{cite web|url=http://www.timesofmalta.com/articles/view/20110223/local/afm-again-denies-media-reports |title=AFM again denies media reports |publisher=timesofmalta.com |date=1997-07-26 |accessdate=2011-02-23}}</ref>.
Поранешниот амбасадор во [[Индија]], [[Али ел-Есави]] изјавил дека стравува од негово повторно враќање во Либија, и тој исто така потврдил дека борбените авиони биле употребени за бомбардирање на цивилните демонстранти, и дека странски платеници биле дојдени во земјата за да го подржат бунтот<ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2011/02/22/stories/2011022264831700.htm|title=3 Libyan diplomats resign|newspaper=[[The Hindu]]|date=22 February 2011|accessdate=22 February 2011|location=New Delhi}}</ref>. Многу либиски дипломатски поднелеоставки во знак на протест против насилството, дел од нив побарале на Гадафи да му се суди за злосторства против човештвото<ref name="a1.com.mk">http://www.a1.com.mk/vesti/default.aspx?VestID=134670</ref>.
Поранешниот британски министер за надворешни работи изјавил дека е потребна брза воена интервенција<ref name="aljazblog22feb">{{cite web|url=http://blogs.aljazeera.net/africa/2011/02/22/live-blog-libya-feb-22 |title=Live Blog - Libya Feb 22 |publisher=Al Jazeera Blogs |date=2011-02-22 |accessdate=2011-02-22}}</ref>. Австриската армија соопштила дека воздушниот простор околу Триполи бил затворен, но подоцна ја повлекле оваа изјава<ref name="straitstimes">{{Cite news|url=http://www.straitstimes.com/BreakingNews/World/Story/STIStory_637549.html|title=Libyan airspace closed over Tripoli|date=22 February 2011|accessdate=22 February 2011|newspaper=[[The Straits Times]]}}</ref>. Австрискиот министер за одбрана изјавил: „Еден наш извор вели дека на почетокот воздушниот простор во Либија бил затворен, но подоцна нашиот авион бил во можност да ја напушти земјата...“<ref name="TimesofIndia-airpsace">{{Cite news|url=
http://timesofindia.indiatimes.com/world/middle-east/Libya-airspace-not-closed-Austrian-army/articleshow/7543750.cms|title=Libya airspace not closed: Austrian army|date=22 February 2011|accessdate=22 February 2011|newspaper=[[Times of India]]|agency=AFP|archiveurl=http://web.archive.org/20110226003228/timesofindia.indiatimes.com/world/middle-east/Libya-airspace-not-closed-Austrian-army/articleshow/7543750.cms?|archivedate=26 February 2011}}</ref>.
Некои очевидци изјавиле дека илјадници африкански платеници биле пренесени во Триполи за да го задушат востанието<ref>{{cite web|url=http://www.smh.com.au/world/gaddafi-clings-to-power-as-supporters-desert-20110222-1b46r.html |title=Gaddafi clings to power as supporters desert |publisher=Smh.com.au |date= |accessdate=2011-02-22}}</ref>. Така, Гадафи би можело да се потпира на својата армија од околу 5.000 војници, и покрај тоа што знае дека не може да ја врати Либија. Од друга страна, ова влијае дополнително до зголемување на цената на нафтените деривати, како и до потполно уништување на инфраструктурата на земјата<ref name="Baer 02/23">{{citation|title=Gaddafi's Next Move: Sabotage Oil and Sow Chaos?|last=Baer|first=Robert|date=2011/02/23|publisher=Time.com|url=
Ред 167:
Случувањата во Либија претставувале повод за итна седница на Советот за безбедност на [[ООН]] - [[Бан Ки-мун]] и американскиот државен секретар [[Хилари Клинтон]] побарале итен прекин на крвопролевањето. Во [[Европската Унија]] започнале разговорит за воведување на санкции за режимот на Гадафи.
Во меѓувреме, започнале да ги извлекуваат своите државјани од земјата, [[Кина]], [[Русија]], [[Египет]], [[Хрватска]], [[Србија]]. Министерството за надворешни работи на Република Македонија ги предупредил на граѓаните да не патуваат во [[Либија]], на оние кои се таму им порачале да се обидат да ја напуштат со редовните летови кон [[Европа]]. Насилството во Либија ја довело до зголемување на цената на нафтата, на берзата во [[Њујорк]] барел лесна нафта се продавало се 94 долари во [[Европа]] барел брент нафта се продаваше за 107 долари<ref
Британскиот министер за надворешни работи, [[Вилијам Хаг]] побарал од либискитеата државата да се слушаат барањата на луѓето<ref name=aljazeeradefiant/>. Министерот за надворешни работи на [[Луксембург]] ситуацијата во [[Либија]] ја нарекол геноцид и повикал на масовна интервенција од страна на меѓународната заедница. Тој потврдил дека е потребно да се спречи влегувањето на воените платеници да влегуваат во земјата. Самиот Гадафи го нарекол болен и опасен тиранин<ref>{{Cite news | title = "In Libyen geschieht ein Völkermord - Staatengemeinschaft muss einschreiten" | newspaper = Deutschlandfunk | date = 23 February 2011 | url =http://www.dradio.de/nachrichten/201102230800/1 | accessdate =2011-02-23 }}</ref>. Преку целосно прекинување на дипломатските врски со владата на Либија, и [[Африканска Унија|Африканската уУнија]] спровела безбедносен состанок за брзо менување на состојбата во [[Либија]].
Едно од најголемите племиња во земјата, Варфала, исто така упатило повек до другите племенски заедници да се приклучат кон отпорот на Гадафи<ref name=aljazeeradefiant/>.[[Мустафа Мохамед Абуд ал Џелеил]], министер за правда на земјата, кој поднел оставка на [[21 февруари]] во знак на протест поради „прекумерна употреба на насилство" против демонстрантите, побарал од либиската војска за да го отстранат "тиранинот Моамер Гадафи"<ref name="aljazeeradefiant"/>. Тој исто така тврдел дека Гадафи лично го наредил бомбардирањето на Локерби во [[1988]] година<ref>{{Cite news | title = Gaddafi ‘ordered Lockerbie bombing’ Gaddafi ordered Lockerbie bombing, claims ex-Libyan minister | newspaper = Herald Scotland | date = 23 February 2011 | url =http://www.heraldscotland.com/news/home-news/gaddafi-ordered-lockerbie-bombing-gaddafi-ordered-lockerbie-bombing-claims-ex-libyan-minister-1.1086924 | accessdate =2011-02-24 }}</ref>.
Ред 178:
|work=bbc.co.uk
|accessdate=23 February 2011
}}</ref>.
Улиците на [[Триполи]] биле испразнети по најавените напади врз демонстрантите. Италијанскиот министер за надворешни работи [[Франко Фратини]] изјавил дека има веродостојни извештаи дека околу 1.000 лица се убиени. Фратини, исто така, потврдил дека источниот дел на Либија, веќе не е под де факто под контрола на Гадафи<ref>{{cite news |title=Tripoli Streets Deserted After Gadhafi Urges Attacks on Protesters |publisher=[[VOA News]] |date=2011-02-23 |url= http://www.voanews.com/english/news/middle-east/Tripoli-Streets-Deserted-After-Gadhafi-Urges-Attacks-on-Protesters-116727189.html |accessdate=2011-02-23}}</ref>. Непотврдени извештаи сугерирале дека владата контролира само неколку делови од Триполи и јужниот пустински град [[Сабха]]<ref name="BBCNews-pressure">{{cite news |url=http://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-12550719 |title=Pressure mounts on isolated Gaddafi |publisher= BBC News|date= |accessdate=2011-02-23}}</ref>. Мишурата било потврдено дека се наоѓа под контрола на демонстрантите<ref>{{cite web|url=http://english.aljazeera.net/news/africa/2011/02/2011223125256699145.html |title=Gaddafi loses more Libyan cities - Africa |publisher=Al Jazeera English |date= |accessdate=2011-02-23}}</ref>. Двете крајбрежни делови, [[Триполитанија]] и најголем дел од северната [[Киренаика]], биле во рацете на бунтовниците до средината на денот<ref name="BBC-Gaddafi-battles"/>.
Ред 186:
[[Податотека:Flag of Libya.svg|thumb|right|Поранешното знаме на Либија, во функција од 1951 до 1969 година<ref>{{cite web |url= http://www.kansascity.com/2011/02/18/2666087/violent-repression-of-protests.html|title= Violent repression of protests rocks Libya, Bahrain, Yemen |author= Janathan S. Landay, Warren P. Strobel and Arwa Ibrahim |year= 18 February 2011|work= The Kansas City Star|publisher= |accessdate=19 February 2011}}</ref><ref>{{cite web |url= http://www.guardian.co.uk/world/blog/2011/feb/17/bahrain-crisis-middle-east-protests-live-blog#block-20|title= Bahrain in crisis and Middle East protests – live blog|author= Mark Tran|year= 17 February 2011|work= The Guardian|publisher= |accessdate=19 February 2011}}</ref>]]
Во текот на 24 февруари, демонстрантите под своја контрола го ставиле градот Тобрук. Дел од жителите на градот ја прославувале победата над Гадафи. Притоа, било мафтано со поранешното либиско знаме кое било во официјална употреба од 1951 до 1969 година, пукале со пиштоли во возудх и слично. Дел од војниците и офицерите се приклучиле кон прославата на демонстрантите. командантите ветиле дека ќе ја бранат слободната територија со своите животи откако Гадафи се заканил дека крвнички ќе се одмазди. Во падот на централната власт, жителите формирале јавната одбрана комисија за безбедност. На новоформираните безбедносни контролни пунктови, демонстрантите делеле вода во шишиња. Градовите и населените места во близина на Триполи биле пријавени дека потпаѓаат под контрола на демонстрантите, додека во Триполи полицијата
[[Ал Каеда]] најавила дека тие ќе го поддржат либиското востание. Гадафи одговорноста за бунтот во неговата земја ја префрлил на екстремистичката организација [[Ал Каеда]]. Телевизијата [[Ал Џазира]] прикажала снимки од полициска станица во пламен, кои наводно потекнуваат од градот Ас-Савија во близина на Триполи, како и снимки со околу 20 мртви тела, на кои рацете им се заврзани одзади. Ал Џазира информирала дека станува збор за убиство на лица, кои се противеле да пукаат врз демонстрантите. Очевидец информирал дека војниците во градот Ас-Савија отвориле оган и врз [[џамија]]. Според очевидци, градот нападнат од приврзаниците на Гадафи наликувал на „''кланица''“.<ref>http://www.dw-world.de/dw/article/0,,14872067,00.html</ref>
Ред 198:
=== Од 1 март до 15 март ===
Кон почетокот на месец март, воените немири во Либија продолжиле. На 2 март, ООН едногласно го суспендирала членството на Либија во [[Совет за човекови права|Советот за човекови права]]. [[Арапска лига|Арапската лига]] пак изгласала резолуција против воена интервенција на либиско тло.
Американскиот Сенат усвоил резолуција со која побарал од Гадафи да поднесе оставка. Претходно, американските сили ги распоредиле своите бродови во [[Средоземно Мморе]] за евентуална акција на [[НАТО]] во Либија. Во Медитеранот навлегле бродот-амфибија „[[USS Kearsarge]]“ со 50 хеликоптери и авиони за вертикално летање и транспортниот амфибиски брод „[[USS Ponce]]“.
Во меѓувреме, трупите лојални на Гадафи ги засилиле нападите и го зазеле на [[5 март]] пристанишниот град [[Рас Лануф]]. По овој успех на силите на Гадафи, новата воена офанзива била насочена кон градот [[Завија]]. Во текот на овие дејствија загинале најмалку 35 лица, а силите на Гадафи успеале да навлезат во градот и во истиот да постават свои пунктови. Во текот на следниот ден, акциите за повраќање на своите територии заземени од страна на бунтовниците продолжиле во [[Мисрат]]. Гадафи излегол со изјава дека неговата земја е ставена под заговор за колонизација.
Во текот на 10 март, опозицијата и силите на Гадафи воените дејства ги продолжиле во [[Бин Џавад]]. гадафи испратил воени бродови да ги гранатираат нејзините позиции во крајбрежните градови. Истиот ден, тајните служби на Гадафи заробиле и претепале една од телевизиските екипи на [[Би-Би-Си]] која се обидела да се пробие до гранатираниот град Завија. Тројцата новинари 20 часа биле жртва и сведоци на суровоста на режимот - биле тепани со боксови и клоци, а дури со кундаци. На [[14 март]], Гадафи воспоставил констрола над [[Брега]].
Ред 214:
На [[19 март]], BBC NEWS објавил дека француските воздухопловни сили испратиле 19 борбени авиони на растојание од 100 км до 150 км од градот Бенгази, со цел да се спречи напад врз бунтовниците кои го контролирале градот<ref>{{cite news | url=http://www.cnn.com/2011/WORLD/africa/03/19/libya.civil.war/index.html | title=French jets open fire on Libyan military vehicle | accessdate=19 March 2011 | date=19 March 2011 | publisher=CNN | archiveurl = http://www.webcitation.org/5xJ3rqxGl | archivedate = 2011-03-19| deadurl=no}}</ref>. "Нашите воздушни сили ќе спротивстават на каква било агресија од страна на полковникот Гадафи против населението од Бенгази ", изјавил францускиот претседател [[Никола Саркози]]. BBC NEWS објавил дека во 16:59, француски воен авион уништило едно либиско воено возило. Ова било потврдено од страна на француското Министерство за одбрана<ref>{{cite web |title=French Jet Shoots, ‘Neutralizes’ Libyan Military Vehicle |url=http://www.bloomberg.com/news/2011-03-19/french-jet-shoots-neutralizes-libyan-military-vehicle-1-.html |publisher=Bloomberg |author=Helene Fouquet |date=19 March 2011 |accessdate=20 March 2011}}</ref>.
во исто време Пентагон соопштил дека американските и британските сили отвориле оган над 20 либиски воздушни и копнени одбранбени системи<ref>{{cite news |title=US Launches Missile Strike in Libya |url=http://www.theworldreporter.com/2011/03/us-launches-missile-strike-in-libya.html |publisher=The World Reporter |date=19 March 2011 |accessdate=19 March 2011}}</ref>. Во истата зона оперираат 25 коалициски бродови и 3 американски подморници. CBS New's објавил дека авионите B-2 врлиле над 40 бомби над главниот либиски аеродром<ref name="autogenerated4">[http://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-12776418 Live: Libya Crisis] ''[[BBC News]]'', 19 March 2011 {{WebCite|url=http://www.webcitation.org/5xJ8ZkGrZ|date =2011-03-19}}</ref><ref>{{cite news |title=U.S. Launches Cruise Missiles Against Qaddafi's Air Defenses |url=http://www.foxnews.com/world/2011/03/19/france-fires-libyan-military-vehicle/ |publisher=Fox News Channel |date=19 March 2011 |accessdate=19 March 2011}}</ref><ref>{{cite web|url=http://news.smh.com.au/breaking-news-world/west-pounds-libya-with-air-strikes-tomahawks-20110320-1c1q5.html |title=West pounds Libya with air strikes, Tomahawks |publisher=News.smh.com.au |date= |accessdate=2011-03-19}}</ref><ref>{{cite web|url=http://english.aljazeera.net/news/africa/2011/03/2011319175243968135.html |title=Airstrikes begin on Libya targets - Africa |publisher=Al Jazeera English |date= |accessdate=2011-03-19}}</ref>.
Либиската државна телевизија објавила дека либиските сили собориле еден француски воен авион над [[Триполи]]<ref name="autogenerated4"/>. Ова категорично било негирано од страна на француските сили и соопштиле дека сите авиони се вратиле во воздушната база по своите акции<ref>{{cite web|author=|url=http://www.lefigaro.fr/flash-actu/2011/03/19/97001-20110319FILWWW00505-libye-un-avion-francais-aurait-ete-abattu.php |title=Libye/avion abattu: la France dément |publisher=Lefigaro.fr |date=2010-09-06 |accessdate=2011-03-19}}</ref>. На [[20 март]] било соопштено дека неколку ракети од типот Storm Shadow биле лансирани кон целите на Гадафи од страна на британските авиони. Во текот на истиот ден, во главниот град избувнал голем пожар.
Ред 220:
== Жртви ==
Според [[Ал Џезира]], бројот на жртвите во градот [[Бенгази]] е најмалку 200 загинати. Според податоци на [[Human Rights Watch]], жртвите до [[19 февруари]] биле 104<ref name="AJ20Feb-tops200">{{cite web|url= http://english.aljazeera.net/news/africa/2011/02/20112206386812127.html|title=Libya unrest death toll 'tops 200' – Africa – Al Jazeera English|work=english.aljazeera.net|accessdate=22 February 2011}}</ref>, додека следниот ден тој број бил демантиран и бројката на жртвите според истиот извор бил 62<ref>{{cite web|url=http://www.hrw.org/en/news/2011/02/22/libya-commanders-should-face-justice-killings |title=Libya: Commanders Should Face Justice for Killings |publisher=Human Rights Watch |date=22 February 2011 |accessdate=22 February 2011 }}</ref>. Според други извори пак, овие бројки се движат околу 220, и тоа само во градот [[Бенгази]]<ref>{{cite web|url=http://www.bbc.co.uk/news/world-africa-12517327 |title=BBC News – Libya unrest: Scores killed in Benghazi 'massacre' |publisher=Bbc.co.uk |year=16 February 2011 |accessdate=20 February 2011 }}</ref>. Според ''Меѓународната коалиција против воените злосторници'', до [[22 февруари]] бројот на жртвите вил 519, околу 3.980 биле повредени, а над 1.500 се водат како исчезнати<ref name="aljazblog22feb"/>.
Според [[Human Rights Watch]], бројот на жртвите до [[22 февруари]], бројот на жртвите бил 233 луѓе<ref name="inquirer1">{{cite news |title=European nationals, companies flee Libyan unrest |agency=Agence France-Presse |publisher=[[Philippine Daily Inquirer]] |date=2011-02-22 |url=http://politics.inquirer.net/politics/view/20110222-321532/European-nationals-companies-flee-Libyan-unrest |accessdate=25 February 2011}}</ref><ref name="inquirer1"/>.
| |||