Стромболи: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Нема опис на уредувањето
дополнување
Ред 23:
| vnum = 0101-04=
| name = Стромболи
| accessdate = 1 јануари 2009}}</ref>. Тој е еден од неколкуте вулкани на Земјата со речиси непрекинати ерупции во период што трае околу 2.500 години. [[Кратер|Активните отвори на врвот]] на вулканот Стромболи се наоѓаат на Скјари дел Фуоко, на закривената коса падина, што се образувала со паѓање на вулканската страна пред околу 5.000 години. Според овој вулкан името добил[[Стромболинска ерупција|еден од основните видови вулкански ерупции.]] Најголемиотго делдобил одсвојот неговатаназив, ''стромболинска ерупција''. Неговата активност главно е умеренумерена. Популацијата на островот е околу 500.<ref name="Populat">{{cite web|url=http://www.comunelipari.gov.it/lipari/zf/index.php/servizi-aggiuntivi/index/index/idtesto/25|title=Isola di Stromboli (in Italian)|publisher=Comune di [[Lipari]]|accessdate=25 February 2016}}</ref> Вулканот еруптирал повеќепати и постојано е активен со мали ерупции, честопати видливи од повеќе точки на островот и околното море, по што и островот го добил својот прекар "Светилник на Медитеранот".<ref name="readersnatural">{{Cite book|title=Natural Wonders of the World|publisher=Reader's Digest Association, Inc|year=1980|isbn=0-89577-087-3|editor-last=Scheffel|editor-first=Richard L.|location=United States|pages=360–361|quote=|editor-last2=Wernet|editor-first2=Susan J.|via=}}</ref>
 
Последната ерупција се случила на [[13 април]] [[2009]] г. Стромбои се издига на 926 метри надморска височинаl,<ref name="gvp2">{{cite gvp|vnum=0101-04=|name=Stromboli|accessdate=2009-01-01}}</ref><ref>Tibaldi, A., Corazzato, C., Marani, M., Gamberi, F. (2009). Subaerial-submarine evidence of structures feeding magma to Stromboli Volcano, Italy, and relations with edifice flank failure and creep. Tectonophysics, 469(1), 112–136.</ref> и има три активни кратери на врвот.
Последната ерупција се случила на [[13 април]] [[2009]] г.
 
== Вулкан ==
[[Податотека:Stromboli_animiert_800x600.gif|лево|мини|145x145пкс|Анимација од ерупција на Стромболи]]
Планината Стромболи е речиси во континуирана ерупција во последните 2,000 години.<ref name="readersnatural2" /> Постои шема на еруптивната активност по која се случуваат експлозиите во кратерите на врвот, со мало и умерено исфрлање [[вулкански бомби]] на интервали од минути до часови. Ваквата [[стромболинска ерупција]] може да се види и кај други вулкани низ светот. Ерупциите од кратерите на врвот се неколку кратки но енергични избувнувања кои достигнуваат неколку стотици метри во височина, содржат пепел, делумно лава и камени блокови. Активноста на Стромболи речиси ексклузивно е експлозивна но течењето [[лава]] е поретко и се случува само кога вулканската активност е мошне висока: таква ефузивна ерупција се случила во 2002, прва после 17 години, а потоаво 2003, 2007 и 2013-2014.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.volcanodiscovery.com/stromboli.html|title=Stromboli|work=www.volcanodiscovery.com|accessdate=2017-12-10}}</ref> Емисијата на гас се мери со Системот за анализа на мултикомпонентен гас, кој детектира предеруптивно подигање на [[Магма|магмата]], со што се подобрува предвидувањето на вулканската активност.<ref name="volcanic monitoring">{{cite web|url=https://www.researchgate.net/publication/223943167_The_2007_eruption_of_Stromboli_volcano_Insights_from_real-time_measurement_of_the_volcanic_gas_plume_CO2SO2_ratiol|title=The 2007 eruption of Stromboli volcano: Insights from real-time measurement of the volcanic gas plume CO<sub>2</sub>/SO<sub>2</sub> ratio|last=Aiuppa|first=Alessandro|first2=Cinzia|last2=Federico|first3=Geatano|last3=Giudice|first4=Paolo|last4=Papale|date=2008-10-11|publisher=Elsevier|accessdate=2016-09-27}}</ref>
 
== Вулканска активност ==
На 22 октомври 2017 се случила ненадејна силна експлозија во 16:04:40 по локално време. Ерупцијата предизвикала вулкански пепел висок стотици метри кој брзо потоа исчезнала. При експлозијата имало вулкански бомби во пошироко подрачје околу вулканот но без човечки жртви.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.volcanodiscovery.com/stromboli/news/65721/Stromboli-volcano-Eolian-Islands-Italy-sudden-strong-explosion-bombs-on-Pizzo.html|title=Stromboli volcano (Eolian Islands, Italy): sudden strong explosion, bombs on Pizzo|work=www.volcanodiscovery.com|accessdate=2017-12-10}}</ref>  Слична но не така силна експлозија се случила и во ноември 2017.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.volcanodiscovery.com/stromboli/news/65889/Stromboli-volcano-Eolian-Islands-Italy-another-strong-explosion-on-1-Nov.html|title=Stromboli volcano (Eolian Islands, Italy): another strong explosion on 1 Nov|work=www.volcanodiscovery.com|accessdate=2017-12-10}}</ref>
 
== Местоположба ==
[[Податотека:Strombolielicottero.jpg|десно|мини|Фотографија на Стромболи од хеликоптер]]
Двете села [[Сан Бартоло]] и Сан Винченцо се протегаат на североисток додека помалото село Џиностра се наоѓа на југозапад<ref name="strombolivillages">{{cite web|url=http://www.swisseduc.ch/stromboli/volcano/historical-1953/village-en.html|title=Stromboli 1952–1953 – The village and the land|last=Alean|first=Jürg|author2=Roberto Carniel|author3=Marco Fulle|date=2005-05-21|publisher=Stromboli online|accessdate=31 August 2010}}</ref> било поранешно рибарско село кое помалку е посетувано од туристите. Не може да се пешачи од едно село до друго, освен доколку не се оди со чамец. Сепак, од 2007 почнала изградба на планинарска патека за полесен пристап до локациите.
 
До 1900 неколку илјади луѓе го населувале островот<ref>{{cite web|url=http://www.sersale.org/mancuso/loschitx.html|title=Return of the Native to Stromboli|last=Loschiavo|first=LindaAnn|accessdate=31 August 2010|quote=high point of 2,100 citizens in 1891}}</ref> но по неколку емиграции, популацијата броела стотина до средината на 1950-тите.<ref name="stromboli1950s">{{cite web|url=http://www.swisseduc.ch/stromboli/volcano/historical-1953/index-en.html|title=Stromboli 1952–1953 – Stromboli in 1952 and 53|last=Alean|first=Jürg|author2=Roberto Carniel|author3=Marco Fulle|date=2005-05-21|publisher=Stromboli online|accessdate=31 August 2010}}</ref> Денес,во двете села живеат околу 350 постојани жители<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://wikitravel.org/en/Stromboli|title=Stromboli - Wikitravel|work=wikitravel.org|language=en|accessdate=2017-12-10}}</ref>.
 
== Во популарната култура ==
* Во [[Патување во центарот на Земјата]] (1864) од [[Жил Верн]], дејството на романот завршува во Стромболи.
* Авторот [[Џ. Р. Р. Толкин|Џ.Р.Р Толкин]] неговиот фиктивен вулкан Планината Дум во [[Мордор]] го идентификувал со вулканот Стромболи, според [[Клајд С. Килби]].<ref>{{Cite journal|last=Kilby|first=Clyde S|author-link=|last2=Plotz|first2=Dick|author2-link=|title=Many Meetings with Tolkien: An Edited Transcript of Remarks at the December 1966 [[Mythopoeic Society|TSA Meeting]]|journal=[[Niekas]]|publisher=Niekas Publications, New Hampshire, United States|volume=|issue=19|pages=39–40|year=1968|url=|doi=|id=|authorlink=Clyde S. Kilby}} Referred to at [http://www.tolkienguide.com/modules/wordpress/?p=3 tolkienguide.com] and by [http://efanzines.com/ERM/veh36.htm another publication of the Niekas editor].</ref>
* ''Стромболи'' (1950), познат и како: ''Стромболи, земја на боговите'' е филм во италијанско-американска продукција, снимен на островот Стромболи, во режија на [[Роберто Роселини]] со [[Ингрид Бергман]] во главната улога.
* Стромболи е назив на познат рецепт, измислен во [[Соединети Американски Држави|САД]] во 1950-тите при што инспирација за името на јадењето бил филмот на Роселини а не самиот вулкан. 
 
== Наводи==