Гравитација: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
с r2.7.1) (Бот Додава: zh-yue:萬有引力
сНема опис на уредувањето
Ред 1:
[[Податотека:Solar sys.jpg|right|350px|thumb|Гравитацијата ги држи планетите во орбита околу Сонцето.]]
 
'''Гравитација''' или '''Земјина тежа''' е природниотприродна феноменпоајва кој им дава тежина на предметите.<ref name="Does Gravity Travel at the Speed of Light?">[http://math.ucr.edu/home/baez/physics/Relativity/GR/grav_speed.html Does Gravity Travel at the Speed of Light?], ''UCR Mathematics''. 1998. Retrieved [[3 јули]] [[2008]]</ref> Уште една дефиниција за гравитацијата е дека тоа е привлечна сила помеѓу две тела. Во секојдневниот живот, привлекувањето поради гравитацијата е резултат на постоењето на релативно големи тела, како што се [[Земја]]та и [[Месечина]]та. Гравитацијата не само што предизвикува привлекување кон релативно големите тела, туку влијае и на површината на небесните објекти, предизвикувајќи [[плима|плими]], [[земјотрес]]и, па дури и [[вулкан|вулкански ерупции]], како што е примерот со [[Ио]] - најблискиот сателит на [[Јупитер]]. Гравитацијата е единствената сила способна да предизвика формирање на планети, ѕвезди и галаксии. Таа е и причината поради која небесните тела се движат по предвидливи патеки.
 
Поимите за гравитацијата за прв пат во науката ги вовел [[Галилео Галилеи]] во 16-17 век. Со познатиот експеримент со фрлање на топчиња со различни тежини од Кулата во Пиза, докажал дека гравитацијата подеднакво ги забрзува предметите. Галилео докажал дека веројатно отпорот на воздухот, а не гравитационата сила како што претходно сметал [[Аристотел]], е причината што полесните објекти паѓаат побавно.<ref name=Ball_Piza>{{цитирано списание |last=Ball |first=Phil |year=2005 |month=06 |title=Tall Tales |journal=Nature News |doi=10.1038/news050613-10 |issn=0028-0836 |accessdate=2008-08-05 }}</ref><ref>[[Galileo]] (1638), ''[[Two New Sciences]]'', [http://oll.libertyfund.org/?option=com_staticxt&staticfile=show.php%3Ftitle=753&chapter=109891&layout=html&Itemid=27 First Day] Salviati speaks: "If this were what Aristotle meant you would burden him with another error which would amount to a falsehood; because, since there is no such sheer height available on earth, it is clear that Aristotle could not have made the experiment; yet he wishes to give us the impression of his having performed it when he speaks of such an effect as one which we see."</ref>
Ред 7:
Во 1687, [[Исак Њутн]] заклучил дека гравитационата сила е правопропорционална со масите на телата, а обратно со квадратот од растојанието помеѓу центрите на телата, и тоа го потврдил со експеримент. Теоријата на Њутн доживеала голем успех кога преку неа било предвидено постоењето на [[Нептун]] врз основа на движењата на [[Уран]] кои не можеле да се припишат на влијанието на другите тогаш познати небесни тела.
 
Во 1915 [[Ајнштајн]] во ''[[Општата теорија на релативностарелативитетот]]'' ги припишал ефектите на гравитацијата на закривување на време-просторот, наместо на некаква механичка сила. Според Општата теорија, слободното паѓање на едно тело е всушност инерцијално движење на објектот, во однос на статичниот набљудувач на земјата.<ref>http://www.black-holes.org/relativity6.html</ref><ref>http://laser.phys.ualberta.ca/~egerton/genrel.htm</ref> Во Њутновата физика, вакво забрзување не може да настане, освен под дејство на механичка сила.
 
Ајнштајн предложил дека простор-времето е закривено од самата материја, и дека предметите при слободно паѓање всушност се движат по локално прави патеки во закривениот простор-време. Ајнштајн ги открил и равенките за полето на општата релативност, кои го поврзуваат присуството на материјата со закривеноста на простор-времето. Равенките за поле на Ајнштајн се систем од 10 нелинеарни диференцијални равенки. Нивното решение се компонентите на геометријата на простор-времето, и патеките на движење на инерцијалните објекти се пресметуваат од тука. Ајнштајновата теорија, иако попрецизна, е многу комплицирана; поради тоа во пракса сѐ уште многу почесто користат Њутновите закони.
 
== Наводи ==
{{reflistнаводи}}
 
== Извори ==
Ред 22:
 
== Надворешни врски ==
{{commonscatрв|Gravitation}}
* [http://www.lightandmatter.com/html_books/1np/ch10/ch10.html Chapter 10. Gravity], from Light and Matter: educational materials for physics and astronomy
* [http://einstein.stanford.edu/ Gravity Probe B Experiment] The Official Einstein website from Stanford University
Ред 39:
{{Никулец од областа на физиката}}
 
[[Категорија:Гравитација| ]]
<!--interwiki-->
[[Категорија:Небесни механизми]]
[[Категорија:Фундаментални физички концепти]]
 
[[af:Swaartekrag]]