Слатка папрат

вид растение
{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/Предлошка:Автотаксономија/Polypodium (plant)|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}} |machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}} |machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}

Слатка папрат (Polypodium vulgare), е зимзелен папрат од фамилијата Polypodiaceae. Слатка папрат е алотетраплоиден вид, за кој се верува дека настанал со удвојување на хромозомите на стерилен диплоиден хибрид помеѓу два папрати кои не се познати во Европа. Родители на папратот се северноазискиот и северноамериканскиот Polypodium sibiricum и западниот северноамерикански Polypodium glycyrrhiza.[1] Биохемиските податоци укажуваат на еден вид од источна Азија како втор можен родител. Името е изведено од поли (многу) и поус, подос (стапало). Слаткиот папрат има традиционална употреба во готвењето поради неговата арома и сладок вкус, а во хербалната медицина како прочистувач.

Слатка папрат
Научна класификација [ у ]
Непознат таксон (попр): Polypodium (plant)
Вид: Слатка папрат
Научен назив
Polypodium vulgare
L.
Polypodium vulgare
Scientific classification edit
Kingdom: Plantae
Clade: Tracheophytes
Division: Polypodiophyta
Class: Polypodiopsida
Order: Polypodiales
Suborder: Polypodiineae
Family: Polypodiaceae
Genus: Polypodium
Species:
P. vulgare
Binomial name
Polypodium vulgare

Опис

уреди

Слаткиот папрат, е папрат што се развива изолирано од хоризонталниот ризом. Ресите со триаголни ливчиња се од 10 до 50 см. Тие се поделени до централното стебло на 10 до 18 пара сегменти или летоци.

Летоците стануваат многу пократки на крајот на ресичката. Тие имаат наизменично распоредување, оние од едната страна се малку поместени од оние од другата страна. Петиолите немаат лушпи.

Сорите се наоѓаат на долната страна на ресите и се во боја од светло жолта до портокалова.

  • Период на спорулација: јули до септември.
  • Начин на дисеминација: анемохорија (растурање на ветер).

Географска дистрибуција

уреди

Вообичаениот папрат се јавува низ Западна Европа и Северна Африка.[2] Папратот е почесто застапен во Франција, каде што се среќава на надморска височина од 2.000 метара. Исто така е застапен во Скандинавија и Карпатите. Тоа е воведен вид во Нов Зеланд, кој почнал да се шири во дивината како инвазивен вид.[3]

Живеалиште

уреди

Папрат се наоѓа на засенчени и полузасенчени локации. Тој е литофит (расте на карпи) и се среќава како расте во мов на стари ѕидови, карпи, и во пукнатини во карпите; исто така е епифит на мовливи дрвја.

Употреби

уреди
  • Во готвење: Ризомот има горко-сладок вкус. Поради неговите ароматични својства Традиционално се користи во некои кондиторски производи како што е нугатот.
  • Лековитост: Исушениот ризом се користи во хербалната медицина како прочистувач; овие својства се должат на фитоекдистероидите во ризомот.[4]

Галерија

уреди

Забелешка

уреди
  • Името Polypodium vulgare (слатка папрат) понекогаш се применува на Polypodium virginianum (камената полиподија). Папратот од Тасев биле исто така познат како Polypodium glycyrrhiza .

Наводи

уреди
  1. Haufler, Christopher H.; Windham, Michael D.; Rabe, Eric W. (1995). „Reticulate Evolution in the Polypodium vulgare Complex“. Systematic Botany. 20 (2): 89–109. doi:10.2307/2419442. JSTOR 2419442.
  2. Map
  3. „Appendix one: Invasive weeds“. www.doc.govt.nz. Посетено на 2019-04-01.
  4. Camps, F.; Claveria, E.; Coll, J.; Marco, M. P.; Messeguer, J.; Mela, E. (1990). „Ecdysteroid production in tissue cultures of Polypodium vulgare“. Phytochemistry. 29 (12): 3819. doi:10.1016/0031-9422(90)85339-H.

Дополнителна литература

уреди

Надворешни врски

уреди