Симболи на есперанто
Есперантското знаме и другите есперантски симболи имаат голема конзистентност во текот на времето на постоењето на јазикот (имено во постојаната употреба на зелената боја за овие симболи и знамиња), иако постоеле неколку варијации во точното моделирање и симбологијата на знамето. Главното знаме на есперанто, со Верда Стело (Зелена ѕвезда) било усвоено во 1905 година за употреба како симбол на меѓусебно признавање меѓу есперантистите. Ова знаме го користат повеќето есперантисти, иако јубилеа симболо (јубилеен симбол) е неодамна предложен во 1987 година како алтернатива.
Историја уреди
Верда Стело уреди
Од најраните денови на есперанто, зелената боја се користела како симбол на меѓусебно препознавање, а истата се појавува во сите есперанто-симболи. Во едно писмо до Британскиот Есперантист во 1911 година, Лудвик Заменхоф, творецот на Есперанто, напишал: „Ми се чини дека моето внимание ја привлече зелената боја од г. Ричард Х. Геогеган и од тоа време почнав да објавувам сите мои дела со зелени корици... Гледајќи во еден од моите памфлети што случајно го имав отпечатено со зелен капак, тој истакна дека тоа е бојата на неговата татковина, Ирска; во тоа време ми дојде, дека секако можеме да ја разгледаме таа боја како симбол на надежта. За петокраката starвезда, ми се чини дека на почетокот г-дин Де Бофронт го имаше впечатено во неговата граматика [на есперанто]. Ми се допадна тоа и го усвоив како симбол. После здружението на идеи, ѕвездата се појави со зелена боја“.
Верда Стело за првпат било предложено во напис во 1892 година во Ла Есперантисто за употреба како симбол на меѓусебно признавање меѓу Есперантистите. Знамето е создадено од Есперанто клубот од Булоњ-сур-Мер, првично за нивна сопствена употреба, но било усвоено како знаме на светското движење Есперанто со одлука на првиот Светскиот конгрес на есперанто што се одржал во 1905 година.
Други предложени знамиња и симболи уреди
Во 1905 година, делегатите на првата конференција на Есперанто во Булоњ-сур-Мер, едногласно одобрија верзија која се разликува од модерната само со надреденост на „Е“ над зелената ѕвезда. Други варијанти ја вклучуваат онаа за христијанските есперантисти, со бел христијански крст надреден врз зелената ѕвезда и таа за левичарите, со тоа што бојата на полето е променета од зелена во црвена.[1]
Дизајн на Верда Стело уреди
Есперантското знаме е составено од зелена позадина со бел квадрат во горниот лев агол, што пак содржи зелена ѕвезда. Зеленото поле ја симболизира надежта, белото симболизира мир и неутралност, а петокраката ѕвезда ги претставува петте континенти (Европа, Америка, Азија, Океанија, Африка).
По препорака на одборот на Универзалната асоцијација на Есперанто, знамето треба да ги има следниве пропорции: Односот на ширината на знамето со висината на знамето на страната на белиот квадрат треба да биде 3 спрема 2 спрема 1. Односот на страната на белиот квадрат со полупречникот на кругот што ја затвора ѕвездата треба да биде 10 до 3,5.
Во популарната култура уреди
Повеќето есперантисти продолжуваат да ја сметаат верда стело за симбол на меѓународна или наднационална солидарност (со јубилеа симболо на шега наречен „ла мелоно“ (диња) од некои), иако многумина исто така сметаат дека претпочитањето на еден симбол над другиот е чисто личен избор. На повеќето конгреси во Есперанто, сите три главни симболи може да се видидат во употреба на дисплеи или да се носи како значки.
На 15 декември 2009 година, Верда Стело се појавил на логото на страницата за пребарување „Гугл“ за да го одбележи 150от роденден на Лудвик Заменхоф. Знамето се веело на бандера составена од „Л“ во името на компанијата.[2]
Влијание уреди
Една хипотеза за црвената ѕвезда како симбол на социјализмот се однесува на наводна средба помеѓу Леон Троцки и Николај Криленко. Криленко, есперантист, носешел значка со лапа од зелена ѕвезда. Троцки се распрашувал за неговото значење и добил објаснување дека секој зрак на вездата претставува еден од петте традиционални континенти. Кога го слушнал ова тој прецизираше дека слична црвена ѕвезда треба да носат војниците на Црвената армија.[3]
Наводи уреди
- ↑ „Esperanto Flag“. Архивирано од изворникот на April 5, 2007. Посетено на March 16, 2019.
- ↑ „150th Birthday of LL Zamenhof“. Google (англиски). Посетено на 2020-08-30.
- ↑ „Pri la stelo“. www.angelfire.com (есперанто). Посетено на 2020-08-30.