Селанецот Мареј (руски: Мужик Марей) — расказ напишан во 1876 година, е и „најпозната автобиографска сметка“[1] од „Дневникот на писателот“ на Фјодор Достоевски, и често се антологизира како дело на фикцијата. Ова „двојно кодирање“ произлегува од неговото често самоконтрадикторно врамување како расказ, раскажан од измислениот затвореник Горијанчиков, и очигледни сеќавања од самиот Достоевски, како начин да се избегне цензурата.[2]

„Селанецот Мареј“ е преокупиран главно со детско сеќавање, кога говорникот имал девет години и живеел со неговиот татко во околината на Тула. Момчето било исплашен од гласините за волк пустошејќи го селото, и наоѓа засолниште со еден од татковите кметови, Мареј. Сеќавајќи се на 20 години подоцна, инцидентот добива значење на алегорија или мит.[3]

„Селанецот Мареј“ се смета[4] за парче славофилска литература.

Резиме на заплетот

уреди

Приказната се отвора околу сезоната на Велигденскитепразници, со раскажувачот кој талка по затворскиот логор. Откако полски политички затвореник ќе ја изговори својата омраза кон слабо одгледуваните осуденици (и Полјакот и раскажувачот се благородници), раскажувачот се враќа назад во лежиштата за да се одмори. Додека лежи во својот кревет, тој живописно се сеќава на сеќавањето од раното детство. Додека играл во близина на дрво бреза, го слушнал извикот „Волк! Волк! “ Во паника, момчето бега од дрвото, конечно наидувајќи на селанецот Мареј. Мареј го теши младиот Достоевски, уверувајќи го дека во оваа област нема волци. Достоевски е омаловажен од вистинската грижа на селанецот и на крајот се враќа на играњето.

Нарацијата на Достоевски се враќа од неговото сеќавање во затвор, утешена од фактот дека руските селани имаат таков степен на култура и разбирање, истовремено жалејќи што полскиот затвореник никогаш не ја видел културната страна на Русите. Сепак, тој е тажен да замисли дека пијаниот селанец може да биде истиот Мареј со кој се сретнал порано.

Наводи

уреди
  1. Gary Saul Morson, introduction to A Writer's Diary (Northwestern University Press, 1994), vol. 1, p. 24.
  2. Morson, introduction to A Writer's Diary, pp. 24–26.
  3. Morson, introduction to A Writer's Diary, pp. 26–27.
  4. History of Russian Philosophy by Nikolai Lossky ISBN 978-0-8236-8074-0 p. 87

Литература

уреди
  • Магаршак, Давид, Најдобрите раскази на Фјодор Достоевски (Њујорк: Модерна библиотека, 2005), xi-xxvi.

Надворешни врски

уреди
  • „The Peasant Marey“, превод на англиски јазик од Кенет Ланц, текст и објавена верзија во прилог на The House of the Dead and Poor Folk стр. 425 г. и во A Writer's Diary (Northwestern University Press, 1994 година), вовед од Гери Сол Морсон, стр. 351 г.