Википедија

Мост Свети Елмо

Мостот Свети Елмо е пешачки мост со заоблен дел со еден распон што води од брегот на Форт Сент Елмо во Валета, Малта, до брановидникот на влезот на Големото пристаниште. Изграден е во 2011-12 година по дизајн на шпанските архитекти Аренас и Асошиадос. Мостот се наоѓа на местото на претходниот мост кој бил изграден во 1906 година и кој бил уништен за време на Втората светска војна во 1941 година. Оригиналниот мост имал сличен дизајн на сегашниот, но имал два распони наместо еден.[1]

Мостот Свети Елмо, брановидникот Валета и светилникот Валета во Валета, Малта

Оригиналниот мост

уреди
 
Фотографија од почетокот на 20 век од С.Л. Касар од брод од Гозо кој се движи кон оригиналниот мост Сент Елмо

Во 19 и 20 век, Големото пристаниште било голема британска поморска база. Во 1900 година, Адмиралитетот започнал да прави планови за изградба на брановидник за да го заштити пристаништето и од разбрануваното море, како и од потенцијалниот непријателски упад.[2] Клоководникот бил изграден од варовник и бетон и се состоел од два дела со светилник на секој крај. Поголемиот крак на брановидникот бил поврзан со брегот во близина на Форт Сент Елмо, а помалиот бил поврзан со тврдината Рикасоли. Тендерот за изградба на брановидникот бил објавен во 1902 година, а го добиле С. Пеарсон и Сонс. Камен-темелникот бил поставен од кралот Едвард VII на 20 април 1903 година, а работата започнала во 1905 година и била завршена во 1910 година.[2] Вкупната цена на брановидникот била околу 1 милион фунти.[б 1] [4]

Се сметало дека е неопходно да има 70 м од јазот помеѓу поголемиот дел од брановидникот и брегот Сент Елмо, за да се спречи застојот на водата во пристаништето, а исто така да им се овозможи на малите бродови да имаат побрз пат до пристаништето. Преку оваа празнина во 1906 година бил изграден челичен пешачки мост, кој се состоел од два распони на заоблени бандажни греди потпрени на пар цилиндрични челични столбови исполнети со бетон.[5]

Уништување

уреди
 
Срушениот мост по нападот во 1941 година
 
Локацијата на мостот во 2007 година

Ноќта помеѓу 25 и 26 јули 1941 година, за време на Втората светска војна, Децима МАС флота на италијанската Кралската морнарица започнала напад врз пристаништето користејќи моторни чамци, моторни чамци со експлозив МТ и човечки торпеда Едно од торпедата требало да го нападне мостот,[6] на мостот имало поставено мрежи кои што го блокирале влезот во пристаништето,[7] дозволувајќи им на другите бродови да влезат во пробивот и да го нападнат поморскиот брод внатре во пристаништето. Елементот на изненадување бил изгубен кога Британците биле во можност да го откријат претстојниот напад со помош на радар, што Италијанците не го очекувале.[6]

Нападот на мостот бил извршен во 04:46 часот на 26 јули.[6] Експлозивот во првиот брод не се активирал, што го натерало пилотот на другото летало да го уништи со својот експлозивен моторен чамец против мостот во самоубиствена мисија. Чамецот удрил во еден од столбовите на мостот, со што се активирал експлозивот во другиот чамец, предизвикувајќи еден од распоните да се урне. Ова не дозволувало пристап до пристаништето; напротив, срушениот распон завршил целосно блокирајќи го влезот.[7] Крајбрежните батерии на Форт Сент Елмо[8] потоа отвориле оган врз напаѓачите, а повеќето од бродовите биле уништени, а неколку биле заробени.[6]

Срушениот распон бил отстранет по нападот,[6] а остатокот од мостот потоа бил урнат по војната.[9] Останале само камените потпори од двете страни и делови од централните столбови. Последователно, до брановидникот и светилникот било достапно да се дојде само со брод.[5]

Сегашен мост

уреди
 
Остатоци од столбовите на мостот од 1906 година под сегашниот мост

Намерата да се изгради реплика на мостот на локацијата била објавена во 2007 година.[10] Сепак, станало очигледно дека реконструкцијата во согласност со оригиналниот проект нема да биде финансиски изводлива поради потребната количина на челик.[11] Кога бил објавен тендерот за проектирање, изработка и изградба на мостот на 18 септември 2009 година,[2] се проектирал мост со еден распон со нов дизајн кој го повторувал стилот на оригиналот.[12] Изградбата на новиот мост било дел од поголем проект за регенерација на Валета, кој, меѓу другите проекти, вклучувало и реконструкција на Градската порта и лифтот Барака.[13]

 
Палубата на мостот

Челичниот мост со еден распон тежи 190 тона и е 70 метри долги и 5,5 метри широчина. Има асиметричен пресек во облик на луквата Г, со заоблена фарма свртена кон морската страна. Се потпира на камените потпори на првобитниот мост, а задржани се и остатоците од столбовите, иако не се поврзани со современиот мост. Мостот е дизајниран од шпанските архитекти Аренас и Асоцијадос,[5] и бил фабрикуван во А Коруња пред да биде испратен во Малта на бродот Сторман Азија.[2] Безина и Архитекти Кол заедно со изведувачот Васало Билдерс биле одговорни за поставување на мостот,[14] а инсталацијата се одржала на 5 октомври 2011 година. Системот за осветлување е дизајниран од Ентони Магро. Проектот чинел 2,8 милиони евра.[2][11] Мостот е дизајниран да трае 120 години.[11]

Мостот бил свечено отворен на 24 јули 2012 година од Остин Гат, министер за инфраструктура, транспорт и врски,[9] [13] и потоа бил отворен за јавноста.[15] [16] Мостот добил различни реакции од јавноста, при што некои го пофалиле неговиот дизајн и фактот дека го вратил првобитниот изглед на брановидникот, додека критичарите не ги одобриле трошоците за изградба и го нарекле „мост до никаде“.[11][17] Од нејзиното инаугурирање, тој станал знаменитост,[11] и повремено претрпувал оштетувања на палубите или оградите, што резултирало со тоа што бил затворен за јавноста одреден временски период за да се овозможи негова поправка.[17] [18] [19]

Наводи

уреди
  1. ↑ Serracino, Joseph (30 December 2017). „Dawra kulturali mal-Port il-Kbir“ (PDF). Orizzont. стр. 20.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 „St. Elmo breakwater bridge, Valletta – Restoration“. Calleja Limited. Архивирано од изворникот на 14 November 2018.
  3. ↑ Officer, Lawrence H.; Williamson, Samuel H. „Five Ways to Compute the Relative Value of a UK Pound Amount, 1270 to Present“. MeasuringWorth.com. Посетено на 20 January 2019.
  4. ↑ Hughes, Quentin; Thake, Conrad (2005). Malta, War & Peace: An Architectural Chronicle 1800–2000. Midsea Books Ltd. стр. 94–95. ISBN 9789993270553.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 „New St. Elmo Breakwater Footbridge in Valletta Grand Harbour / Arenas & Asociados“. ArchDaily. 1 May 2014. Архивирано од изворникот на 17 September 2017.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Abela, Tony (24 July 2016). „The failed Italian motor torpedo boat attack on Grand Harbour“. Times of Malta. Архивирано од изворникот на 15 November 2018. Грешка во наводот: Неважечка ознака <ref>; називот „times2016-07-24“ е зададен повеќепати со различна содржина.
  7. ↑ 7,0 7,1 „When the Italian Navy attacked Grand Harbour“. Times of Malta. 26 July 2005. Архивирано од изворникот на 4 March 2016.
  8. ↑ Gafa', Kirsty (May 2014). „The Development of Fort St. Elmo and Fort St. Angelo for Heritage and Cultural Tourism“ (PDF). University of Malta. стр. 14. Архивирано од изворникот (PDF) на 2019-01-20. Посетено на 2019-01-20.
  9. ↑ 9,0 9,1 „New breakwater bridge inaugurated in blaze of lights“. Times of Malta. 24 July 2012. Архивирано од изворникот на 22 August 2017.
  10. ↑ „Grand Harbour Regeneration plan: Breakwater bridge to be rebuilt“. The Malta Independent. 24 November 2007. Архивирано од изворникот на 14 November 2018.
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 Micallef, Keith (1 January 2018). „Breakwater bridge to be brought back to light“. Times of Malta. Архивирано од изворникот на 1 January 2018.
  12. ↑ „Breakwater bridge to be rebuilt“. Times of Malta. 13 February 2009. Архивирано од изворникот на 14 November 2018.
  13. ↑ 13,0 13,1 „St Elmo Bridge Officially inaugurated“. The Malta Independent. 25 July 2012. Архивирано од изворникот на 14 November 2018.
  14. ↑ „St Elmo Bridge“. Vassallo Group. 27 May 2016. Архивирано од изворникот на 15 November 2018.
  15. ↑ „St Elmo Bridge open to the public“. Times of Malta. 26 July 2012. Архивирано од изворникот на 22 April 2016. Посетено на 15 November 2018.
  16. ↑ „Press Release – St. Elmo Bridge“. Transport Malta. 26 July 2012. Архивирано од изворникот на 15 November 2018.
  17. ↑ 17,0 17,1 „Bridge to nowhere“. Times of Malta. 1 April 2014. Архивирано од изворникот на 15 November 2018.
  18. ↑ „Breakwater bridge is being repaired“. Transport Malta. 20 May 2015. Архивирано од изворникот на 15 November 2018.
  19. ↑ Micallef, Keith (22 January 2018). „Breakwater bridge suffers fresh damage“. Times of Malta. Архивирано од изворникот на 8 November 2018.

Надворешни врски

уреди


Грешка во наводот: Има ознаки <ref> за група именувана како „б“, но нема соодветна ознака <references group="б"/>.

Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Мост_Свети_Елмо&oldid=5221118“