Лазар Велков

македонски револуционер

Лазар Велков познат како Дивљанец или Дивљански, — македонски револуционер, учесник во македонското револуционерно движење, деец на Македонската револуционерна организација и Внатрешната македонска револуционерна организација.

Лазар Велков
Роден 1880
Дивље, Косовски Вилает, Отоманска Империја
Починал септември 22, 1924(1924-09-22) (возр. 43–44)
Живиње, Кралство СХС

Животопис

уреди
 
Четата на Лазар Велков (вториот одлево).

Роден е во скопското село Дивле, тогаш во Отоманското Царство. По професија е ѕидари. Влегува во Внатрешната македонско-одрински револуционерна организација во 1896 година, го предводел селскиот комитет во Дивле и извршувал курирски задачи. Во 1906 година е уапсен од властите и осуден на 15 години затвор. По Младотурската револуција во 1908 година е амнестира. По 1910 година станува војвода на обновена ВМОРО во Скопско.

За време на Првата балканска војна во 1912 година Велков дејствува со четата во Скопско и ги помага сојузничките сили. По Втората балканска војна во 1913 година е уапсен од новите српски власти во Вардарска Македонија и фрлен во затвор во Белград. Во 1914 година успева да избега и во 1915 година се вклучува во чета, со која навлегол во Кумановско. Подоцна дејствува со чета во Скопско [1][2]. Во 1917 година го потпишува мемоарот на македонските Бугари од Македонија од 27 декември 1917 година [3].

 
Споменик "Паднати за слободата на Македонија" во Ќустендил со името на Велков (29-ти во првата колона).

По Првата светска војна се вклучува во дејноста на обновената ВМРО на Тодор Александров и повторно станува војвода на чета во Скопско. Негов секретар во 1924 година е Петар Станчев [4].

Лазар Велков е тешко повреден во 1924 година во борба со српските сили во месноста Островица помеѓу селата Живине и Колицко и се самоубива [5][6]. Како војвода го заменува Петар Станчев [7].

Наводи

уреди
  1. Лазаров, Кръстю. „Революционната дейност в Кумановско“
  2. Гоцев, Димитър. Национално-освободителната борба в Македония 1912 - 1915, Издателство на БАН, София, 1981, стр. 133 и 150.
  3. Билярски, Цочо. Протестът на македонските българи срещу Холандско-Скандинавския комитет от 27 декември 1917 година, http://www.sitebulgarizaedno.com
  4. Михайлов, Иван. Спомени II. Освободителна борба 1919 - 1924, Льовен, 1965, стр. 144.
  5. Македонски научен институт
  6. Николов, Борис Й. Вътрешна македоно-одринска революционна организация. Войводи и ръководители (1893-1934). Биографично-библиографски справочник, София, 2001, стр. 90.
  7. Енциклопедичен речник КЮСТЕНДИЛ А-Я, София, Издателство на БАН, 1988 г., стр. 179.