Кармен Тортола Валенсија

 

Кармен Тортола Валенсија (1915)
Цртеж на Кармен Тортола Валенсија во Центарот за документација и Музејот на уметничките емисии
Carmen Tórtola Valencia, from a 1918 publication
Кармен Тортола Валенсија, од публикација од 1918 година

Кармен Тортола Валенсија (18 јуни 1882–13 февруари 1955) била шпанска раномодерна танчерка, кореографка, костимографка и сликарка, која генерално настапувала боса. Се вели дека Тортола Валенсија била инспирација за поемата на Рубен Дарио, La bailarina de los pies desnudos („Босиот танчер“).[1]

Биографија уреди

Родена во Севиља- татко Каталонец (Флоренч Тортола Ферер, д. 1891) и мајка од Андалусија (Џорџина Валенсија Валенсуела, д. 1894), таа имала три години кога нејзиното семејство емигрирало во Лондон. Во својата книга Тортола Валенсија и нејзините времиња (1982), Оделот Собрац, еден од нејзините рани биографи, рекол дека Тортола Валенсија развила стил кој изразува емоции преку движење и дека била инспирирана од Исадора Данкан. Членка на Generación del 13, нејзините костими биле дел од колекцијата на Centre de Documentació i Museu de les Arts Escèniques. Нејзиниот шпански модернизам стил овозможил кариера како уметник за танц со соло концерт кој изведува класични, ориентални и шпански дела.[2] Таа го имала своето деби во театарот „Gaiety“ во Лондон (1908), појавувајќи се во театарот „Берлински Винтергартен“ и „Folies Bergère“ во Париз истата година. Настапила во Нирнберг и Лондон во 1909 година. Еден од луѓето што ги подучувал бил англо-индиската танчерка Олив Кредок ака Рошанара. Во 1911 година, таа го направила своето шпанско деби во театарот Ромеа во Мадрид. Таа била во Атенео де Мадрид во 1913 година.

Феминистката уреди

Тортола Валенсија исто така била „пионерска шпанска феминистка на 20 век“.[3] Бидејќи била геј и имала левичарски идеи, Тортола Валенсија била затворена на крајот од Шпанската граѓанска војна. Во 1928 година, таа се запознала со Магрет Анџелес-Вила и потоа биле неразделни. За последен пат танцувала во 1930 година во Кито. Почнала да слика во Барселона каде што починала во 1955 година и била погребана на гробиштата Поблену.[4]

Хартии и имот уреди

Збирката на музички партитури на Тортола се зачувани во Каталонската Библиотека.

Нејзините лични хартии и колекција на фустани се зачувани во Центарот за документација и Музејот на уметностите во Барселона.

Наводи уреди

  1. Clayton, Michelle (Summer 2012). „Touring History: Tórtola Valencia Between Europe and the Americas“. Dance Research Journal. 44 (1): 28–49. doi:10.1017/S0149767711000362.
  2. „Tórtola Valencia and Otherness“. International Repertory of Music Literature. April 24, 2013. Посетено на 2 February 2014.
  3. Pérez, Janet; Ihrie, Maureen (2002). The Feminist Encyclopedia of Spanish Literature: N-Z. Greenwood Publishing Group. стр. 608–. ISBN 978-0-313-32445-1.
  4. „La leyenda de la bailarina Tórtola Valencia renace en una biografía“. ABC. December 4, 2005. Посетено на 2 February 2014.

Поврзано уреди

Надворешни врски уреди