Зоја Чаушеску (романски: Zoia Ceaușescu; 28 февруари 1949 во Букурешт20 ноември 2006 во Букурешт) — романска математичарка, ќерка на комунистичкиот водач Николае Чаушеску и неговата сопруга Елена.

Зоја Чаушеску
Зоја Чаушеску во 1981
Роден(а)28 февруари 1949(1949-02-28)
Букурешт, Романија
Починал(а)20 ноември 2006(2006-11-20) (возр. 57)
Букурешт, Романија
ЖивеалиштеБукурешт
ДржавјанствоРоманија
ПолињаМатематика
Образование
СопружникМирча Опреан

Животопис

уреди

Студирала во средното училиште бр. 24 (сега средно училиште „Жан Моне“) во Букурешт, завршувајќи во 1966 година. Потоа ги продолжила студиите на Математичкиот факултет на Универзитетот во Букурешт.[1] По завршувањето на докторатот по математика, работела како истражувач во Институтот за математика на Романската академија во Букурешт. Нејзината област на специјализација била функционалната анализа. Наводно, нејзините родители биле незадоволни од изборот на својата ќерка за истражување во областа на математиката, така што Институтот бил распуштен во 1975 година. Таа преминала да работи во Институтот за наука и техничка креативност (INCREST, Институт за наука и техничка креативност), каде што конечно започнала и застанала на чело на новиот оддел за математика. Во 1976 година, Чаушеску ја добила наградата Симион Стоилов,[2] за нејзиниот извонреден придонес во математичките науки.

Се омажила во 1980 година со Мирча Опреан, инженер и професор на Политехничкиот Универзитет во Букурешт.

За време на романската револуција, на 24 декември 1989 година таа била уапсена за „поткопување на романската економија“ и била ослободена само осум месеци подоцна, на 18 август 1990 година.[3] Откако била ослободена, неуспешно се обидела да се врати на својата некогашна работа во ИНКРЕСТ, потоа се откажала и се пензионирала.[4] По револуцијата, некои весници објавиле дека живеела див живот, имала многу љубовници и често била пијана.[5]

Откако нејзините родители биле погубени, новата влада ја конфискувала куќата каде што живеела таа и нејзиниот сопруг (куќата била користена како доказ за наводно украдено богатство), па затоа морала да живее со пријателите.

По револуцијата што ги соборила нејзините родители, Зоја објавила дека за времето додека нејзините родители биле на власт нејзината мајка побарала од Секуритате да внимава на децата на Чаушеску, можеби се чувствувала, без „чувство на љубов“.[6] Секуритате „не можела да ги допре“ децата за кои требало да внимава, но информациите што Секуритате ги доставувала создале многу проблеми за децата.[6] Таа исто така забележала дека власта имала „деструктивен ефект“ врз нејзиниот татко и дека „го изгубил чувството за пресуда“.[6]

Зоја Чаушеску верувала дека нејзините родители не биле погребани на гробиштата Генчеа; таа се обидела да ги ексхумира нивните остатоци, но воениот суд го одбил нејзиното барање.

Зоја била позната како упорен пушач.[7] Починала од рак на белите дробови во 2006 година, на возраст од 57 години.

Одбрани публикации

уреди

Зоја Чаушеску издала 22 научни документи помеѓу 1976 и 1988 година. Некои од нив се:

  • Чаушеску, Зоја; Василеску, Флоријан-Хорија (1978). "Тензор производи и заеднички спектар во Хилберт просторите", Зборник на трудови на Американското математичко друштво. Американското математичко друштво. (Ceaușescu, Zoia; Vasilescu, Florian-Horia (1978). „Tensor products and the joint spectrum in Hilbert spaces“ (PDF). Proceedings of the American Mathematical Society. American Mathematical Society. 72 (3): 505–508. doi:10.2307/2042460. JSTOR 2042460. MR 0509243.)
  • Чаушеску, Зоја (1979). "Укинување на контракцијата што испреплетува две изометрии", Математички весник на Мичиген. (Ceaușescu, Zoia (1979). „Lifting of a contraction intertwining two isometries“. Michigan Mathematical Journal. 26 (2): 231–241. doi:10.1307/mmj/1029002216. MR 0532324.)
  • Арсен, Григоре; Чаушеску, Зоја; Константинеску, Тибериу (1988). "Шур анализа на некои проблеми со завршувањето", Линеарна алгебра и нејзини апликации. (Arsene, Grigore; Ceaușescu, Zoia; Constantinescu, Tiberiu (1988). „Schur analysis of some completion problems“. Linear Algebra and its Applications. 109: 1–35. doi:10.1016/0024-3795(88)90195-4. MR 0961563.)

Наводи

уреди
  1. Зоја ЧаушескуПроект „Математичко родословие“ (англиски)
  2. Recognizing excellence in the mathematical sciences : an international compilation of awards, prizes, and recipients. Jaguszewski, Janice M. Greenwich, Conn.: JAI Press. 1997. ISBN 0762302356. OCLC 37513025.CS1-одржување: друго (link)
  3. (романски) Oana Dobre, "Invinsǎ de cancer" Архивирано на 20 мај 2009 г., Evenimentul Zilei, 22 November 2006
  4. (романски) Camelia Onciu, "Sub povara numelui" Архивирано на 29 септември 2007 г., Monitorul de Sibiu, 22 November 2006
  5. "Wild Life of Ceaușescu's Daughter Bared", Los Angeles Times, 10 January 1990, page 2
  6. 6,0 6,1 6,2 The rise and fall of Ceaușescu, a BBC Television Production written and presented by Edward Behr, 1991
  7. (романски) "o fumătoare înrăită" Архивирано на 12 јуни 2012 г. ("An inveterate smoker")