Здружение на преведувачи и толкувачи на Република Северна Македонија (ЗПРМ)
Оваа статија или заглавие има потреба од викифицирање за да ги исполни стандардите за квалитет на Википедија. Ве молиме помогнете во подобрувањето на оваа статија со соодветни внатрешни врски. |
Здружението на преведувачи и толкувачи на Република Македонија (ЗПРМ) — професионално здружение на преведувачите и толкувачите во Република Македонија.
Историјат
уредиЗПРМ[1] било основано во 2010 година во Скопје од страна на 10 еминентни преведувачи и дејствува на целата територија на Република Македонија. Преку своето досегашно делување, ЗПРМ прераснало во препознатлив застапник на интересите на професионалните преведувачи и толкувачи и релевантен соговорник на Владата, министерствата, граѓанските организации, медиумите и јавноста во врска со сите прашања и аспекти на преведувањето и толкувањето.
Цели
уредиОсновната цел[1] на ЗПРМ е унапредување и развој на професиите преведувач и толкувач и професионален развој на припадниците на овие две струки. Поконкретно, целите на ЗПРМ се:
- да ја подига јавната свест за општествените придобивки од работата на преведувачите и толкувачите;
- да ја промовира комуникацијата помеѓу преведувачите и толкувачите, од една страна, и сите други засегнати страни во општеството, од друга страна;
- да поставува и одржува стандарди за професионални практики и етика, и за професионална оспособеност;
- да го стимулира и поддржува образованието на преведувачите и толкувачите;
- да претставува медиум за соработка со лицата од сродните и поврзаните професии; и
- да поттикнува професионални и општествени односи меѓу своите членови.
ЗПРМ ги исполнува целите преку следните активности:
- изготвување анализи, студии и проекти во корист на унапредување на преведувачката и толкувачката професија и статусот на припадниците на овие струки;
- одржување периодични средби;
- организирање обуки за своите членови и за пошироката јавност, организирање семинари, конференции и работилници на теми поврзани со професијата и со потребите за професионален развој на своите членови;
- учество на конференции, семинари и слични настани организирани од други здруженија во и надвор од земјата;
- одржување односи на соработка со професионални организации во сродни области;
- активна соработка со универзитети, фондации, владини институции и граѓански организации за прашања поврзани со образованието и доживотното учење на преведувачите и толкувачите;
- објавување периодични списанија, билтени, известувања, поимници, речници, извештаи, студии и други публикации; и
- други активности за постигнување на целите на ЗПРМ и за промовирање на општата добросостојба на ЗПРМ и неговите членови.
Членство
уредиВо ЗПРМ членуваат преведувачи и толкувачи од Република Македонија без оглед на јазичните комбинации со кои работат. Главните видови членство во ЗПРМ се активно (полноправно), придружно и студентско. Сите членови на ЗПРМ се обврзуваат дека ќе ги почитуваат Статутот, Програмата за работа, Кодексот на професионално и етичко однесување, Стандардите за преведување, Препораките за тарифирање и сите други правила и прописи на ЗПРМ што повремено се усвојуваат, изменуваат и дополнуваат од страна на Собранието на ЗПРМ или неговите тела, како и дека ќе постапуваат според добрите практики во преведувачката и толкувачката професија.
Активности
уредиМеѓу поважните досегашни активности на ЗПРМ се:
- одржување на редовни годишни конференции и стручни работилници;
- организирање на Конкурсот за Наградата за најдобар млад преведувач „Вавилон“[2] (во соработка со Делегацијата на Европската Унија во Скопје);
- спроведување на Програмата за менторство[3] со студентите од филолошките факултети;
- редовно периодично ревидирање и ажурирање на Препораките за тарифирање[4] на преведувачките, толкувачките и сродните услуги;
- анализа на состојбата со судскиот превод и доставување Предлог-измени на Судскиот деловник до Министерството за правда;
- изработка на Ценовник на услуги за судски превод и толкување[5];
- подготовка на Препораки за судски превод и Препораки за толкување во судница;
- изработка на Упатство за јавна набавка на услугите превод и толкување[6], доставено до Бирото за јавни набавки;
- спроведување на истражување, и изработка на Извештај и Препораки за пишување на личните имиња во официјални документи[7], што ќе се достави до Управата за водење на матичните книги и други засегнати страни; и
- прифаќање и застапување на Европскиот стандард за писмен превод ЕН 15038[8] и работа на усвојување на сите ИСО стандарди за превод и толкување, како македонски стандарди на македонски јазик.
Конференција за професионален развој
уредиПочнувајќи од 2013 г., ЗПРМ организира своја годишна конференција чијашто главна цел е да овозможи услови за професионален развој на своите членови и на останатите припадници на професиите преведувач и толкувач, како и на останатите заинтересирани страни. Годишната конференција на ЗПРМ е еден од најважните настани за преведувачите и толкувачите во Република Македонија и редовно предизвикува голем интерес кај колегите. На конференциите на ЗПРМ учествувале еминентни говорници од земјата и странство, вклучувајќи и академски професори и докажани колеги од професијата. ЗПРМ досега има организирано 7 конференции, од кои 5 во Скопје и по една во Тетово (2015 г.) и Охрид (2016 г.).
Вавилон
уредиКонкурсот за Наградата за најдобар млад преведувач „Вавилон“ се спроведува во соработка со Делегацијата на Европската Унија во Република Македонија од 2013 г., а самата награда првпат е доделена во 2014 г. Наградата има за цел да ги охрабри и поддржи младите преведувачи (до 26 годишна возраст) и да поттикне врвен квалитет при преведувањето книжевни дела од европските јазици на јазиците што се зборуваат во Република Македонија. Замислена е како поттик, помош и поддршка на младите културни дејци и служи за афирмација на преведувачката професија, воопшто. Конкурсот предвидува целогодишни активности во повеќе фази, и опфаќа:
- информативни средби за претставување на конкурсот и наградата, во средните училишта и на јазичните факултети, како и на други погодни места;
- практични работилници за книжевен превод со млади преведувачи;
- составување на комисиите за оценување на преводите и нивна тековна работа; и
- свечено доделување на наградата.
Циклусот започнува со распишување на конкурсот во септември и завршува со церемонијално доделувањето на наградата во септември следната година. Досега се организирани и спроведени шест изданија на Конкурсот за Наградата „Вавилон“, а доделени се вкупно 10 први награди за преводи на македонски, албански и турски јазик.
Програма за менторство
уредиПрограмата за менторство на ЗПРМ и Филолошкиот факултет „Блаже Конески“ – Скопје е осмислена како одговор на оскудните можности за пракса за студентите по преведување и толкување во Република Македонија. Замислена е да служи како мост меѓу академскиот и професионалниот живот на овие студенти. Преку симулација на автентичен професионален ангажман, Програмата им нуди можност на студентите да дојдат во контакт со искусни колеги, да соработуваат и да учат од нив и одблиску да добијат вистинска слика за сите аспекти на професиите преведувач и толкувач. Наменета е за студенти на четврта година од студиските програми за преведување и толкување. Програмата се реализира со искусни волонтери од ЗПРМ и во неа се опфатени јазични комбинации за коишто има пријавено ментори од ЗПРМ. Реализацијата на Програмата започна во 2017 г. и досега се спроведени 4 циклуси со вкупно 47 студенти и 12 ментори. Во тек е петтиот циклус.
Изданија
уредиЗПРМ има издадено Водич низ правните системи во регионот, како и Омниглосар[9] (електронска верзија од Водичот) во соработка со Здружението на постојани судски преведувачи и толкувачи на Србија (УССПТС) (www.sudskiprevodiocisrbije.com).
Членство во други организации
уредиЗПРМ остварува соработка со други домашни и странски организации и е член на:
- Меѓународната мрежа за терминологија TermNet, од 2013 г. (www.termnet.org);
- Меѓународното здружение на професионални преведувачи и толкувачи (IAPTI), од 2014 г. (www.iapti.org);
- Одборот за доверливост и односи со јавноста на Филолошкиот факултет „Блаже Конески“ при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје, од 2014 г. (www.flf.ukim.edu.mk Архивирано на 15 јануари 2009 г.); и
- Европскиот совет на здруженија на книжевни преведувачи (CEATL), од 2016 г. (www.ceatl.eu).
Наводи
уреди- ↑ 1,0 1,1 „архивски примерок“. Архивирано од изворникот на 2020-05-05. Посетено на 2020-05-21.
- ↑ „архивски примерок“. Архивирано од изворникот на 2020-05-05. Посетено на 2020-05-21.
- ↑ „архивски примерок“ (PDF). Архивирано од изворникот (PDF) на 2020-11-27. Посетено на 2020-05-21.
- ↑ „архивски примерок“ (PDF). Архивирано од изворникот (PDF) на 2020-10-30. Посетено на 2020-05-21.
- ↑ „ttp://mata.mk/wp-content/uploads/2019/07/ЦЕНОВНИК-НА-УСЛУГИ-ЗА-СУДСКИ-ПРЕВОД-И-ТОЛКУВАЊЕ-со-вовед-финален_30-мај-2019-2.pdf“ (PDF). Архивирано од изворникот (PDF) на 2020-10-30. Посетено на 2020-05-21. Надворешна врска во
|title=
(help) - ↑ „архивски примерок“ (PDF). Архивирано од изворникот (PDF) на 2021-05-16. Посетено на 2020-05-21.
- ↑ „архивски примерок“ (PDF). Архивирано од изворникот (PDF) на 2021-01-25. Посетено на 2020-05-21.
- ↑ „архивски примерок“ (PDF). Архивирано од изворникот (PDF) на 2021-05-16. Посетено на 2020-05-21.
- ↑ „архивски примерок“. Архивирано од изворникот на 2020-05-05. Посетено на 2020-05-21.