Војвода (симфониска балада)

Војвода, оп. 78, ― „симфониска балада“ за оркестар, напишана од Пјотр Илич Чајковски во 1891 година. Се заснова на преводот на Александар Пушкин на песната на Адам Мицкевич со тоа име.

Чајковски почнал да работи на делото во септември 1890 година, но не го завршил до блиску до премиерата повеќе од една година подоцна. Потоа бил активно ангажиран во завршувањето на неговата последна опера Јоланта. Премиерата на баладата, со која тој диригирал, била одржана на 18 ноември 1891 година, во Москва. Бил многу незадоволен од работата; уште пред првиот настап тој одлучил дека во најдобар случај е просечно и се заканил дека ќе ја уништи партитурата. По настапот изјавил „Такво ѓубре никогаш не требало да се пишува“. Својата закана ја изврши ден по првиот настап. Сепак, оркестарските делови биле преземени од Александр Силоти, а партитурата подоцна била преработена.

Подоцна, Чајковски му напишал на својот издавач П. Јургенсон: „Не жалам за Војвода - го доби она што го заслужи. Не ми е ни најмалку жал, бидејќи сум длабоко убеден дека ова дело ќе ме компромитира... Ако нешто вакво нешто се случи повторно, ќе го искинам на парчиња или во спротивно целосно ќе се откажам од компонирањето. Не за ништо на светот сакам да одам на валкана хартија како Антон Григориевич [Рубинштајн] кога сè е одамна спакувано“.

Делото е забележливо како прва употреба на селеста од страна на Чајковски. Тој е најпознат по користењето на овој инструмент во балетот „Оревокршачка“ (особено, но не исклучиво, во „Танцот на шеќерната самовила“), кој била напишана по баладата. Сепак, тој не бил првиот композитор што го користел: Ернест Шаусон ја користел селестата во дело за мал оркестар во 1888 година.

Извадоци од партитурата биле искористени во балетот „Ана Каренина“ од 2005 година, во кореографија на Борис Ајфман.

Слично именувани дела

• Во 1867-1868 година, Чајковски ја напишал операта „Војвода“, заснована на драмата „Сон на Волга“, од Александар Островски. Освен насловот, оваа опера нема ништо заедничко со симфониската балада.
• Во 1886 година, Чајковски напишал инцидентна музика за сцената „Домовик“ од „Сон на Волга“.

Забележителни снимки

• Антал Дорати диригирајќи со Националниот симфониски оркестар
• Јуриј Краснополски диригирајќи со Новофилхармонискиот оркестар
• Ендрју Литон диригирајќи со Даласкиот симфониски оркестар
• Василиј Петренко диригирајќи со Кралската ливерпулска филхармонија
• Евгениј Светланов диригирајќи со Државниот академски симфониски оркестар на Руската Федерација
• Вјачеслав Овчиников диригирајќи Државниот симфониски оркестар за радио и телевизија на СССР
• Михаил Плетњов диригирајќи со Рускиот национален оркестар

Наводи

• Александар Познански, Чајковски: Потрагата по внатрешниот човек, стр. 542
• Џон Варак, Чајковски, стр. 252–253

Надворешни врски

• [[scores:Category:{{{id}}}|Слободни партитури од The Voyevoda (symphonic ballad), Op.78]] од проектот „Меѓународна библиотека на партитури“
• Tchaikovsky Research