Возрасен центризам
Возрасниот центризам (анг. Adultcentrism) е претеран егоцентризам на возрасните,[1] вклучувајќи го и верувањето дека возрасната перспектива е инхерентно подобра (кога ќе се спореди со деца). Се користи за да се опишат условите со кои се соочуваат децата и младите во училиштата, домовите и средините на заедницата; сепак, возрасниот центризам не секогаш се заснова на поим да се биде добар или лош,[2] за разлика од стигматизацијата врз основа на возраст.
Дефиниција
уредиВо социјалната работа, возрасниот центризам е препознаен како потенцијална пристрасност кај возрасните за разбирање и одговарање на децата.[3] За оваа пристрасност се вели дека се протега од разликата во возраста помеѓу детето и возрасниот. Разликите - вклучително и јазикот, стиловите на комуникација и погледот кон светот - можат да создадат пречка за надминување. Наместо да им се дозволи на возрасните да го споделат своето мислење, возрасниот центризам ја признава немоќта и неможноста на младите да влијаат на системите на авторитет што ги создадоа возрасните.[4] Ова создава бариери за делотворна пракса со деца;[5] се вели дека возрасниот центризам е сличен на егоцентризмот, каде што некој ги става своите лични перспективи, потреби и верувања пред сите други, како и етноцентризмот, кој ги става културните и социјалните верувања на една личност пред сите други.[6][7]
Области на употреба
уредиЗа полето на работна терапија, се вели дека возрасниот центризам „ги наведува истражувачите да ги потценуваат детските способности“.[8] Според еден истражувач, „овој став може да се види кога истражувачите претпоставуваат дека знаат сè што треба да знаат за децата затоа што биле деца“. Истражувањата исто така покажаа дека ова ги тера возрасните да останат во рамките на нивната перспектива, со што се дискриминираат децата преку стигматизација врз основа на возрастстигматизација врз основа на возраст.[9] Во однос на работната терапија, „Возрасниот центризам се појави во литературата за семејна терапија за да ја опише склоноста на возрасните да го гледаат светот од перспектива на возрасните и притоа да не разберат или да ценат како децата и младите гледаат на работите“.[10]
Поврзано
уреди- Возрасна дискриминација
- Полнолетна доминација
- Ефебифобија (страв/омраза кон млади)
- Педофобија (страв/омраза кон деца)
- Токофобија (страв кон раѓање деца)
- Геронтофобија (страв од стареење)
- Детски права
- Младешки права
- Граѓанско учество
- Асоцијација за национални младешки права
- Гласачка возраст
- Конвенција за правата на детето
- Гласање на 16 години
- Возрасно-малолетничка доктрина
Наводи
уреди- ↑ Verhellen, E. (1994). Convention on the rights of the child: Background, motivation, strategies, main themes. Leuven/Apeldoorn: Garant.
- ↑ Petyr, C. (1992) "Adultcentrism to practice with children," Families in Society. 73(3) стр. 411.
- ↑ Goode, D. (1986) "Kids, culture and innocents." Journal of Human Studies. 9(1) pp83-106.
- ↑ „Архивиран примерок“. Архивирано од изворникот на 2016-03-04. Посетено на 2012-10-30.
- ↑ http://psycnet.apa.org/psycinfo/1993-11298-001
- ↑ Petr, C. (1992). "Adultcentrism in practice with children," Families in Society. 73, pp408-416.
- ↑ Petr, C. (2003) Social Work with Children and Their Families: Pragmatic Foundations. Oxford University Press. p13
- ↑ Royeen, C.B. (2004) Pediatric Issues in Occupational Therapy: A Compendium of Leading Scholarship American Occupational Therapy Association. p38.
- ↑ Fine, M. (1987) "Why urban adolescents drop into and out of public high school." In School Dropouts: Patterns and Policies, G. Natriello, ed. New York: Teachers College Press, Columbia University.
- ↑ (1996) "Chapter 2, Homelessness and Early Home Leaving: Prevention and early intervention," in Homelessness among young people in Australia. Hobart, Australia: National Clearinghouse for Youth Studies. p8