Бакрорез

Бакрорез^[1] (француски: chalcographie, германски: Kupferstich, англиски: chalcography) – графичка техника, длабок печат, во која матрицата, подлогата се обработува за печатење по механички пат.

Историја

Врежувањето врз метални подлоги било познато во Кина уште од X век, а во Европа од почетокот на XIII век.

Бакрорезот како техника се развила во рамките на златарскиот занает и тоа најмногу за врежување на орнамент и други украси. Кон четириесеттите години на XV век, бакрорезот започнал да се користи и за илустрирање на текстови, особено црковни како и за украси на разни кутии, молитвеници, украсувани со боја и позлата.

Најран отпечаток во бакрорез, како графичко дело, се смета графичкиот лист на анонимниот германски мајстор од 1446 година насловен „Камшикување“.

Најзначајни најистакнати автори од овој ран период биле Мартин Шонгауер (околу 1435-1491) и Албрехт Дирер кој бил еден од најголемите германски и европски бакроресци. Покрај нив, познати биле и: Ханс Балдунг (1484—1545), Лукас ван Лејден (1494—1533), Лука Кранах Помладиот (1515—1586), Хендрик Голциус (1558—1617), Клод Мелан (1598—1688).

Од подоцнежниот период попознати биле современите мајстори: Стенли Вилијам Хејтер (1901—1988), Жак Вијон (1865—1963) и други ^[2].

Метод

Пред да биде исцртана и изгравирана, металната плоча треба да биде исполирана, исчистена, одмастена, а самото гравирање се изведува со помош на разни игли, ножеви и длета изработени од висококвалитетен челик.

При гравирањето, плочата треба да е поставена на кожно перниче, за да може да се движи и врти во сите насоки во фазата на изработката на цртежот.

Понатамошната постапка, подготовката за печатење е слична како кај бакрописот, со тоа што поставувањето на бојата треба да биде изведено попедантно и попрецизно^[3].

Бакрорезот е исклучително тешка графичка техника, денес ја практикуваат мал број уметници, а карактеристична е по јасните и прецизни линии.

Поради тоа, меѓу другото до скоро била употребувана за печатење и на хартиени пари^[4].

Галерија

Карти за играње, Страдањата на Св. Себастијан, 1440
Карти за играње, студија за птици, 1450
Монограми Е.С., Болниот Христос со ангели, 1460
Андреа Монтања, Баханалии, 1470
Мартин Шонгауер, Страдањата на Св. Антониј, 1470
Мартин Шонгауер, Поклонувањето на Трите кралеви, 1475
Лукас ван Лајден, Починка на патот од бегството од Египет, 1506
Албрехт Дирер, Мадона, 1514
Албрехт Дирер, Меланхолија I, 1514 – Проект на Гугл Арт
Лукас ван Лејден, Голгота, 1517
Маркантонио Раимонди (наречен Рафаел), 1520-1525, Вознесение,
Агостино Карачи, Портрет, 1585
Хендрик Голциус, Фаетон, 1588 – Проект на Гугл Арт
Аегидус Саделер , Алегоричен двоен портрет на Вартоломеј Спангер и неговата покојна сопруга Кристина, 1600 година, Национална галерија во Прага
Матхаус Меријан, Вроцлав, 1642
Клод Мелан, Христовиот лик на убрусот од Вероника, 1649
Роберт Нантеуил, Портрет на Лудвиг XIV (1664) – Проект на Гугл Арт
Вилијам Хогарт – Напредокот на Рејк, гравура на бакар, 1735 – Проект на Гугл Арт
Џон Флексман, Праведниот суд, 1804

Поврзано

Бакропис

Наводи

↑ „бакрорез“ — Дигитален речник на македонскиот јазик
↑ [ https://wp.radiertechniken.de/trockene-techniken/der-kupferstich/ Архивирано на 19 јули 2019 г. Kupferstich]
↑ bakrorez
↑ „Chalcographie“. Архивирано од изворникот на 2020-07-15. Посетено на 2019-09-25.

Литература

Џевад Хозо, Уметност на мултиоригиналот Прва књижевна комуна Мостар, 1988.
Јан Балека, Ликовна уметност. Речник (сликарство, скулптура, графика), Академија Прага 1997, ISBN 80-200-0609-5
Олдрих Ј., Блажичек, Кропачек, Речник на поими од историјата на уметноста, Одеон Прага 1991, ISBN 80-207-0246-6

Надворешни врски

[1] „бакрорез“ — Дигитален речник на македонскиот јазик

[2] [ https://wp.radiertechniken.de/trockene-techniken/der-kupferstich/ Архивирано на 19 јули 2019 г. Kupferstich]

[3] rorez

[4] „Chalcographie“. Архивирано од изворникот на 2020-07-15. Посетено на 2019-09-25.

[1]

[2]

[3]

[4]