Википедија

Човекови права во Малта

Човековите права во Малта се уставно дефинирани. Човековите права се однесуваат на изразување и третман на други граѓани, во областите вклучувајќи религија, изразување и труд. Уставот делува како непристрасна одредница во граѓанските прашања, вклучително и прашањата за човековите права. Народните правобранители на Малта се овластени да истражуваат спорови кои ги прекршуваат законите утврдени со уставот. Основани се неколку организации и невладини организации со цел да се создаде свест и да се повика на промени околу одредени слободи и права во Малта. Уставот содржи слични слободи како и другите европски нации и има за цел да ги достигне стандардите утврдени со Универзалната декларација за човекови права (УДЧП).

Историја

уреди

Карактеризиран со влијанието на британското владеење на Малта, потеклото и развојот на малтешките човекови права може силно да се проследи наназад до владините практики во Обединетото Кралство. На 15 јуни 1802 година, 104 претставници од градовите и селата на Малта потпишале декларација со која се потврдила монархиската моќ и основниот сет на права:[1]

  • Слободните мажи имаат право сами да си ја изберат религијата.
  • Дека ниту еден човек нема лична власт над животот, имотот или слободата на друг.
  • Моќта лежи само во законот, а воздржаноста или казната може да се примени само во послушност на законот.

По Првата светска војна, Малта била погодена од неспособност да обезбеди основни резерви на храна и за поголемиот дел од островите, зголемувајќи ги трошоците за живот по војната. Сепак, некои поделби во општеството (увозници на жито, трговци) [2] просперирале економски, поттикнувајќи социјално незадоволство кон државата. Д-р Филипо Скеберас од Националното собрание на Малта работел да ја одбрани нацијата и да донесе општествени и политички промени. Тој повикал на состанок на Националното собрание на 7 јуни 1919 година.[3] За време на одржувањето на Националното собрание, демонстрантската толпа се бунтувала со огорченост кон сегашната британска команда. Ова резултирало со загуба на четворица малтешки граѓани од страна на британските војници, сега почестени како национален празник, Сет Џуњо. После оваа компликација, уставниот напредок бил забрзан и на 20 ноември 1919 година, Малтежаните добиле уверување дека ќе добијат свој парламент, овозможувајќи домашно решавање на внатрешните работи. Подоцна, на 30 април 1921 година бил доделен нов устав.[3] Биле одржани избори и во ноември се собра првиот малтешки парламент.[4]

Уставот од 1941 година [5] во својот извор ја имал Европската конвенција за човекови права, која стапила на сила во 1953 година. [6] Тоа го потврдува правото на секое лице во Малта на основните права и слободи на поединецот. Малта стекнала независност од Британската империја во септември 1964 година. Уставот од 1964 година содржел опсежен и судски спроведлив закон за права, на пример, право на живот и безбедност на личноста, приватност на домот и друг имот.[5] Во 2004 година, Малта се приклучила на Европската унија.

Извори на права

уреди

Изворот на правата е првенствено заснован во Уставот на Малта. Поглавје II (Декларација за принципи) повторува список од шеснаесет ( членови 7-21) експлицитни права кои ја обезбедуваат основата за правата што ги спроведува нацијата, како што вели член 21 ( Примена на принципите ):

„ Одредбите од ова поглавје нема да бидат применливи пред ниту еден суд, ... и целта на државата е да ги применува овие принципи при донесувањето закони. “ [5]

Меѓутоа, заштитата на човековите права се спроведува со Уставот на Малта во Поглавје IV ( Основни права и слободи на поединецот; членови 32 - 45) Првенствено, овие права се стремат да постигнат три основни принципи како што е наведено во уставот:

„(а) животот, слободата, безбедноста на лицето, уживањето на имотот и заштитата на законот;

(б) слобода на совест, на изразување и на мирно собирање и здружување; и

(в) почитување на неговиот приватен и семеен живот“ (член 32).[5]

Во прилог на Уставот, Законот за ревизија на статутот, 1980 година [7] и законите на Малта [8] придонесуваат за судско спроведување и регулирање на правата во нацијата. Конституентите на малтешкиот закон вклучуваат над 600 поглавја кои се однесуваат на однесувањето на поединците, нивните права и нивниот однос кон другите поединци.

Слободи

уреди

Основен преглед на националните права е наведен во Поглавје II ( Декларација за принципи ) од Уставот на Малта:

7. Право на работа.

8. Промоција на културата и сл.

9. Заштита на пејзажот и историско и уметничко наследство.

10. Задолжително и бесплатно основно образование.

11. Образовни интереси.

12. Заштита на работата.

13. Работни часови.

  • 48 часа се законските максимални часови на работа. (По 40 часа, осумте дополнителни часови треба да се платат како надомест за прекувремена работа) [9]
  • Додека работите во Малта, законски имате право на 25 дена годишен одмор. Работниците имаат право и на слободни денови за државни празници кои не се во сабота или недела.[9]

14. Еднакви права на мажите и жените.

15. Минимална возраст за платена работа.

  • Минималната возраст за вработување е 16 години [10]
Национална минимална плата (неделно)
На возраст од 18 години и повеќе 175,84 €
Возраст 17 години 169,06 €
Под 17 години 166,22 €

16. Заштита на трудот на малолетниците.

17. Социјална помош и осигурување.

18. Поттикнување на приватното економско претпријатие.

19. Заштита на занаетчиските занаети.

20. Поттикнување на задругите.

20 А. Учество на државјани на Малта кои живеат во странство.

21. Примена на принципите.

Уставот предвидува дека ограничувањата треба да имаат за цел да обезбедат дека уживањето на правата и слободите на кој било поединец не ги нарушува правата и слободите на другите или јавниот интерес. Законот го криминализира говорот што промовира омраза врз основа на пол, родов идентитет, сексуална ориентација, раса, боја на кожа, јазик, етничко потекло, религија или убедување или политички или други мислења. Поттикнување на верска омраза се казнува со затвор од шест до 18 месеци.[11]

Третман на групи и малцинства

уреди

Во принцип, секое фундаментално право и слобода важат подеднакво за сите луѓе, меѓутоа, Малта доживеала настани и пријавила сценарија кои претставуваат ниво на нееднаквост меѓу групите и малцинствата.

Баратели на азил и бегалци

уреди

Законот предвидува давање статус на азил или бегалец, а владата воспоставила систем за обезбедување заштита на бегалците. Малта е потписник на

 
Малтешки бегалски камп

Конвенцијата за бегалци од 1951 година која се однесува на статусот на бегалците и нејзиниот протокол од 1967 година од 1971 година.[12] Откако барателот на азил ќе поднесе барање тој/таа ги има следните права:[12]

  • Право да остане во Малта во очекување на испитувањето на случајот.
  • Право на добивање информации за постапката за азил.
  • Право на примање услуги на преведувач.
  • Право на комуникација со УНХЦР.
  • Право на барање правна помош.
  • Право на доверливост.

Помеѓу јануари 2018 и септември 2018 година, 100 лица добиле статус на бегалци. Од јануари 2018 до август 2018 година, земјата одобри супсидијарна заштита на 334 лица [11]

ЛГБТ

уреди

Малта е призната за обезбедување висок степен на слобода на своите ЛГБТ граѓани. Малта е една од ретките земји во светот што ги направи еднакви правата на ЛГБТ на уставно ниво.[13] Малта сега е рангирана број еден во рангирањето на ИЛГА-Европа (Меѓународна асоцијација за лезбејки, геј, бисексуалци, транс и интерсексуалци) на сите 49 земји во Европа во однос на почитувањето на човековите права и еднаквоста.[14]

Владата на Малта, исто така, вовела уште една мерка за поддршка на правата на ЛГБТК+ со воведување на небинарниот пол „Х“ како опција во официјалната документација.[15]

Правата на жените

уреди

И покрај експлицитната цел за постигнување еднаквост меѓу мажите и жените, утврдена во уставот, „...државата особено ќе се стреми кон тоа да обезбеди работничките да уживаат еднакви права и исти плати за иста работа како и мажите“. (член 14), Малта сè уште се смета за зад просекот на ЕУ во однос на родовата еднаквост.[16] Од 2015 година, Малта сè уште е рангирана на 15-то место во ЕУ-28, според индексот објавен од Европскиот институт за родова еднаквост .[17]

Организации вклучувајќи го Националниот совет на жените Малта (NCW) [18] и Фондацијата за женски права [19] постојат како надворешно тело кое ги промовира правата и образованието на жените за нивните права. На пример, Националниот совет на жени Малта објавува годишни резолуции [20] кои се однесуваат на мноштво прашања кои не се ограничени на правата на жените.

Резолуциите на NCW од јануари 2019 година вклучуваат:

  • Животна рамнотежа и родовиот јаз во платите
  • Холистички пристап кон миграцијата
  • Зголемување на платеното породилно отсуство за татковците

Во 2014 година, владата вовела бесплатна грижа за децата за родителите во работата и образованието, како и утринска и постучилишна грижа. Оттогаш бројот на жени кои повторно влегуваат на пазарот на трудот по породувањето се зголеми за 6%.[21] Помеѓу 2005 и 2015 година, просечната месечна заработка на жените и мажите се зголеми, иако родовиот јаз малку се зголеми. Жените месечно заработуваат приближно 15% помалку од мажите.[16]

Попреченост

уреди

Законот за еднакви можности (лица со попреченост) (Закон I од 2000 година) (Поглавје 413), забранува неправедна дискриминација врз основа на попреченост.[22] Опсегот на овој акт се движи од вработување до пристап до јавни објекти [23] и ги опфаќа сите елементи што ги сочинуваат слободите кои се усогласени со редовните граѓани. Како што е дефинирано во актот, „ правата на лицата со попреченост“ ги опфаќаат релевантните права како што е наведено во Конвенцијата на Обединетите нации за правата на лицата со попреченост,[24] усвоена на 13 декември 2006 година. Членовите содржани во оваа конвенција вклучуваат Право на живот (член 10), Слобода од експлоатација, насилство и злоупотреба (член 16) и соодветен животен стандард и социјална заштита (член 28). [25] Законот, исто така, наведува дека државата ја поддржува одговорноста да обезбеди какви било информации и рана и сеопфатна интервенција за потенцијалните попречености, како и услуги и помош за децата со попреченост и нивните семејства. Во членот 16 од уставот на Малта се вели : „Лицата со посебни потреби и лицата неспособни за работа имаат право на образование и стручна обука“. Националната стратегија за попреченост на Малта е имплементирана со намера секое лице со попреченост да стане активен граѓанин со слобода да прави индивидуални избори и избори кои придонесуваат за општеството.[26] Целта на стратегијата е да се олеснат подобри можности за лицата со попреченост на пазарот на трудот, подобрување на образовното искуство, обезбедување социјални услуги и на крајот промовирање на основните човекови права. 

Наводи

уреди
  1. ↑ McDonald, Neil (2016). Malta & Gozo a megalithic journey. LULU COM. ISBN 978-1326598358. OCLC 980435217.
  2. ↑ „Constitutional Development“. Maltese History & Heritage (англиски). 2013-04-28. Посетено на 2019-05-30.
  3. ↑ 3,0 3,1 „Sette Giugno“. www.users.on.net. Архивирано од изворникот на 2015-07-17. Посетено на 2019-05-30.
  4. ↑ „Historical Background“. Parliament of Malta (англиски). 2014-05-23. Архивирано од изворникот на 2019-03-24. Посетено на 2019-05-30.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Republic of Malta (1964). The Constitution of Malta. pp.1-79.
  6. ↑ „European Court of Human Rights - ECHR, CEDH, news, information, press releases“. www.echr.coe.int. Посетено на 2019-05-08.
  7. ↑ „Statute Law Revision Act“. www.justiceservices.gov.mt. Посетено на 2019-05-31.
  8. ↑ „MJCL - Laws of Malta“. www.justiceservices.gov.mt. Посетено на 2019-05-31.
  9. ↑ 9,0 9,1 „Working Conditions in Malta“. www.internations.org (англиски). Архивирано од изворникот на 31 May 2019. Посетено на 2019-05-31.
  10. ↑ „Minors and Youth in Malta - Minimum Age for Work“. Mywage.org/Malta (англиски). Посетено на 2019-05-30.
  11. ↑ 11,0 11,1 Bureau of Democracy, Human Rights and Labour. (2018). Malta 2018 Human Rights Report (pp. 1-17, Rep.). United States Department of State.
  12. ↑ 12,0 12,1 „Asylum Seekers - UNHCR Malta“. UNHCR (англиски). Посетено на 2019-05-13.
  13. ↑ Ltd, Allied Newspapers. „Malta among just five countries which give LGBT people equal constitutional rights“. Times of Malta (англиски). Посетено на 2019-05-13.
  14. ↑ Празен навод (help)
  15. ↑ Collins, Nicola (25 July 2018). „This Small Island Nation Is Leading the Way for LGBT Rights in Europe“. Culture Trip. Посетено на 2019-05-13.
  16. ↑ 16,0 16,1 Ltd, Allied Newspapers. „Malta remains worse than EU average for gender equality“. Times of Malta (англиски). Посетено на 2019-05-30.
  17. ↑ „Malta | Index | 2015 | Gender Equality Index 2017“. European Institute for Gender Equality (англиски). Посетено на 2019-05-30.
  18. ↑ „National Council of Women of Malta - Promoting Equality of Opportunities“. www.ncwmalta.com. Посетено на 2019-05-30.
  19. ↑ „Womens Rights Foundation|Malta|wrf.org.mt|Home“. wrfmalta2 (англиски). Посетено на 2019-05-30.
  20. ↑ „National Council of Women of Malta - Promoting Equality of Opportunities“. www.ncwmalta.com. Архивирано од изворникот на 2019-11-23. Посетено на 2019-05-30.
  21. ↑ „Women Leaders Index Gender Equality Case Study: Malta“. Global Government Forum (англиски). 2017-09-05. Посетено на 2019-05-30.
  22. ↑ „Equal Opportunities (Persons with Disability) Act (Cap. 413)“. www.justiceservices.gov.mt. Посетено на 2019-05-31.
  23. ↑ „Malta - Equal Opportunities (Persons with Disability) Act (Act I of 2000) (Cap. 413)“. www.ilo.org. Посетено на 2019-05-31.
  24. ↑ „Convention on the Rights of Persons with Disabilities (CRPD) | United Nations Enable“. www.un.org. Посетено на 2019-05-31.
  25. ↑ „Convention on the Rights of Persons with Disabilities - Articles | United Nations Enable“. www.un.org. Посетено на 2019-05-31.
  26. ↑ „The Malta National Disability Strategy“. activeageing.gov.mt (англиски). Архивирано од изворникот на 31 May 2019. Посетено на 2020-10-09.

https://www.state.gov/reports/2021-country-reports-on-human-rights-practices/malta/

Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Човекови_права_во_Малта&oldid=5299750“