Википедија

Човекови права во Грузија

Човековите права во Грузија се загарантирани со уставот на земјата. Постои независен Јавен правобранител на Грузија за човекови права, избран од парламентот за да обезбеди спроведување на човековите права.[1] Сепак, според Амнести интернешенел,[2] Хјуман рајтс воч, Стејт департментот на САД[3] и грузиската опозиција[4] дека овие права често се прекршуваат.

Дополнително, околу 20% од територијата на Грузиската ССР е спорна (окупирана според мислењето на владата во Тбилиси и многу други земји) и има чести наводи за кршење на човековите права и на овие територии.

Правата на малцинствата

уреди

Владата на Грузија презела позитивни чекори за заштита на верските малцинства. Нападите против оние од различни вери стивнале по револуцијата, а водачот на овие напади, Василиј Мкалавишвили, бил уапсен и затворен од властите. Премиерот Зураб Жванија беше клучен поддржувач да се дозволи признавање на верските организации од државата, но тој се соочил со значително противење од сопствената влада: неговиот сопствен претседател изјавил дека државата треба да направи сè што може за „да ја заштити Грузија од штетно надворешно влијание“. И покрај реформите кои дозволуваат малцинските цркви да се регистрираат во 2005 година, Грузиската православна црква има значителен монопол во Грузија, додека на малцинските групи им е тешко дури и да градат места за богослужба.

Конкордатот од 2002 година помеѓу ГОЦ и грузиската влада е воспоставен и со него на Грузиската православна црква ѝ се доделува привилегиран статус во Грузија и ѝ дава авторитет над сите верски прашања. Таа е единствената црква која има статус ослободен од данок и често се консултира за владините прашања. Заедно со ослободувањето од данок, Грузиската православна црква, исто така, добива одредено финансирање од владата. Главната причина за тоа е што црквата отсекогаш била многу активна во културниот развој на земјата и исто како и во повеќето источни православни земји, границата помеѓу културата и религијата е нејасна.

Грузија ја ратификувала Рамковната конвенција за заштита на националните малцинства (РКНМ) во 2005 година. Невладината организација „Толеранција“ во 2008 година истакнала дека неколку членови на ФКПНМ се изземени од целосна имплементација од грузискиот парламент. Поточно, компромитирани се одредбите за целосно изразување на јазиците на малцинството во културните, образовните и административните прашања, тврди организацијата. На пример, бројот на азербејџански училишта е намален, а се наведуваат случаи на назначување на директори во азербејџански училишта кои не зборуваат азербејџански.[5]

Слобода на изразување и на медиумите

уреди

Слободата на говор, изразување и медиуми е генерално призната во Грузија, но за жал имало случаи каде не било така особено за време на грузиските демонстрации во 2007 година, полицијата го нападнала седиштето на каналот Имеди, што довело до прекин на емитувањето на демонстрациите.[6]

Мачење на затвореници

уреди

Со години, организациите за човекови права барале од претседателот Саакашвили и неговата влада да ги разгледаат наводните злосторства во грузиските затвори. Во 2010 година, Комисијата за човекови права на Советот на Европа известил: „Условите за живот во затворите и затворските логори во Грузија – исто така познати под нивното еуфемистичко име како „поправни установи“ – не се погодни за постигнување подобри резултати од затворениците. Сосема спротивно: системот претставува прекршок против меѓународните стандарди за воспитно-поправните установи. Вообичаени се барањата за помош за да се запре тортурата во нивните затвори. Бидејќи затворениците се плашат да не ја влошат ситуацијата, избегнуваат да именуваат поединечни мачители.

Од 2010 година, достапноста на медицинска нега во затворите и логорите беше тотално несоодветна што доведе до многу висока смртност во грузиските затвори и човековите права на затворениците едноставно се игнорираат.[7] Многу други организации ја предупредиле владата на Сакашвили, вклучително и Стејт департментот на САД во 2008 година [8]

И покрај светските предупредувања до владата на Саакашвили, Партијата на Обединетото национално движење во врска со човековите права во грузиските затвори, чуварските организации објавиле дека има мало или никакво подобрување.

Европската унија остро ја осудила злоупотребата на затворениците и ги повикала грузиските власти да ги казнат виновниците. Високата претставничка за надворешна политика на ЕУ, Кетрин Ештон, изјавила дека е „згрозена од шокантните снимки од злоставувањата извршени врз затворениците во затворот Глдани. Од витално значење е овие и други инциденти да бидат темелно и транспарентно истражени и виновниците да одговараат“, рекла таа во изјавата.[9]

Руперт Колвил, портпарол на Канцеларијата за човекови права на Обединетите нации во Женева, ја повикал Грузија „навремено, непристрасно и ефикасно“ да ги истражи сите случаи на злоупотреба и да преземе чекори „за да се осигура дека затворите и притворските центри се управуваат во согласност со меѓународното право за човекови права и стандарди“.[10]

Прашањата од организациите за човекови права ширум светот доаѓаат по меѓународната загриженост за слободни и фер избори во Грузија во 2012 година.[11]

Ослободување на политички затвореници во 2013 година

уреди

На 13 јануари 2013 година, 190 лица именувани како политички затвореници од Парламентот на Грузија беа ослободени од затвор според законот за амнестија спонзориран од законодавците дел на Грузискиот сон, кој бил усвоен во 2012 година по ветото на претседателот Михаил Саакашвили.[12]

Анти-ЛГБТ немири и контра протести

уреди
 
Грузијците протестираат против хомофобијата пред парламентот по немирите против ЛГБТ луѓето

За време на месецот на гордоста во 2021 година, грузиските ЛГБТ активисти го откажале закажаниот Марш на гордоста откако анти-ЛГБТ демонстранти упаднале во седиштето на Тбилиси Прајд и нападнале приближно 50 новинари.[13] Анти-ЛГБТ демонстрантите ги обвиниле новинарите дека делуваат против традиционалните грузиски вредности.[14] Тбилиси Прајд ги обвини владата и црквата дека поттикнале „огромен бран на омраза“ против ЛГБТ заедницата и дека не ги штитиле правата на граѓаните.[13]

Денот по насилството, илјадници луѓе се собрале на протест против хомофобијата пред грузискиот парламент, каде што го вееле знамето на Виножито додека учесниците навивале и ја пееле грузиската химна.[15][16]

Севкупно, грузиската влада уапсила 102 лица во врска со немирите против ЛГБТ заедницата; 68 од нив потоа беа ослободени со кауција, а останатите беа оставени во притвор во очекување на судењето.[17] На 9 јули 2021 година, градскиот суд во Тбилиси негирал кауција и наредил истражен притвор на 4 дополнителни членови на насилната група. На прелиминарното рочиште, судијата утврдил дека постапките на овие анти-ЛГБТ активисти „покрај тоа што се криминални, ја нарушуваат и стабилноста на државата. Тие се темни и срамни...“[18]

Историска ситуација

уреди

Следната табела ги прикажува рејтинзите на Грузија од 1991 година во извештаите на Слободата во светот, објавени годишно од Фридом Хаус. Оценката од 1 значи „слободна“; 7, „неслободна“.[19] 1

Белешки

уреди
1.^ „Година“ означува „Покриена година“. Затоа информацијата за годината означена 2008 е од извештајот објавен во 2009 година итн.
2.^ Од 1 јануари.

Наводи

уреди
  1. ↑ Georgia's public defender
  2. ↑ „Amnesty International on Georgia“. Архивирано од изворникот на 2010-05-12. Посетено на 2023-05-03.CS1-одржување: бот: непознат статус на изворната URL (link)
  3. ↑ US State Department human rights report on Georgia
  4. ↑ „Georgia International Media Centre on human rights“. Архивирано од изворникот на 2012-02-25. Посетено на 2023-05-03.CS1-одржување: бот: непознат статус на изворната URL (link)
  5. ↑ Alternative report on the implementation by Georgia of the Framework Convention for the Protection of National Minorities in the region of Kvemo Kartli — Tbilisi, 2008 — p. 58-59
  6. ↑ CNN, Georgia: State of emergency called, 7.11.2007
  7. ↑ Davitaia, Prof. Dr. Avtandil. „ISHR Georgia Report 2010: Prison Conditions in the Republic of Georgia“. International Society for Human Rights (ISHR). Архивирано од изворникот на 2015-01-01.
  8. ↑ „2008 Human Rights Report: Georgia“. 2008 Country Reports on Human Rights Practices. US Department of State. Посетено на February 25, 2009.
  9. ↑ „Georgia: UN condemns prisoner abuses exposed in television footage“. UN News Centre. www.un.org. Посетено на 21 September 2012.
  10. ↑ „Georgia: UN condemns prisoner abuses exposed in television footage“. UN News Centre. www.un.org. Посетено на 21 September 2012."Georgia: UN condemns prisoner abuses exposed in television footage". UN News Centre. www.un.org. Retrieved 21 September 2012.
  11. ↑ „EU newcomers urge fair polls in Georgia“. www.eubusiness.com. Архивирано од изворникот на 2016-01-16. Посетено на 17 September 2012.
  12. ↑ Olesya Vartanyan (January 13, 2013). „Georgia Frees 190 Inmates Deemed Political Prisoners“. The New York Times. Посетено на January 14, 2013.
  13. ↑ 13,0 13,1 „Georgian LGBT Activists Call Off Pride March After Violent Attacks“. RadioFreeEurope/RadioLiberty (англиски). Посетено на 2021-07-06.
  14. ↑ „ჟურნალისტების სია, რომლებსაც ძალადობრივი ჯგუფები თავს დაესხნენ“. www.mediachecker.ge (грузиски). Посетено на 2021-07-06.
  15. ↑ Opposition, Activists, Tbilisi Pride Hold Silent Rally ‘for Freedom’, 7 July 2021
  16. ↑ Netgazeti, 7 July 2021
  17. ↑ 102 Detained as Far-Right Rallies Again, Civil Georgia, 07/07/2021
  18. ↑ Judge denies bail to those accused of attacking journalists in Georgia , JAM News, 09.07.2021
  19. ↑ Freedom House (2022). „Country and Territory Ratings and Statuses, FIW 1973-2022“ (XLS). Посетено на 8 March 2022.

Надворешни врски

уреди
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Човекови_права_во_Грузија&oldid=5299747“