Хотел Европа е драмско дело- сценарио за театарска претстава напишано 2000 година од македонскиот драматург Горан Стефановски[1].

Хотел Европа
АвторГоран Стефановски
ЗемјаМакедонија Македонија
Јазикмакедонски
Жанрсцена за театар
Издадена
2000
МедиумПечатена
Страници46

Ликови и сцени

уреди

„ Хотел Европа “ е драма, сценарио за театарска претстава специфична по тоа што е пишувана за повеќе европски центри и во решија на повеќе режисери како еден своевиден интернационален проект.

Претставата има десте сцени:Хотел Европа, Еврооперета, Не вознемирувај, Аранжман од нога, Гранд хотелказино Европа, Остров 1, 2, 3, 4, 5, 6, Собна послуга, Хотелски ангели, Меден месец. Се појавуваат бројни ликови во секоја сцена посебни и одделни.

Хотел Европа од Горан Стефановски (2000), кое авторот го создал специјално за мултимедијален театарски настан поставен и копродуциран од Intercult Stockholm, The Avignon Festival, Wiener-Festwohen, Bonner Biennale и The фестивал во Болоња.

Театарскиот проект го режираше девет источноевропски режисери и повеќе од дваесет и пет глумци, кои потекнуваат од различни балкански и балтички земји, земји кои на почетокот на 21 век не беа дел од европската шенген заедница.

Оваа драма-сценарио на Стефановски ја следи тематската парадигма поставена од две негови претходни сценарија, имено Casabalkan (1996), Euralien (1998) – проект кој е создаден во соработка со тринаесет режисери и педесет глумци, како дел од свеченостите околу Стокхолм претседава како европска културна престолнина), но и во други плејбили од истиот временски период, како што се: Ex YU (1996), We are all People (1998) итн.

Всушност, основната идеја на сите овие текстови, која за возврат побара од нас да ги преиспитаме внатрешните граници на Европа, дополнително го испитува Стефановски во неговата збирка есеи Приказни од Дивиот Исток (2005).

Фокусот на сценариото Хотел Европа, населено со инаку замолчените гласови и јазици на народите и културите од другата страна на границата (Шенгенската граница), се културните стереотипи со кои се соочуваат играчите за перцепцијата на Другиот, генерирани. како такви по позиционираноста на границите. Топосот на Балканот, како Друга Европа, во сценариото е претставен низ поширокиот контекст на секогаш навидум ново воспоставените европски внатрешни граници и разлики: 1.) идеолошко-политичкото, меѓу Истокот и Западот (во однос на Берлинскиот ѕид и неговиот пад); 2.) културно-традиционалното; 3.) економичното.

Концептот на стоечка публика, придружуван од низа ликови и драматични ситуации прикажани во имагинарните топосови пронајдени на работ меѓу Европа и (една)Друга Европа - еден вид бегалски камп пронајден на дворот на Европа - ја означува меѓусебната демонизација во перцепцијата на другиот на Европа. Серијата драматични ситуации во многубројните ниши (камерни простори) на „Хотел Европа“ ги означува симптомите на траумата што го придружува трендот/привилегијата за интеграција на европскиот идентитет/идентитети. Од друга страна, сценариото на Стефановски, како составен дел на гореспоменатиот меѓународен театарски проект, како и останатите проекти на Стефановски реализирани во овој заеднички прагматичен контекст, може да се смета и како особено кажувачки придонес (намера) да се имаат гласовите/јазиците. на Другата Европа го слушна, на тој начин посочувајќи го, толку гласно, нивното исклучување од бројните театарски фестивали на обединета Европа (како на пример, европскиот театарски Оскар – Театарската награда на Европа, особено нејзината програма Нови театарски реалности)...[2].

Избрана критичка библиографија

уреди

•1. Димитрова, А. (2012). Постмодернистичките стапици во драмите на Горан Стефановски. Скопје: Културна установа Блесок.

•2. Аврамовска, Н. (2004). „Автореференцијалноста на фолклорниот интертекст во драмите на Горан Стефановски“. Аврамовска. Н. Во вителот надереализацијата: дуплото дно на македонската драма. Скопје: Култура, 246-307.

•3. Смилевски, В. (2000). „Драмското творештво на Горан Стефановски“. Литературни студии. Скопје: Култура, 131-204.

•4. Ќулавкова, К. (1997). “Постмодернистичката димензија и интертекстот во драмата Јане Задрогаз на Горан Стефановски“. Лужина, Ј. (Прир.) Македонската драматика/драматургија помеѓу традицијата и современоста. Прилеп: МТФ „Војдан Чернодрински“, 41-46.

На англиски јазик

уреди

•1. Marsh Stefanovska, P. (2019). „Foreword“. Stefanovski, G. Five Plays by Goran Stefanovski. Canterbury: The Conrad Press, 8-33.

Интернетски страници

уреди

•1. Димитрова, А. (2019, 01.05.) „Македонската книжевна критика за Горан Стефановски“. Пристапено на 06.08. 2019, на Блесок: https://www.blesok.mk/mk/блесок-изданија/блесок-бр-123[мртва врска]

•2. Смилевски, Г. (2015) PDF. „Просторот/местото во драмите Казабалкан, Евроалиен и Хотел Европа од Горан Стефановски“. Спектар 66: 83-97. Пристапено на 08.08. 2019, на https://www.ceeol.com/search/viewpdf?id=522803

•3. Аврамовска, Н. (2012). PDF. „Европа на сцената на современата македонска драма“. Пристапено на 10.08. 2019, на https://www.researchgate.net/ publication/282402026_Evropa_na_scenata_na_sovremenata_makedonska_ drama

Цитирана литература

уреди

Книги и статии:

• Аврамовска, Н. (2004). „Автореференцијалноста на фолклорниот интертекст во драмите на Горан Стефановски“. Аврамовска. Н. Во вителот на дереализацијата: дуплото дно на македонската драма. Скопје: Култура, 246-307.

• Димитрова, А. (2012). Постмодернистичките стапици во драмите на Горан Стефановски. Скопје: Културна установа Блесок.

• Лужина, Ј. (2000 а). „Најмладата македонска драма: македoнските драматичари пост-модернисти“. Лужина, Ј. Театралика: студии и есеи на театролошки теми. Скопје: Матица македонска, 222-239.

• Luzina, J. (2000 б). Ten Modern Macedonian Plays. (Ed.). Skopje: Matica makedonska, 24-26.

• Marsh-Stefanovska, P. (2019). „Some biographical notes“. Stefanovski, G. Five Plays by Goran Stefanovski. Canterbury: The Conrad Press, 3-7.

• Marsh-Stefanovska, P. (2019). „Foreword“. Stefanovski, G. Five Plays by Goran Stefanovski. Canterbury: The Conrad Press, 8-33

• McKinley, J. (1985). Hi-Fi & The False Bottom. College of Arts and Sciences, University of Missouri, Kansas City: BkMk Press, 1-2.

• Мојсова-Чепишевска, В. (2000). „Митолошките, т.е. демонолошките наслојки во Јане Задрогаз“. Мојсова-Чепишевска, В. Литературни преокупации. Скопје: Менора, 257-284.

• Николовска, К. (2012). „Рецензија“. Димитрова, А. Постмодернистички стапици во драмите на Горан Стефановски. Скопје: Културна установа Блесок, v-viii.

• Павловски, М. (1992). „Диво месо на Горан Стефановски“. Силјан, Р. (Прир.) Сто години македонска драма Скопје: Матица македонска, 627.

• Смилевски, В. (1998). „Модерен драмски израз“. Смилевски, В. Фокусирања. Скопје: Матица македонска, 334-355.

• Смилевски, В. (2000). „Драмското творештво на Горан Стефановски“.

•Смилевски, В. Литературни студии. Скопје: Култура, 131-204.

• Старделов, Г. (1987). „Драмите на Горан Стефановски“. Павловски, Б. (Прир.). Горан Стефановски: одбрани драми. Скопје: Мисла, 333-353.

• Тодоровски, Г. (1990). „Подалеку од занесот, поблизу до болот!“ Силјан, Р. (Прир.) Македонска драма XIX и XX век. Скопје: Македонска книга, 424-439.

• Ќулавкова, К. (1997). „Постмодернистичката димензија на интертекстот во драмата Јане Задрогаз на Горан Стефановски“. Лужина, Ј. (Прир.) Македонската драматика / драматургија помеѓу традицијата и совеменоста. Прилеп: МТФ „Војдан Чернодрински“, 41-46.

• Уреднички вовед. (2019). „Горан Стефановски 1952-2018“. Културен живот 1/2, 5-9.

Интернетски страници

уреди

• Аврамовска, Н. (2012, н.д.). „Европа на сцената на современата македонска драма“. Пристапено на 10.08. 2019, на https: // www. Researchgate. net / publication / 282402026 _ Evropa_na_scenata_na_sovremenata_makedonska_drama Slavia Meridionalis 12 SOW, Warszawa 2012, 13-26. PDF

• Дамјаноски, М. (2011, н.д.). „Дискурсот на виктимизацијата во современата македонска драма“. Спектар, 58/2011, 467-476. http://iml.edu.mk/images/dokumenti/kniga2.pdf Архивирано на 11 јули 2020 г.

• Димитрова, А. (2019, 01.05.). „Македонската книжевна критика за Горан Стефановски“. Пристапено на 06.08. 2019, на Блесок: https://www.blesok.mk/mk/блесок-изданија/блесок-бр-123[мртва врска]).

• Димоски, С. (2018, 04.12.). „Горан Стефановски – во броеви, букви и бронза – накусо“. Пристапено на 15.08.2019, на https: // www. mkd. mk/kultura/teatar-i-film/goran-stefanovski-vo-broevi-bukvi-i-bronza

• Смилевски, Г. (2015, н.д.). „Просторот/местото во драмите Казабалкан, Евроалиен и Хотел Европа од Горан Стефановски“. Спектар 66: 83-97. Пристапено на 08.08. 2019, на https://www.ceeol.com/search/viewpdf?id=522803). PDF

• Стефановски, Г. (2016). „Sir Tom Stoppard in Coversation with Goran Stefanovski“. (2016, 25.01.) Пристапено на 28.08.2019, на https://www.youtube.com/watch?v=ZACKt4_Ds1o

• Стефановски, Г. (2018, н.д.). „Искрата што се измолкнува“/“The Spark Which Escapes”. Светскиот конгрес на Меѓународната федерација за театролошки истражувања (IFTR) Белград, главен говор. https://www.iftr.org/media/3397/iftr-world-congress-belgrade-2018-[мртва врска] program.pdf

http://manu.edu.mk/clenovi_nadvor/горан-стефановски/ Архивирано на 20 јануари 2020 г.

• „Горан Стефановски“ http://mactheatre.edu.mk Архивирано на 2 март 2021 г.http://www.ftn.uns.ac.rs/1664329022/broj-izvestaja--01-1129-1-od-20-04- 2018—godine)

• Стефановски, Г. (2016). „Sir Tom Stoppard in Coversation with Goran Stefanovski“. (2016, 25.01.) Пристапено на 28.08.2019, на https://www.youtube.com/watch?v=ZACKt4_Ds1o

• Стефановски, Г. (2018, н.д.). „Искрата што се измолкнува“/“The Spark Which Escapes”. Светскиот конгрес на Меѓународната федерација за театролошки истражувања (IFTR) Белград, главен говор. https://www.iftr.org/media/3397/iftr-world-congress-belgrade-2018-[мртва врска] program.pdf

http://manu.edu.mk/clenovi_nadvor/горан-стефановски/ Архивирано на 20 јануари 2020 г.

• „Горан Стефановски“ http://mactheatre.edu.mk Архивирано на 2 март 2021 г.http://www.ftn.uns.ac.rs/1664329022/broj-izvestaja--01-1129-1-od-20-04- 2018—godine)

Интервјуа

уреди

• Стефановски, Г. (1992, 09.01.). „Горан Стефановски: Снежана и двете џуџиња“ (со И. Руси и С. Ордановски). „Пулс“, 18.

• Стефановски, Г. (2005). „Горан Стефановски: интервју во 'Актуел'“ (со Е. Евтимова 2001). Приказни од дивиот исток. Скопје: Табернакул. 132.

Наводи

уреди