Џелем џелем
Џелем, џелем — песна компонирана од страна на Жарко Јовановиќ, која често се користи како химна на Ромите. Насловот е адаптиран во многу земји од страна на локалните ромски заедници за да одговара на нивниот мајчин правопис и говорниот дијалект на ромскиот јазик.[1] Некои од песните имаат различни наслови, меѓу кои се:
- "Gyelem, Gyelem" (унгарски правопис),
- "Jelem, Jelem",
- "Dzelem, Dzelem",
- "Dželem, Dželem" (алтернативен хрватски, српски и босански правопис),
- "Đelem, Đelem" (на хрватски и на српски и босански правопис),
- "Djelem, Djelem" (на германски и на француски правопис),
- "Ђелем, Ђелем" (на кирилица српски и босански правопис),
- "Ѓелем, Ѓелем" (македонски правопис),
- "Џелем, Џелем" (алтернатива српска кирилица),
- "Джелем, джелем" (на руски, украински и бугарски правопис),
- "Opré Ромите" и
- "Romale Shavale".
| макед. Одам, одам | |
|---|---|
химна на Ромите | |
| Друг наслов | Opre Roma |
| Текст | Жарко Јовановиќ, 1949 |
| Музика | Жарко Јовановиќ, 1949 |
| Усвоена | 1971 |
Во интервјуто со новинарот Мајк Калеџиќ, Јовановиќ изјавил дека насловот на песната е „Opre Roma“.[2]
По доживувањето на затворањето на Ромите за време на Циганскиот геноцид (Ромскиот холокауст од Втората светска војна), Јовановиќ подоцна го напишал текстот за песната „Џелем џелем“ и ги споил со традисионалната циганска мелодија во 1949 година. Песната првпат била усвоена како химна на Ромите од страна на делегатите на првиот Светски ромски конгрес одржан во 1971 година.[3]
Стихови
уреди|
Ромски Gelem, gelem, lungone dromensa A Romale, A Chavale Sas vi man yekh bari familiya, A Romale, A Chavale Puter Devla le parne vudara A Romalen, A chavalen Opre Rroma, si bakht akana A Romalen, A chavalen. |
Превод Тргнав да патувам О Роми, О млади Роми! Еднаш и јас имав среќно семејство, О Роми, О млади Роми! Отвори ги Боже, белите порти О Роми, О млади Роми! Горе, Ромски народе! Сега е времето О Роми, О млади Роми! |
Други стихови
уредиПостојат многу верзии на „Џелем, џелем“ особено оние кои се преведени од страна на Роналд Ли.[4]
Наводи
уреди- ↑ link to alternative song spellings
- ↑ Kalezić, Mike. „Ministar na koljenima“. prvi tamburaški online magazine. Посетено на 30 September 2012.
- ↑ „Romani Nationalism, Flag and Anthem“. Архивирано од изворникот на 2012-08-14. Посетено на 13 November 2012.
- ↑ „Djelem Djelem [Romani] song lyrics“. Dunav.org. Архивирано од изворникот на 2012-11-27. Посетено на 13 November 2012.
Извори
уреди- Patrin Веб Весник - Gelem, Gelem: Ромска Химна
Надворешни врски
уреди- Косово Ромите орална историја Архивирано на 25 јули 2011 г. - Ромска Култура: Музика
- Loyko: Djelem Архивирано на 23 јули 2008 г.
- Иведба на Шабан Бајрамовиќ
- Иведба на Есма Реџепова
- повеќе информации за Ромите
- Gelem Gelem во италијанскиот јазик (со Роберто Malini и Alexian Santino Spinelli)