Историја на Евреите во Македонија: Разлика помеѓу преработките

[непроверена преработка][непроверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
с Брзо додавање категорија Историја на Евреите во Македонија (со користење на HotCat)
с Бот: козметички промени
Ред 1:
'''Историјата на [[Евреи во Македонија|Евреите во Македонија]]''' започнува уште од [[Римската Империја]], кога [[Евреи]]те за прв пат дошле во регионот во 4 век п.н.е. Денес, во [[Македонија]] има само 183 Евреи и скоро сите живеат во [[Скопје]].
 
== Историја ==
=== Рисмко време ===
Првите Евреи пристигнале во Македонија за време на Римската Империја, кога Евреите пребегнувале од [[Израел]] поради годење.<ref>[http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/vjw/Macedonia.html Jewish Virtual Library - Macedonia]</ref>. Најстар доказ за постоењето на Евреите во Македонија е старата синагога која потекнува од 3 век п.н.е. во античкиот град Скупи.<ref>[http://www.centropa.org/reports.asp?rep=HR&ID=5968&TypeID=36658 Excerpts from Jews in Yugoslavia - Part II]</ref>.
 
=== Отоманско време ===
Еврејската заедница во Македонија добро котирала и во општеството на Македонија под [[Отоманската Империја]] кога дошол и втор поголем бран еврејски доселеници од [[Шпанија]] и [[Португалија]].
 
Десетици илјади Евреи побегнале од Шпанија и Португалија и султанот [[Бејазид II]] со добредојде ги пречекал во Отоманската Империја. Тие набрзо се стекнале со одредени права во рамките на Империјата, меѓу кои право на лична сопственост и изградба на [[Синагога|синагоги]].<ref>"''Macedonia and the Jewish people''", A. Assa, Skopje, 1992, p.36.</ref>. Поголемите македонски градови како што се Скопје, Битола и Штип привлекле голем број Евреи и оваа заедница била во мошне добри односи со останатото население во Македонија.<ref name="ce-review.org">[http://www.ce-review.org/00/4/daskalovski4.html Remembering the Past - Jewish culture battling for survival in Macedonia, Zhidas Daskalovski]</ref> Голем број од Евреите го зборувале јазикот ладино.
 
=== Број ===
 
Пред [[Втората светска војна]], во [[Битола]] живееле околу 8.000 Евреи, во [[Скопје]] околу 3.000 Евреи. <ref name="ce-review.org"/> а во [[Штип]] околу 500 Евреи <ref name="ushmm.org">[http://www.ushmm.org/wlc/article.php?lang=en&ModuleId=10006804 The Holocaust in Macedonia: Deportation of Monastir Jewry, Mark Cohen, United States Holocaust Memorial Museum]</ref>.
 
== Втора светска војна ==
 
Две илјади годишната историја на Евреите во Македонија дошла до својот крај со почетокот на Втората светска војна. Во [[април]] [[1941]] година, [[Армија на Бугарија|бугарската војска]] која била сојузник на [[Силите на оската]] навлегла во Македонија и окупирала голем дел од територијата. Во тоа [[Бугарија]] видела можност да си ја зголеми територијата и вовеле построги мерки. Така, на [[4 октомври]] [[1941]], Бугарите вовеле закон со кој меѓу другото им забраниле на Евреите да бидат било како вмешани во општеството. Малку покасно, Бугарите ги собрале скоро сите Евреи од Битола и ги преместувале во посиромашни и помизерни делови за живеење.<ref name="ushmm.org"/> Наскоро во 1942 година, Бугарите во Македонија и [[Егејска Македонија]] (северна [[Грција]]) започнале со депортирање на Евреите, а оваа депортација кулминирала во [[1943]] година кога сите Евреи се испратени во нацистичките логори во [[Полска]]. Така. скоро сите Евреи од Македонија биле „збришани“, додека пак Евреите со бугарско државјанство не ги чепкале.<ref>[http://www.ushmm.org/wlc/article.php?lang=en&ModuleId=10006803 The Jewish Community of Monastir: A Community in Flux, Mark Cohen, United States Holocaust Memorial Museum]</ref>. Штип повеќе немал Евреи, а во Битола останале неколку.
 
== Денес ==
 
Денес во Македонија живеат околу 200 [[Евреи]]. Скоро сите живеат во Скопје, но има едно семејство во Штип и еден Евреин во Битола . Во [[2003]] година оваа заедница отворила нова синагога со центар во Скопје. Евреите од Македонија одржуваат редовни врски со еврејските заедници во [[Белград]] и [[Солун]]. <ref>[http://www.jewishworldreview.com/0300/macedonia1.asp "Only 200 strong, Macedonia's Jews celebrate unity and new synagogue", Ruth E Gruber, Jewish World Review]</ref>. The community also recently sent, for the first time, a representative to the annual bible quiz in Israel celebrated every year on Israel's independence day<ref>http://www.haaretz.com/hasen/spages/851851.html [[Ha'aretz]]</ref>.
 
== Наводи ==
{{наводи}}
 
== Видете исто така ==
* [[Историја на Македонија]]
 
== Надворешни врски ==
* [http://www.jewish.org.mk/ Официјално мрежно место на еврејската заедница во Македонија]
 
[[CategoryКатегорија:Македонски Евреи| ]]
[[Категорија:Историја на Евреите во Македонија]]