|
__NOTOC__
{{Принцип|ВП:ПН|ВП:ПИН}}
{{ПНлисти}}
Википедија претставува ''континуриан'', ''бескраен'' процес — ако напишете нешто добро, можно е тоа да постои со векови! Додека уредувате, Ве молиме имајте ги на ум следниве работи и наскоро ќе забележите дека правите корисни придонеси на проектот.
Не постои строг комплет од правила. Наместо тоа, постојат принципи и напатствија:
*<span style="font-size:115%;">'''[[#ПринципиВикипедија:Листа на принципи|Принципите]]'''</span> се општоприфатени стандарди што сите уредувачи треба да ги следат. Тие ги отсликуваат основните идеи врз кои е базиран проектот. Некои од нив се специфично создадени и имплементирани од [[Фондацијата Викимедија]], фондацијата чиј проект е Википедија;
*<span style="font-size:115%;">'''[[#НапатствијаВикипедија:Листа на напатствија|Напатствијата]]'''</span> се советодавни страници кои илустрираат кои се најдобрите начини за да се направи нешто, но не мора стриктно да се почитуваат како приципите (иако нивната примена е пожелна). Кога принцип и напатствие се во контрадикторност, преседан зема принципот. Напатствијата кажуваат како да се спречат или решат проблеми и како да се применат и извршат принципите во специфични околности.
Овде можете да видите како луѓето прават работи кои просто не се во согласност со овие напатствија, но кои можат да бидат во согласност со принципите на Википедија. Во многу случаи, добро-информирани и добронамерни уредувачи кои работат на некоја статија треба само да се согласат меѓусебно за најсоодветниот начин на подобрување на статијата.
Запомнете: Држете се до општоприфатените стандарди и прифаќајте ги формалните и неформалните совети. Ако некое правило Ви пречи во подобрувањето или одржувањето на Википедија, [[ВП:КЗР|искористете здрав разум]] и '''[[ВП:ИСП|игнорирајте го]]'''.
==Листа на принципи==
{{кратенка|ВП:ЛНП}}
Овие страници можат да се најдат во ''[[:Категорија:Википедија:Официјални принципи]]''.
===Принципи за содржина===
[[Слика:WP-pencil.png|80п|десно]]
====Фундаментални принципи за содржина====
;[[Википедија:Неутрална гледна точка|Неутрална гледна точка]]: Сите статии и други енциклопедиски содржини мора да бидат напишани од неутрална гледна точка, со фер презентирање на гледиштата, пропорционално и без пристрасност.
;[[Википедија:Проверливост|Проверливост]]: Статиите треба да содржат само материјал кој претходно е публикуван од страна на доверливи извори. Уредувачите кои додаваат или менуваат содржини во статиите со што значително се менува нивната смисла мораат да наведат доверливи извори, во спротивно нивните уредувања може слободно да се избришат.
;[[Википедија:Без оригинално истражување|Без оригинално истражување]]: Википедија не објавува оригинални истражувања или оригинални мисли: сиот материјал во енциклопедијата мора да биде препишан на веродостојни објавени извори. Статиите не смеат да содржат нови анализи или синтези на издаден материјал кој служи за да се напредне ставот кој не е јасно поддржан од изворите.
====Останати принципи за содржина====
;[[Википедија:Биографии на живи лица|Биографии на живи лица]]: Статиите на Википедија можат да дејствуваат врз вистинскиот живот на луѓето. Ова ни дава етичка и правна одговорност. Биографскиот материјал мора да биде напишан со најголема грижа и внимание кон проверливоста, неутралноста и одбегнување на оригинално истражување.
;[[Википедија:Конвенции за именување|Конвенции за именување]]: Насловите на статиите треба да бидат лесно препознаени од македонските читатели. Тие треба да бидат кратки и не треба да се двозначајни и треба да го прават создавањето на врски до статијата едноставно.
;[[Википедија:Што не е Википедија|Што не е Википедија]]: Википедија е интернет [[енциклопедија]]. Избегнете го искушението да ја употребувате Википедија за други цели.
====Администрациони принципи====
[[Слика:WP-deletion.png|80п|десно]]
;[[Википедија:Банирање|Банирање]]: Банирање на Википедија претставува формално одземање на привилегиите при уредување на една или повеќе страни на Википедија, најчесто банирање на статија, цела тема или можеби банирање од целиот проект. Ова е социјална мерка, не техничка.
;[[Википедија:Блокирање|Блокирање]]: Корисникот може да биде блокиран од уредување од страна на администратор за да ја заштити Википедија и нејзините корисници од штета.
;[[Википедија:Заштита|Заштита]]: Уредувањето или преместувањето на некоја страница може да биде ограничено и/или забрането од страна на администраторите. Бидејќи Википедија е изградена врз принципот кој вели дека секој може да уредува, ова се прави само во определени ситуации.
;[[Википедија:Критериуми за бришење|Критериуми за бришење]]: Администраторите ги имаат можностите да избришат статии или останати страници на Википедија и да ги вратат избришаните статии назад. Ова е возможно според одредени критериуми.
;[[Википедија:Критериуми за брзо бришење|Критериуми за брзо бришење]]: Критериумите за брзо бришење ги определуваат посебните случаи каде администраторите можат да избришат страници од Википедија, слики или мултимедијални содржини без претходна дискусија.
===Принципи за однесување===
[[Слика:Nuvola apps kuser.svg|80п|десно]]
;[[Википедија:Учтивост|Учтивост]]: Учествувајте на проектов со почит и разбирање кон другите. Не ги игнорирајте позициите и заклучоците на другите. Обидете се да ги обесхрабрите останатите да не бидат неучтиви и одбегнувајте вознемирување на други уредувачи секогаш кога тоа е можно.
===Авторски права и правни принципи===
[[Слика:Scale of justice.svg|80п|десно]]
;[[Википедија:Авторски права|Авторски права]]: Текстот на Википедија е заштитен под авторски права од уредувачите на Википедија и е формално лиценциран во јавноста под една од неколкуте слободни лиценци. Повеќето од текстот на Википедија и многу од неговите слики се колиценцирани под Creative Commons Attribution-Sharealike 3.0 Unported License (CC-BY-SA) и GNU Free Documentation License.
:*[[Википедија:Текст на Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported License|Текст на Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported License]]
:*[[Википедија:Текст на GNU Free Documentation License|Текст на GNU Free Documentation License]]
;[[Википедија:Заштита на личните податоци|Заштита на личните податоци]]: Фондацијата го собира и задржува најмалиот можен дел од лично препознатливите податоци на читателите и уредувачите на Википедија за да ги исполни операциските потреби на своите проекти.
;[[Википедија:Одрекување од одговорност|Одрекување од одговорност]]: Википедија не дава гаранција за точност, затоа употребувајте ја на сопствен ризик. Ниту еден од спонзорите, администраторите, луѓето кои придонесуваат или било кој поврзан со Википедија е во никој случај одговорен за било каква појава на неточна или дискриминирачка информација, или за Вашата употреба, или за информациите содржани во извори кои водат преку врска надвор од овие веб страници.
;[[Википедија:Услови на употреба|Услови на употреба]]: Како проект на Фондацијата Викимедија, Википедија има услови на употреба кои ги дефинираат правата и обврските на корисниците и уредувачите.
==Напатствија==
{{Принципи и напатствија}}
| 