Версај (град): Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
с Правописна исправка, replaced: прв пат → првпат using AWB
Ред 27:
 
'''Версај''' е некогашен главен град на кралството [[Франција]], денес претставува богато предградие на [[Париз]] и се‘ уште е значаен административен и правен центар. Градот (општина) Версај, лоциран во западното предградие на Париз, 17.1 км од центарот на Париз е француски град во [[департман]]от [[Ивлин]] ([[Региони во Франција|регион]] [[Ил де Франс]]). Според пописот од 2005, бројот на жители во градот изнесува 86,400, а најмногу - 94,145 жители има во 1975. Версај стана светски познат по [[Версајскиот дворец]] , на чиј простор настанал градот.
 
 
 
== Престол на моќта ==
Ред 37 ⟶ 35:
Версај повторно станал неофицијален главен град на Франција од март 1871г. (кога француската влада наоѓа засолниште во Версај, поради востанието во Париз) па се до ноември 1879г. (кога новоизбраните леви републиканци ги релоцираат владата и парламентот во Париз).
 
Версај станал центар на департментот [[Сена]] и Оизе во март 1790г. (кога се оформил, имал приближно 100.400 жители). До 1960г., со проширувањето на предградијата на Париз, департментот Сена и Оизе достигнал 3 милиони жители и станал преголем и било невозможно да се управува, па затоа во јануари 1968 поделен е на три департмента. Версај станува центар на департментот Ивелин, најголемиот дел од департментот Сена и Оизе. Според пребројувањето на населението во 1999г. департментот Ивелин имал 1.354.304 жители.
 
Версај е седиште на Римо-католичката [[епархија]] која е основана во 1790г..
Во 1975г. Версај станал седиште на апелациониот суд под чија јурисдикција спаѓаат западните предградија на Париз.
Од 1972г., Версај е и резиденција на една од 30-те општонародни академии на министерството за образование на Франција. Версајската академија, која според бројот на своите ученици и студенти е најголема од 30-те академии, е одговорна за сите основни и средни училишта во западните предградија на Париз. Исто така Версај претставува важна позиција за француската армија, традиција која навраќа на монархијата, на пример со воениот лагер и други институции.
 
 
 
 
== Географија ==
 
 
Версај се наоѓа 17.1 километри (10.6 милји) југозападно од центарот на Париз. Градот лежи на издигнато плато 130-140 метри над морската површина (додека височината на центарот на Париз е само 33 метри надморска височина) и е заобиколен од ридови со шума...
 
Градот Версај зафаќа површина од 26.18  km² (10.11 милји2 или 6 469 акри), што претставува 1/4 од целата површина на Париз.Во 1999г. Версај има [[густина на население]]то 3 275/км2 (8 481/милји2), а Париз 20,164/км2 (52,225/милји2).
 
Создаден според волјата на кралот градот има рационален и симетричен распоред на улиците. Според стандардите на XVIII век, Версај бил многу современ европски град. Тој е искористен како модел за градењето на Вашингтон ДС од Пјер Чарлс Л'Енфант.
 
 
 
== Историја ==
 
Името Версај за прв патпрвпат се појавува во средновековен документ од 1038 г. Во феудалниот систем на средновековна Франција, господарите на Версај биле командувани директно от кралот, без посредници меѓу нив. На крајот на XI век селото се здобива со средновековен замок и со црквата Свети Џулиен. Фармерската дејност и положбата на Версај на патот од Париз до Дре и [[Нормандија]] придонесуваат за развојот на селото, кој го достигнала својот врв во крајот на XIII век, т.н. "век на Свети Луј" , период кој е познат по процутот на северна Франција и изградбата на готски катедрали. Но, XIV век ги донесол Чумата и Стогодишната војна, а заедно со тоа смрт и уништување. На крајот на Стогодишната војна во XV век, селото започнува да се обновува и има само 100 жители.
 
Името Версај за прв пат се појавува во средновековен документ од 1038 г. Во феудалниот систем на средновековна Франција, господарите на Версај биле командувани директно от кралот, без посредници меѓу нив. На крајот на XI век селото се здобива со средновековен замок и со црквата Свети Џулиен. Фармерската дејност и положбата на Версај на патот од Париз до Дре и [[Нормандија]] придонесуваат за развојот на селото, кој го достигнала својот врв во крајот на XIII век, т.н. "век на Свети Луј" , период кој е познат по процутот на северна Франција и изградбата на готски катедрали. Но, XIV век ги донесол Чумата и Стогодишната војна, а заедно со тоа смрт и уништување. На крајот на Стогодишната војна во XV век, селото започнува да се обновува и има само 100 жители.
Во 1561 г. Маршал де Ломение, секретар на финансовиот штаб на кралот Чарлс IX, станал господар на Версај. Тој добил дозвола да воведе 4 годишни такси и неделен пазар секој четврток. Тогаш во Версај живеат 500 жители. Маршал де Ломение е убиен во масакрот на денот на Св. Бартоломеј (24 август, 1572). Во 1575 г. Алберт де Гонди од [[Фиренца]], дошол во Франција заедно со Катерина де`Медичи,и купил имот во Версај.
 
===[[Луј XIII]]===
[[Податотека:Louis XIIIval grace.jpg|thumb|250px|right|Луј XIII ]]
 
Од тогаш Версај станал сопственост на фамилијата Гонди, богати и влијателни парламентарци во Париз. Неколку пати во текот на првата декада на XVII век, семејството Гонди го канеле кралот Луј XIII на лов во пространите шуми на Версај. Во 1622 г. кралот станал сопственик на дел од шумите за негова лична употреба. Во 1624 г. купил земја и му наредил на Филиберт Ле Рој да изгради мал " џентлменски замок" за ловење, од камен и црвени тули со темносив покрив.
Ред 86 ⟶ 77:
Реконструкцијата на монархијата била реализирана во 1873г. Версај повторно станал политички центар на Франција, исполнет со бучава, а бројот на населението во1872г.<ref>a b c d e (French) Cassini Project. "Versailles - Notice communale". http://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_resultat=39569. Retrieved 2007-06-20.</ref> се зголемил на 61 686 жители и се совпаѓа со рекордниот број на население во времето на Француската револуција пред 83 години. Кога републиканците ги добиле изборите, партиите, кои го поткрепувале враќањето на [[монархија]]та, биле поразени и новото мнозинство решило власта да биде преместена во Париз во ноември 1879г., а Версај доживеал нов бран на иселување (во градот останале 48.324 жители според пописот во 1881г.). После тоа Версај никогаш повеќе не бил сметан за главен град на Франција, но,од присуството на францускиот парламент во седумдесеттите години на XIX век на градот му останал огромен салон во едно од крилата на дворецот, кој бил користен од страна на францускиот парламент за време на конгресот за подобрување на Француската конституција.
Во 1911г.одново се зголемил бројот на жители во Версај на 60 458. Во 1919г. кон крајот на Првата светска војна, градот повторно бил во центарот на вниманието, со тоа што на крајот на војната во замокот биле потпишани голем дел од [[договор]]ите. После 1919г. париските преградија започнале да се прошируваат и градот доживеал силен демографски и економски развој, претворајќи се во големо предградие на престолнината. Улогата на Версај како административен и судски центар е засилена во шеесеттите и седумдесеттите години на XX век и на некој начин тој станал главен центар на западните преградија на Париз.
Центарот на градот ја зачувал својата буржоаска атмосфера, а луѓето од средната класа се населувале околу железничките станици и во периферијата. Версај претставувал модерно предградие на Париз, и бил добро поврзан со центарот на Париз, со неколку железнички линии. Меѓутоа, градот бил многу расцепкан со големи улици, наследени од монархијата, со што оставал впечаток дека тоа се неколку мали гратчина, одделени едно од друго. Версај никогаш не бил индустриски град, иако таму има неколку хемиски фабрики и фабрики за преработка на храна. Во суштина, Версај е место на различни служби, како јавна [[администрација]], [[туризам]], [[бизнис]] конгреси и фестивали. Исто така е и значаен воен центар, со неколку единици и школи за обука во базата Сатори, каде што секоја година се организирала воена изложба.
 
 
 
== Култура ==