Франсоа Виет: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
сНема опис на уредувањето
с Јазична исправка, replaced: -та година → година using AWB
Ред 3:
 
'''Франсоа Виет''' ({{lang-fr|François Viète}}; [[1540]]— 13. [[февруари]] [[1603]]), познат и како '''Франциско Виета''' бил [[Франција|француски]] [[математичар]].
 
 
 
 
== Биографија и дела ==
 
Виет е роден во Фонтне ле Конт и се верува дека е одгледан како римокатолик, но нема сомнение дека неколку години бил француски протестант. По завршувањето на студиите по [[право]] во Поатје, Виет ја почнал својата кариера како адвокат во својот роден град, од каде што заминува во [[1567]]. година и подоцна станува советник во [[парламент]]от на [[Бретања]] во градот [[Рен (град)|Рен]]. Поради религиозни проблеми ја напуштил таа позиција, па под своја заштита го зел Анри, роанскиот војвода, познат како предводник на протестантите. [[Анри IV од Франција|Анри од Навара]] испратил две писма до кралот [[Анри III]] од Франција, на [[3 март]] и на [[26 април]] [[1585]]. година, во обид да го врати Виет на неговата позиција, но тие обиди биле безуспешни. Бидејќи Анри од Наварa станал крал на Франција, на Виет му е доделено местото советник во парламентот во [[Тур]] ([[1589]]). Потоа станал личен советник на кралот се до својата смрт, која настапила ненадејно во [[Париз]] во февруари 1603-та година. Причината за смртта е непозната.
 
Додека бил во Тур, Виет го открил клучот на [[Шпански јазик|шпанската]] шифра, кој се состоел од повеќе од 500 карактери и ова значело дека сите пораки на тој јазик Французите можат лесно да ги прочитаат. Меѓутоа неговата слава денес е во неговите достигнувања од областа на [[математика]]та. Бидејќи бил богат, печател многу трудови на свој трошок, и во нив пишувал за разни гранки на науката и ги праќал на своите пријатели во скоро секоја земја во [[Европа]]. Виетовите трудови многу брзо станале познати, но кога Франциско ван Схотен издал општо издание за неговите дела во [[1646]] година во [[Лајден]] под името ''Opera Mathematica'', некои од трудовите биле изгубени.
Ред 42 ⟶ 39:
За [[полином]] од втор степен <math>P(X)=aX^2 + bX + c</math>, Виетовите формули гласат дека решенијата <math>x_1</math> и <math>x_2</math> на секоја квадратна равенка <math>P(X)=0</math> го задоволуваат следното:
:<math> x_1 + x_2 = - \frac{b}{a}, \quad x_1 x_2 = \frac{c}{a}.</math>
 
 
== Виетова формула за бројот [[Пи|π]] ==
Ред 53 ⟶ 49:
\frac{\sqrt{2+\sqrt{2+\sqrt2}}}2\cdots</math>
 
Изразот од десната страна на равенството е гранична вредност
 
:<math>\lim_{n \rightarrow \infty} \prod_{i=1}^n {a_i \over 2}=\frac2\pi
Ред 62 ⟶ 58:
:<math> \lim_{\mathbf{n}\to\infty}2^{\mathbf{n}
+1}\sqrt{2-\underbrace{\sqrt{2+\sqrt{2+\sqrt{2+\cdots+\sqrt{2}}}}}_{\mathbf{n}}}\;=\;\pi
</math>.
 
 
== Виетови формули за синус и косинус од мултиплициран агол ==
Ред 73 ⟶ 68:
== Литература ==
* {{1911}}
* [[Јакоб Клајн]]: -{''Die griechische Logistik und die Entstehung der Algebra''}- у: -{Quellen und Studien zur Geschichte der Mathematik, Astronomie und Physik, Abteilung B: Studien, Band 3, Erstes Heft, Berlin 1934, p. &nbsp;18-105 and Zweites Heft, Berlin 1936, p. &nbsp;122-235;}- реиздадено на англиски како: -{''Greek Mathematical Thought and the Origin of Algebra''. Cambridge, Mass.}- 1968, ISBN 0-486-27289-3
 
== Надворешни врски ==
Ред 82 ⟶ 77:
 
{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Виет, Франсоа}}
 
[[Категорија:Родени во 1540 година]]
[[Категорија:Починати во 1603 година]]